‘Dreiging van extreemrechtse terreur neem toe’

Mark Rowley, de hoogste terreurbestrijder bij de Britse politie, zei maandag bij zijn afscheidsspeech dat er in Groot-Brittanië het afgelopen jaar vier extreemrechtse terreurplotten zijn opgerold. ,,De terreurdreiging vanuit extreem-rechts is belangrijker en uitdagender dan het publiek denkt”, zei Crowley tegen de Britse pers. ,,Er zijn veel Westerse landen die extreemrechtse ‘uitdagingen’ hebben en in redelijk veel gevallen zien we dat die groeperingen contact maken met elkaar en een netwerken opbouwen.”

Specifieke voorbeelden wilde hij niet noemen om lopende onderzoek niet in gevaar te brengen. Vorig jaar verbood de Engelse overheid al enkele extreem-rechtse organisaties, waaronder National Action. Crowley: ,,We hebben maandenlang een hier opgerichte, white supremacist, neo-nazistische organisatie gehad, met dezelfde gewelddadige ambities als andere terreurorganisaties. Daar moeten we ons met ons allen grote zorgen over maken.”

Naast de mislukte plannen kende Engeland vorig jaar ook vijf wel uitgevoerde aanslagen door extreemrechtse militanten. Zo reed een man met een busje in op moskeegangers in Londen, de dader had een hekel aan moslims gekregen nadat hij op internet veel extreemrechtse artikelen had gelezen.

De Nederlandse NCTV (Nationaal Coördinator Terrorismebestrijding en Veiligheid) signaleert ook een ‘toegenomen rechtsterroristische dreiging in diverse Westerse landen, waaronder Duitsland en de VS’, zo meldde ze eind 2017 in het Dreigingsbeeld Terrorisme. Dat beeld is onveranderd, zegt een NCTV-woordvoerder. In Duitsland werd een rechts-extreme militair opgepakt die een aanslag had willen plegen. Hij wilde zich daarbij voordoen als een vluchteling, zodat immigranten de schuld zouden krijgen.

In Nederland zelf vinden geregeld vernielingen plaats bij moskeeën en islamitische scholen. Dinsdag werden vier mannen in hoger beroep nog veroordeeld tot celstraffen tot drie jaar voor het gooien van twee molotovcocktails naar een moskee. Het gaat, volgens de NCTV, bij de meeste extreem-rechtse groeperingen in Nederland  vooralsnog doorgaans om extremisme en niet om terrorisme. De dienst ziet echter ook de internationale samenwerking. ,,Men inspireert elkaar.” In het Dreigingsbeeld worden onder meer organisaties als Pegida Nederland, Identitair Verzet en Erkenbrand genoemd.

Zowel de NCTV als de Britse terreurbestrijder Rowley constateren een gelijkenis tussen de propaganda en de terreuraanslagen van jihadisten en extreemrechts. Zo maakte de Brit Darren Osborn gebruik van een busje toen hij op een menigte bij de Finsbury Park Moskee in Londen inreed. Een tactiek die ook meerdere jihadisten gebruikten bij aanslagen.

Mark Rowley vergeleek de in Groot-Brittanië beruchte prediker Anjem Choudary (die in de cel zit voor het verheerlijken van IS) met Tommy Robinson, de voormalige leider van de English Defence League. ,,Het is ironisch, maar waar radicaal islamisme en extreem-rechts recht tegenover elkaar lijken te staan, is het duidelijk dat ze ook in veel dingen gelijk aan elkaar zijn: ze willen de spanning en verdeeldheid in de maatschappij vergroten.”