Koeien in de wei
NOS NieuwsAangepast

'We hadden het afgelopen jaar 195 kalveren, bij 1 is er iets misgegaan'

  • Joukje Beiboer

  • Joukje Beiboer

Boeren voelen zich slecht behandeld door het ministerie van Landbouw. 2100 melkveebedrijven zijn op slot gezet, er mag geen dier meer op of van het erf. Onterecht, zeggen tientallen boeren.

"Ik noem het een soort heksenjacht waar ze nu mee bezig zijn", zegt Henny Verhoeven, boerin en bestuurslid van de Nederlandse Melkveehouders Vakbond. Ook haar boerderij is geblokkeerd. "Wij worden ten onrechte als fraudeur neergezet."

Het ministerie ging over tot de maatregel omdat er bij de bedrijven onregelmatigheden zaten in de administratie. De boeren worden verdacht van gesjoemel met de registratie van melkkoeien. Ze kunnen zo meer dieren houden dan wettelijk is toegestaan en dat heeft meerdere financiële voordelen.

"Mensen die dat echt hebben gedaan, moeten stevig worden aangepakt", zegt Verhoeven. Maar ze vindt dat minister Schouten (ChristenUnie) nu te veel bedrijven op slot heeft gezet terwijl hier nog onvoldoende aanleiding voor is.

'Geen willekeur'

Het ministerie zegt gedegen onderzoek te hebben gedaan. "We zijn niet zomaar willekeurig die bedrijven gaan blokkeren. Dat hebben we wel gedaan op basis van cijfers die we uit onze controles hebben gehaald", zegt de minister.

Vorige maand waren er nog zo'n 7700 verdachte bedrijven. Zij hadden onnatuurlijk veel tweelingen. Na nieuw onderzoek is het aantal verdachte melkveebedrijven teruggebracht. Nu worden 2100 bedrijven verdacht van fraude, die zijn meteen op slot gezet.

"Een veel te rigoureuze maatregel", stelt Verhoeven. "Op statistieken ben je er gewoon uitgepikt, één fout is genoeg." Haar bedrijf staat op slot omdat een kalfje niet stond geregistreerd bij de RVO, de organisatie die op de koeienadministratie toeziet. "We hadden het afgelopen jaar 195 kalveren, bij 1 is er iets misgegaan."

'Onterecht op fraudelijstje'

Verhoeven is niet de enige die zich benadeeld voelt. Verschillende belangenorganisaties voor boeren kregen vandaag tientallen klachten en extreem veel vragen binnen. Zelf heeft Verhoeven inmiddels zo'n 50 verhalen van klagende boeren ontvangen.

Ook het LTO, een belangenorganisatie voor boeren, kreeg veel negatieve reacties op de maatregel van het ministerie. "Er zijn vandaag zo'n honderd telefoontjes geweest van boeren. Ze waren verontwaardigd, vonden dit niet redelijk", vertelt een woordvoerder. "Dat gaat in heftige termen soms." Boerderij.nl heeft tientallen klachten binnengekregen van boeren die zeggen onterecht op het "fraudelijstje" te staan.

Verhoeven heeft kritiek op het systeem waarin boeren hun koeienadministratie verwerken, "Dat gaat gewoon niet altijd goed". Ze heeft naar eigen zeggen alle kalfjes aangemeld, maar haar registratie lijkt de RVO niet bereikt te hebben. Ook bij Boerderij.nl en de RVO zijn klachten en vragen over de registratiesystemen binnengekomen.

Volgens de website zijn er onder andere problemen bij de registratie van dieren uit het buitenland. De kalfdatum, geboortedatum, van die dieren is dan vaak onbekend. Dus is er in het systeem ook geen kalfdatum geregistreerd. En dat kan verdacht zijn.

Het ministerie geeft aan vertrouwen te hebben in de systemen zoals ze nu zijn. "Het systeem dat klopt. Het is in ieder geval niet de oorzaak van het hoge aantal onregelmatigheden", zegt een woordvoerder.

Bewijslast

Boeren die verdacht worden van fraude, moeten nu bewijzen dat ze niet hebben gesjoemeld. "Maar soms kan er gewoon niet meer aangetoond worden dat een boer niet gefraudeerd heeft", zegt Verhoeven.

Het ministerie laat weten dat boeren in dit soort gevallen contact op moeten nemen met de RVO. Die organisatie was vandaag moeilijk bereikbaar. "We krijgen enorm veel vragen", zegt een woordvoerder. Hoeveel het er exact zijn, weet hij niet. "Het zal ongetwijfeld in de honderden lopen."

RVO heeft al hun mensen ingezet om de vragen zo goed en snel mogelijk te kunnen beantwoorden. "We werken met volledige bezetting. Rond de vijftig mensen nemen continu telefoontjes aan." De organisatie laat weten dit weekend ook bereikbaar te zijn om vragen van boeren te beantwoorden.

Het ministerie zegt dat de maatregel noodzakelijk is om de dierveiligheid en voedselveiligheid niet in gevaar te brengen. Bij veel bedrijven zijn onregelmatigheden geconstateerd. Die kunnen niet allemaal op korte termijn gecontroleerd worden. Daarom is het volgens het ministerie zaak dat bedrijven zelf bewijzen dat ze niet gefraudeerd hebben.

"Ik kan niet van tevoren op basis van die gegevens zien of het een goedwillende of slechtwillende boer is", zegt minister Schouten. "Misschien zitten er mensen bij die zeggen: dat hebben we niet bewust gedaan. Als ze dat kunnen aantonen, zullen we dat ook deblokkeren."

Deel artikel:

Advertentie via Ster.nl