Europese Commissie: "Geef klanten in cafés en restaurants gratis kraantjeswater"

De meeste Europeanen hebben makkelijk toegang tot drinkwater van hoge kwaliteit. Om dat recht ook voor de toekomst te waarborgen, wil de Commissie de lijst van kwaliteitsnormen uitbreiden. Daarnaast wil ze de consument meer informatie aanreiken over het aanbod, de kwaliteit en de kostprijs van het drinkwater in hun omgeving. Het moet het vertrouwen in leidingwater aansterken en de vergelijking met de prijzen van gebotteld water vergemakkelijken. 

Besparing van 600 miljoen
"Misschien redeneer ik een beetje als een Hollander, maar mensen maken misschien andere keuzes als ze weten dat het ongevaarlijk is voor de gezondheid. En de prijs speelt natuurlijk ook mee", meent Timmermans. Hij rekende alvast uit dat een lager verbruik van gebotteld water de Europese gezinnen 600 miljoen euro per jaar kan besparen. In één adem leveren ze ook een bijdrage in de strijd tegen plastic afval. 

Consumenten zouden volgens Timmermans ook verleid kunnen worden door uitbaters van horecazaken. Zij kunnen "een mooi gebaar" stellen door kraantjeswater gratis aan te bieden. Per wet verplichten wil de vicevoorzitter echter niet. Bevoegdheidsproblemen staan in de weg, daarnaast wil de Commissie ook minder aan regelneverij doen. "We kunnen geen wetten maken over alles wat ons ergert."

"Lever extra inspanningen"
De Commissie dringt er tenslotte ook bij de lidstaten op aan om extra inspanningen te leveren voor kwetsbare groepen die moeilijker toegang hebben tot drinkwater. Dat kan bijvoorbeeld via sensibiliseringscampagnes en het voorzien van voldoende drinkwatervoorzieningen op pleintjes, parken en andere openbare ruimtes en gebouwen.

 Het geheel kadert in een herziening van de richtlijn over de kwaliteit van het drinkwater. Timmermans en eurocommissaris voor Milieu Karmenu Vella gaven antwoord op de vragen van 1,6 miljoen burgers, zij hadden zich verenigd in het zogenaamde Right2Water-burgerinitiatief.

Horeca Vlaanderen wijst er in een reactie op dat kraantjeswater niet gratis is voor de ondernemer, en dat ook andere kosten zoals bediening, afwas en verwarming betaald moeten worden. "Creëer niet de perceptie dat het aanbieden van kraantjeswater weinig of niets kost", vraagt Kurt Neyrynck, afgevaardigd bestuurder ad interim bij Horeca Vlaanderen.

De sectororganisatie zegt "verbaasd" te zijn over de oproep van de Commissie. "Het is niet aan de overheid om het businessplan van een horecaondernemer te bepalen", klinkt het. "Het uitgangspunt dat elke Europeaan toegang moet hebben tot veilig drinkwater is nobel en terecht, maar het recht op drinkbaar water wil niet zeggen dat van onze sector mag worden verwacht dat we het gratis uitdelen."

Neyrynck wijst er verder op dat in België "bijna het hoogste btw-tarief op dranken en de hoogste last op arbeid" bestaat, waardoor het kader waarin ondernemers werken per land erg verschilt.

Een uitbater van een horecazaak moet voor de organisatie dan ook zelf kunnen kiezen of gratis water wordt aangeboden. "Het doel van elke horecaondernemer is op een rendabele manier de klant te plezieren en een goede beleving te bezorgen. Sommige zaken geven als extra service gratis kraantjeswater, sommigen zetten het betalend op de kaart en anderen zweren bij flessenwater."