Schadeprotocol Groningen klaar: Staat handelt bevingsschade af

Door het nieuwe protocol hoeven Groningers niet meer een juridische strijd aan met gaswinningsbedrijf NAM. De Staat neemt vervolgens de taak op zich de schade bij NAM te verhalen. ,,Dat is nu mijn probleem”, aldus Minister van Economische Zaken en Klimaat Eric Wiebes tijdens een toelichting in het Groningse provinciehuis.

Commissaris van de Koning René Paas spreekt van een ‘rechtvaardig, ruimhartig en onafhankelijk’ protocol. ,,Ik ben ontzettend blij dat dat nu op papier bereikt is.” Maar Wiebes zal het nog wel waar moeten maken, meent Paas. ,,Dit protocol is een lap tekst, die door feitelijk gedrag werkelijkheid moet worden. Maar we zijn erg enthousiast over de wending die het proces heeft genomen onder nieuwe minister. Dat maakt hoopvol.”

Volgens Wiebes gaat het kabinet ‘iets bijzonders doen’, dat eigenlijk al eerder had kunnen gebeuren. ,,Er gaat een hele provincie op en neer. Er is schade, er is onrust. Dit lijkt in niets meer op een dossier dat je privaat kunt noemen.”

In de praktijk komt er een Tijdelijke commissie mijnbouwschade Groningen die besluit of schadeverzoeken terecht zijn en hoe groot de vergoeding moet zijn die daar tegenover hoort te staan. Deze commissie bestaat uit onafhankelijke experts die los van de NAM en de overheid de schade per individueel geval zullen beoordelen. De Staat betaalt vervolgens de schade uit en verhaalt de kosten op de NAM. 

Wiebes heeft ook overeenstemming bereikt met de NAM over langlopende schademeldingen die al voor 31 maart 2017 zijn ingediend. Uiterlijk 1 juli van dit jaar moeten deze kwesties - die veelal draaien over aansprakelijkheid - zijn opgelost, hetzij door ze op te lossen, hetzij door een 'redelijk eindbod' te doen. De NAM stelt hiervoor 50 miljoen euro extra beschikbaar. 

Sinds 31 maart 2017 zijn er bij het Centrum Veilig Wonen ruim 8.000 schademeldingen binnengekomen. Deze gevallen zullen worden afgehandeld door de nieuwe commissie, die ondersteuning krijgt van de Rijksdienst voor Ondernemend Nederland (RVO). Die zal in opdracht van de commissie de registratie van schademeldingen verzorgen en de onderzoeken door schade-experts aansturen. Ook de schadevergoedingen worden door RVO uitgekeerd.

Het Groninger Gasberaad, een van de partijen waarmee Wiebes om tafel zat, is tevreden met het akkoord. ,,We hopen vurig een streep onder het verleden te kunnen zetten", laat de belangenclub weten in een verklaring. Het Groninger Gasberaad is een organisatie van werkgevers en maatschappelijke organisaties uit de regio.

Het Gasberaad is blij dat de NAM niets meer met de procedure te maken heeft en de overheid de verantwoordelijkheid op zich neemt. ,,We hebben gedaan wat we konden om te zorgen dat er zoveel mogelijk waarborgen in zitten die de gedupeerde Groningers weer lucht en vertrouwen geven."

Toch blijft er nog scepsis bij de organisatie. ,,Wij realiseren ons dat we daarmee nog geen garanties hebben. Veel valt of staat nog met de uitwerking. Het valt ons zwaar hierop te vertrouwen, omdat dat vertrouwen de afgelopen vijf jaar zo vaak en zo fundamenteel is beschadigd."