Direct naar artikelinhoud
Analyse

De oorlog in Syrië heeft een nieuwe deelnemer: Israël

De neergestorte Israëlische F-16. Twee vliegers raakten gewond.Beeld AFP

De burgeroorlog in Syrië ontwikkelt zich snel tot een regionale oorlog. Ook Israël is er nu bij betrokken.

De oorlog in Syrië heeft een nieuwe deelnemer: Israël. Het land speelde tot nog toe geen actieve rol in het burgerconflict, maar met het neerhalen van een Israëlische F-16 dit weekend door Syrië lijkt daar verandering in te komen. Israël voerde dit weekend de hevigste aanvallen op Syrië uit van de afgelopen 36 jaar.

Israël maakt zich vooral zorgen over de aanwezigheid van Iran en Hezbollah in Syrië

De Syrische burgeroorlog ontwikkelt zich hiermee in rap tempo tot een regionale. In Noord-Syrië vechten de Turken tegen de Koerden, in centraal-Syrië bombardeerden de Amerikanen vorige week nog het Syrische leger en nu dreigt in Zuid-Syrië een conflict tussen enerzijds Israël en anderzijds Syrië, Hezbollah en Iran.

Tekst gaat verder onder de afbeelding

De oorlog in Syrië heeft een nieuwe deelnemer: Israël
Beeld Louman & Friso

Volgens Israël drong zaterdag een Iraanse drone zijn luchtruim binnen vanuit Syrië, waarna deze onmiddellijk werd uitgeschakeld. Maar toen de Israëliërs als vergelding op deze provocatie besloten om Syrië te bombarderen, pakte het verkeerd uit voor ten minste één F-16: het toestel werd geraakt door de Syrische luchtverdediging. Het stortte neer en twee piloten raakten gewond.

'Leugens'

Iran noemt de Israëlische beschuldigingen ‘leugens’. De drone was volgens Teheran bezig met een spionagemissie tegen terreurbeweging IS. Iran vecht samen met het Syrische regime en de Libanese militie Hezbollah tegen deze jihadistische organisatie, onder meer in het grensgebied tussen Israël en Syrië.

Het is echter niet IS of Al-Qaida, maar de toenemende aanwezigheid van Iran en Hezbollah in Syrië waar Israël zich zorgen over maakt. De Israëliërs voeren geregeld luchtaanvallen uit op stellingen van Assad en zijn sjiitische bondgenoten als zij te dicht in de buurt van Israël opereren. Een andere ‘rode lijn’ vormen de pogingen van Hezbollah om wapens vanuit Syrië naar Libanon te vervoeren. Dan grijpt Israël in, meestal door luchtaanvallen uit te voeren op wapentransporten en munitiedepots in Syrië.

De schok in Israël is groot nu blijkt dat Syrië ook kan terugslaan. De laatste keer dat een straaljager werd neergehaald door vijandelijk vuur was in 1982. Israël kon bijna risicoloos bombarderen in Syrië, want zijn gevechtsvliegtuigen waren te geavanceerd om uit de lucht te worden geschoten door de ouderwetse Syrische luchtverdediging. Maar blijkbaar heeft de Syrische luchtafweer ongemerkt een bijzondere ontwikkeling meegemaakt.

Israël ging na het neerstorten van zijn F-16 in Syrië over tot hevige bombardementen. Volgens de krijgsmacht zouden in totaal twaalf doelen zijn gebombardeerd, ‘waaronder vier Iraanse die deel uitmaakten van Irans militaire establishment in Syrië’. Premier Netanyahu zei dat zijn land een ‘zware slag’ heeft toegebracht aan Iran en Syrië.

Prijskaartje

Maar ondanks de triomfantelijke taal heeft Israël dit weekend meer verloren dan gewonnen. Piloten lopen een reëel risico om te worden neergehaald, waardoor aan de schending van andermans luchtruim een prijskaartje komt te handen - één dat Israël zich mogelijk niet kan veroorloven. Israël heeft als beleid dat het geen militairen achterlaat op het slagveld, maar bij reddingsoperaties in vijandelijk gebied komen vaak nog meer militairen om het leven.

De woordvoerder van de Iraanse veiligheidsraad verklaarde dit weekend dat ‘het tijdperk van Israëlische aanvallen op Syrië voorbij is’ en zwoer dat er ‘meedogenloze represailles’ zullen volgen op ‘iedere (Israelische, red.) agressie’. Iran lijkt zich niets aan te trekken van Israëls waarschuwingen om van zijn grens vandaan te blijven, en dat geldt ook voor Hezbollah. De Libanese militie zegt dat als Al-Qaida en IS in Syrië eenmaal zijn verslagen, Israël daarna aan de beurt komt.

Lees ook:

De Verenigde Staten en Rusland hebben bezorgd gereageerd op de confrontatie tussen Israël en Syrië. De Russische president Poetin vroeg de Israëlische premier Benjamin Netanyahu in een telefoongesprek om escalatie te voorkomen.