NAVO’s nieuwste wapen: Angelina Jolie

Jolie, speciaal VN-gezant voor vluchtelingen en mede-oprichtster van het inititiatief ter voorkoming van seksueel geweld, overlegde vanmorgen op het NAVO-hoofdkwartier in Brussel met secretaris-generaal Jens Stoltenberg, de NAVO-ambassadeurs van de 29 lidstaten en de militaire bevelhebbers. 

Jolie en Stoltenberg namen eind vorig jaar in een gezamenlijk opiniestuk in The Guardian al fors stelling tegen geweld tegen vrouwen. ,,In tal van conflicten – van Myanmar tot Oekraïne en van Syrië tot Somalië – wordt het gebruikt als oorlogstactiek”, aldus het tweetal toen. Het geweld doet zich in allerlei vormen voor, van verkrachting als een middel voor foltering tot slavernij en massaverkrachting. ,,In onze verschillende rollen hebben we gezien dat conflicten waarin de lichamen en rechten van vrouwen systematisch worden geschonden langer duren, diepere wonden slaan en veel moeilijker op te lossen en te overwinnen zijn. Een eind maken aan geweld tegen vrouwen is dan ook essentieel voor vrede, veiligheid en sociale rechtvaardigheid.” 

Vanmorgen werkten Jolie en Stoltenberg samen met de ambassadeurs hun aanpak uit. Die vertaalt zich in de termen training, monitoring en rapportage en bewustwording. Alle NAVO-militairen op missies en operaties moeten aan de hoogste normen voldoen, in hun training is al speciale aandacht voor vrouwenrechten, aldus Stoltenberg. De instructies aan commandanten te velde om geweld tegen vrouwen te rapporteren, worden aangescherpt, en aan de resultaten wordt extra aandacht geschonken. ,,Door deze donkere misdaden volop in het licht te zetten, moeten we een gedrags- en mentaliteitsverandering zien te bewerkstelligen”, aldus Stoltenberg. 

Volgens Jolie is het van groot belang dat de straffeloosheid van geweld tegen vrouwen, nu het handelsmerk van extremistische groepen als Islamitische Staat en de taliban in Afghanistan, wordt beëindigd. Op de vraag of de NAVO-troepen in Afghanistan er voldoende tegen optreden, antwoordde ze dat er al veel is verbeterd, maar dat er ook nog een wereld te winnen valt. Jolie zei uit te zien naar de samenwerking met de NAVO en zei te hopen dat het bondgenootschap zich ontwikkelt tot wereldleider inzake de verdediging van vrouwenrechten. Stoltenberg verzekerde haar dat de NAVO die verwachting inlost. ,,We zijn een militaire alliantie, maar ook een politieke organisatie die het VN-Handvest tot haar kernwaarden rekent.”

Jolie was afgelopen weekend in Jordanië, waar ze een vluchtelingenkamp met 80.000 Syrische vluchtelingen bezocht. Met wereldwijd 65 miljoen ontheemden en steeds maar voortgaande conflicten ontbreekt het de nieuwe uitgebreide alliantie van 29 landen plus één VN-gezant niet aan werk, zo merkte ze op. Toch is Jolie vol goede moed. ,,We hebben het vermogen om dingen te veranderen, ontwikkelingen de goede kant uit te duwen. Ik kan nauwelijks zeggen hoe blij ik ben hier bij de NAVO een zo sterk engagement aan te treffen.” Op de vraag waar ze haar inspiratie vandaan haalt: ,,Ik heb over de hele wereld slachtoffers van verkrachting ontmoet. Ik zou eigenlijk wensen dat je daar gewoon een camera op zou kunnen zetten om die mensen zelf hun verhaal te laten doen, hun veerkracht te laten zien. Zij verdienen het eenvoudig dat we elke dag voor hen opkomen.”