Vlaggen van terreurorganisatie PKK bij Koerdische demonstratie in Rotterdam
In het centrum van Rotterdam demonstreerden zaterdagmiddag honderden Koerden tegen de Turkse invasie in de Syrisch-Koerdische regio Afrin.
Al meer dan een week probeert Sheyar (22) zijn ouders, zus en neefje te bereiken. “Via telefoon en sociale media. Maar ik heb niets meer van ze gehoord.” Ze wonen in een dorp in de Koerdische regio Afrin, die sinds vorige week onder vuur ligt door Turkije. Nu loopt hij mee in een demonstratietocht door Rotterdam, tegen ‘Operatie Olijftak’ in Rotterdam.
Sheyar maakt zich zorgen. Op internet leest hij veel berichten over burgerdoden bij de bombardementen. “Vlakbij het dorp is een trainingskamp voor Koerdische soldaten. Dat is al gebombardeerd.”
Een vlag van IS wordt weggehaald bij een demonstratie. Dat moet ook gelden voor een vlag van de PKK
Sheyar verliet de regio in 2013, vlak voordat IS er binnenviel. Naast hem loopt Mustafa Lokman (43). Hij ontvluchtte de regio twee jaar geleden. Lokman draagt een bord met een foto van bebloede kinderen, en op de andere kant een tekst die minister Halbe Zijlsta (buitenlandse zaken) medeverantwoordelijk houdt voor het Turkse geweld.
Ali: “Het enige wat ik kan doen is mijn stem laten horen.” Hij bezocht veel van de demonstraties tegen het offensief die de afgelopen tijd werden georganiseerd. “Gisteren in Amsterdam, daarvoor Den Haag en Haarlem.”
Agressieve demonstranten
De honderden demonstranten gaan in een optocht door de Rotterdamse binnenstad, dwars door het winkelend publiek. Er loopt veel politie mee, beducht op ongeregeldheden. Demonstraties op Utrecht Centraal en in België en Duitsland liepen al uit op clashes met voorstanders van Operatie Olijftak. Vrijdagavond was het ook al even onrustig op het Schouwburgplein, toen jongeren zonder toestemming met Turkse vlaggen kwamen demonstreren.
Een man die vanuit een bankgebouw aan de Westblaak met zijn hand een schietend gebaar maakt, wordt direct door een aantal agenten terug het gebouw in geduwd, agressieve demonstranten worden bij hem weg gehouden.
Tijdens de demonstratie zijn veel Koerdische vlaggen te zien, maar ook vlaggen van de YPG-militie die door Erdogan bestreden wordt en van de Koerdische terreurorganisatie PKK, waar de YPG aan gelieerd is. Ook dragen veel demonstranten beeltenissen van PKK-leider Abdullah Öcalan.
Ali (20) loopt naast een doek met het hoofd van Öcalan, dat door een zestal jongens wordt gedragen. De PKK ‘heeft een foute kant’, zegt hij. Maar de Koerden kunnen zich het nu niet permitteren elkaar af te vallen. “We moeten één zijn.”
Ali kwam een paar jaar terug naar Nederland. Hij woonde in Ankara. Daar merkte hij de laatste jaren al hoe de spanning tussen Koerden en niet-Koerden groeiden. “Als ik zei dat ik Koerd was, dan wilden vrienden niet meer met me chillen.” Nu hij in Nederland woont, is het niet veel anders.
“Negen op de tien Turken die ik spreek, steunt Erdogan.” Hij ziet op zijn Rotterdamse MBO hoe de Turken bij elkaar klitten. “Turken zitten alleen maar bij elkaar. Er komen geen Marokkanen, Nederlanders of Koerden bij. Ze denken dat Turkije de enige natie op aarde is”, verzucht hij.
Turkse vlaggen
Terug op het Schouwburgplein duiken er af en toe Turks-Nederlandse jongeren op die de demonstranten provoceren. Aan de rand van het plein komt een jongen met een pet en een baardje aangebeend. Hij doet de rits van zijn bomberjack open, mompelt wat en trekt er een Turkse vlag uit. Nog voordat de felrode vlag zich onder zijn handen heeft opengevouwen, stormen tientallen demonstranten op hem af. Politieagenten zijn net eerder bij hem en trekken hem een arrestatiebusje in.
Ömer (21), Seyit (22) en Bugra (25) kijken vanaf de rand van het plein toe. Ze staan er om te voorkomen dat de demonstratie uit de hand loopt, zeggen ze. Ze kennen sommige jongeren die de demonstratie willen verstoren, die willen ze tot rust manen. “We moeten buitenlandse kwesties niet importeren”, zegt Ömer. Dan stormt Seyit weg, als weer een jongen een Turkse vlag uitvouwt.
Weer rennen demonstranten erop af, er ontstaat een opstootje. Bugra, met een glimlach: “Turken doen alles vanuit emotie.” Achter hem heeft de politie moeite om tientallen roepende demonstranten tot rust te manen. Soms komt er een knuppel aan te pas. Seyit komt terug. Hij heeft een klap tegen zijn hoofd gehad. “Dan zeggen ze dat wij terroristen zijn. Wat doe je zelf dan?”
Provoceren
De jongemannen zijn geen Erdogan-aanhangers, zeggen ze, maar de YPG steunen ze al helemaal niet. Ömer toont een gouden ring met het hoofd van Kemal Atatürk, de grondlegger van het moderne Turkije. Hij koestert de lange geschiedenis van Turkije, zegt hij, is nationalist, erkent hij ook, maar hij waakt ervoor in een hokje te worden gestopt als extreemrechtse ‘Grijze Wolf’.
Ömer zegt dat ze jongeren aanspreken die komen ‘provoceren’ met Turkse vlaggen. “Maar ik snap hun frustratie.” Hij wijst naar al die PKK-vlaggen op het plein. In Duitsland mag je die niet meer tonen bij demonstraties. Dat zou ook hier zo moeten zijn, vindt hij. “Natuurlijk mogen zij protesteren. Maar dan wel volgens de spelregels. Een vlag van IS wordt weggehaald bij een demonstratie. Dat moet ook gelden voor een vlag van de PKK.”
De volledige namen van de geciteerden zijn bij de redactie bekend.
Turkije is recent de Syrische regio Afrin 'uit zelfverdediging' binnengevallen. Heeft Turkije een punt? Wij schreven eerder: Turkse tanks in Syrië: kan dat zomaar?