Heineken? Philips? Nee, Booking.com is Nederlands succesvolste multinational

Het Amsterdamse webbedrijf heeft volgens zijn jongste jaarrekening meer dan 2,4 miljard euro winst geboekt in 2016, en dat bij een omzet van 7,1 miljard euro. Dat komt dus neer op een winstmarge van 33 procent.

Niet slecht voor een onderneming die werd geboren uit een mislukte kampeervakantie. Tijdens een etentje halverwege de jaren negentig hoort oprichter Geert-Jan Bruinsma een vriend klagen dat hij nooit naar die ene camping zou zijn afgereisd, als hij er van tevoren foto's van had kunnen zien. Dat brengt Bruinsma op het idee voor een website waarop reizigers hotels kunnen zien en vergelijken.

Bruinsma begint in 1996 met tien deelnemende hotels. Inmiddels staan op Booking.com ruim 1,6 miljoen accommodaties, in 229 landen. Bij Booking.com werkt een leger van 15 duizend werknemers, verspreid over 198 kantoren in zeventig landen. Elke dag boeken bezoekers gemiddeld dik anderhalf miljoen overnachtingen.

In 2005 komt Booking.com in handen van Priceline, een internetmoloch waartoe ook andere reis-gerelateerde sites behoren als Kayak.com, Rentalcars.com en CheapFlights. Booking.com is goed voor eenderde van Pricelines omzet.

Machtspositie

Zijn succes dankt Booking.com aan een combinatie van factoren. Bruinsma is er in 1996 vroeg bij: de massa begint langzaam het internet te ontdekken. Die vroege start geeft de website een voorsprong op latere concurrenten als Expedia. Booking.com adverteert zich verder suf op Google, en de naam helpt natuurlijk ook mee. Het resultaat: geen enkel hotel kan meer om het bedrijf heen.

Het is een machtspositie die met hand en tand wordt verdedigd en die kritiek uitlokt. Het bedrijf adverteert met kreten als 'dit is de laatste kamer in dit hotel!', terwijl die hotels dan nog lang niet vol zitten. Dat leidt tot veroordelingen door onder meer de Reclame Code Commissie.

Kartelbewakers in liefst acht EU-landen hebben de afgelopen jaren een streep gehaald door de wurgclausule van Booking.com dat hotels bij concurrerende websites geen kamers tegen lagere prijzen mogen aanbieden. Want als niemand met Booking.com kan concurreren, is de laagste prijs kunstmatig hoog.

Beperking concurrentie

Een andere concurrentiebeperkende voorwaarde van Booking.com, ligt ook onder vuur. Hotels mogen volgens het contract van Booking.com op hun eigen website niet adverteren met een lagere kamerprijs. Aan die praktijk dreigt een einde te komen, nu de Belgische regering een wet heeft aangenomen die hotels die vrijheid wel geeft.

Ook in vestigingsplaats Amsterdam strijkt Booking.com sommige politici tegen de haren in. Bij studentencomplexen laat het bedrijf namelijk fietszadels van hoesjes voorzien, met daarop een oproep woningen te verhuren aan toeristen. Amsterdam probeert net op dat moment Airbnb en andere online kamerbemiddelaars in het gareel te krijgen. 'Een misverstand', zei Booking.com.