Tegenvaller Nederlandse schatkist en bedrijven: Europees Hof haalt streep door belastingvoordeel
Enkele duizenden bedrijven en de Nederlandse schatkist moeten een tegenvaller slikken van honderden miljoenen euro's door een uitspraak van het Europees Hof. Het hof haalde donderdagochtend een streep door een belastingvoordeel voor Nederlandse bedrijven met Nederlandse dochterbedrijven.
Bedrijven met buitenlandse dochters hebben dat voordeel niet en dat vindt de advocaat-generaal van het hof discriminatie. Hij adviseerde de rechter een einde te maken aan dat verschil, een advies dat het Europees Hof heeft opgevolgd.
De consequentie daarvan is dat de schatkist maximaal 400 miljoen euro misloopt. Dat bedrag komt uit een brief die Eric Wiebes op zijn laatste dag als staatssecretaris van Financiën stuurde aan de Tweede Kamer. Minister Wopke Hoekstra van Financiën heeft in zijn begroting geen rekening gehouden met de tegenvaller.
Opeisen belastingvoordeel
De tegenvaller komt, schreef Wiebes, doordat 'mogelijk vele' Nederlandse multinationals - Nederlandse bedrijven met het hoofdkantoor in Nederland en dochtervestigingen in het buitenland - met terugwerkende kracht hun nu door het Europees Hof gegunde belastingvoordeel opeisen. Dat is een meevaller voor die bedrijven, maar een tegenvaller voor het kabinet.
Voor Nederlandse moederbedrijven met dochterbedrijven in Nederland geldt het omgekeerde. Zij moeten het genoten belastingvoordeel terugbetalen aan de fiscus, wat de schatkist een meevaller van onbekende omvang oplevert. Werkgeversorganisaties VNO-NCW en MKB-Nederland hebben uit de woorden van toenmalig staatssecretaris Wiebes opgemaakt dat het om 11 duizend bedrijven gaat. Hoeveel meer belasting ze met terugwerkende kracht gaan betalen, weet VNO-NCW niet.
Lees verder onder de afbeelding.
Regeling is fenomeen dat bedrijfsleven als parel van het Nederlandse belastingstelsel ziet
Spoedwet
Het fiscale voordeel is mogelijk als een 'moeder' - de Nederlandse hoofdvestiging - geld leent aan een 'dochter' in Nederland. De Belastingdienst ziet ze als één fiscale eenheid, een fenomeen dat het bedrijfsleven als een van de parels van het Nederlandse belastingstelsel ziet. De rente over de lening die de dochter aan de moeder betaalt, mag die moeder daarom aftrekken van de winst, waardoor die minder winstbelasting betaalt.
De uitspraak van het Europees Hof maakt volgens MKB-Nederland en VNO-NCW de facto een eind aan de 'fiscale eenheid'. Reden waarom het bedrijfsleven de opvolger van Wiebes, D66'er Menno Snel, oproept om zo snel mogelijk met iets nieuws te komen dat 'de goede elementen van de huidige fiscale eenheid overeind houdt'.
Dat kost Snel meer tijd dan hij heeft. De staatssecretaris zal eerst en zo snel mogelijk het gat willen dichten dat de Europese rechter slaat in het fiscale bouwwerk voor Nederlandse bedrijven. Om 'verdere uitholling van de Nederlandse belastinggrondslag te voorkomen' en de schade voor de schatkist te beperken tot maximaal 400 miljoen, kondigde zijn voorganger Wiebes op 25 oktober vorig jaar aan dat een spoedwet zo goed als klaar ligt om naar de Tweede Kamer te sturen.
De spoedreparatie moet ervoor zorgen dat per 25 oktober 2017 een einde komt aan de renteaftrek voor Nederlandse moederbedrijven met Nederlandse dochters. Aldus verdwijnt de discriminatie van Nederlandse bedrijven met buitenlandse dochterbedrijven. Consequentie is wel dat alle circa 100 duizend Nederlandse moeders met Nederlandse dochters hun belastingaangifte over 2017 moeten herzien, want hun fiscale situatie over de laatste twee maanden van vorig jaar is veranderd.
Snel wil zo vlug mogelijk het gat dichten dat de Europese rechter zal slaan in het fiscale bouwwerk