Dit is een artikel uit het NRC-archief De artikelen in het archief zijn met behulp van geautomatiseerde technieken voorzien van metadata die de inhoud beschrijven. De resultaten van deze technieken zijn niet altijd correct, we werken aan verbetering. Meer informatie.
Bekijk hele krant

NRC Handelsblad

Shell trekt zijn aansprakelijkheid voor de NAM in

Gaswinning De gevolgen voor wie de schade van de Groningse aardbevingen vergoedt zijn nog onduidelijk, maar de Kamer reageert woest.

Foto Carl Court/AFP

De vergoeding van de schade door de Groningse gaswinning kent volgens minister Eric Wiebes (Economische Zaken en Klimaat, VVD) een voordeur en een achterdeur. Die gang van zaken bij de voordeur is met de komst van het zogeheten schadeprotocol deze week geregeld. Dan weet de gedupeerde, na bijna een jaar complete stagnatie, hoe de schade wordt vergoed.

Over wie uiteindelijk de claims betaalt, is nog lang geen duidelijkheid. Dat is de regeling bij de achterdeur, en die strijd gaat vooral tussen de overheid en het winningsbedrijf NAM. Dat gevecht kan volgens Wiebes in een Kamerdebat eerder deze maand „messy en bloody” worden.”

Die woorden krijgen na het verschijnen van het jaarverslag van Shell Nederland wellicht een nieuwe betekenis. Trouw ontdekte daarin dat het olieconcern, samen met Exxon eigenaar van de NAM, vorig jaar de zogeheten 403-aansprakelijkheidsverklaring voor het winningsbedrijf heeft ingetrokken. Daarmee is Shell niet langer aansprakelijk voor de schulden van de NAM. Deskundigen zijn het er niet over eens of dit Shell echt minder aansprakelijk maakt voor de schade in Groningen, maar de timing is opmerkelijk. Die aansprakelijkheid was er al sinds 1985. Niet onbelangrijk, de zakken van de NAM zijn natuurlijk veel minder diep dan die van Shell.

Lees ook: Wiebes: formatie zorgde voor vertraging schadeprotocol Groningen

Boze Kamer

Volgens het olieconcern is de intrekking slechts een gevolg van het feit dat de NAM sinds vorig jaar een eigen jaarrekening heeft. Daardoor kan de buitenwereld zelf zien dat de Drentse dochter financieel gezond is en is Shells aansprakelijkheid niet meer nodig.

Blijft de vraag of Shell niet voorsorteert op de afwikkeling van de aardbevingschade, ook al is het bedrijf juridisch gezien niet aansprakelijk voor de schade die de NAM heeft veroorzaakt. Als Shell een signaal wilde sturen, dan is dat met name door Kamerleden zaterdag duidelijk opgepikt. Agnes Mulder (CDA) twitterde witheet van woede te zijn en stelde ‘spoedvragen’, Henk Nijboer (PvdA) wil een spoeddebat en Jesse Klaver (GroenLinks) ziet het liefst een hoorzitting in de Kamer om Shell de oren te wassen. „Shell trekt jarenlang Groningen helemaal leeg en rent daarna hard weg voor haar verantwoordelijkheid”, aldus de fractieleider. Dat leegtrekken van Groningen – bijvoorbeeld toen in 2013 54 miljard kuub werd gewonnen tegen 21 miljard nu – gebeurde wel met goedkeuring van toenmalig minister Kamp en de Kamer. En de opbrengst belandde vooral in de schatkist.

Twitter avatar AgnesMulderCDA Agnes Mulder Artikel Trouw @Shell Witheet van woede! Dit is niet te geloven. Daarom spoedvragen gesteld aan minister #CDA wil on… https://t.co/2Gy21rHztu
Twitter avatar jesseklaver Jesse Klaver Met steun van SP, PvdA, PvdD, SGP, 50PLUS en Denk willen we Shell ter verantwoording roepen in de Tweede Kamer. E… https://t.co/eRSYRAMOjt

Shell verklaarde zaterdag na alle commotie dat het zich niet kon vinden „in de teneur van de berichtgeving”. Het bedrijf houdt wel een slag om de arm rond de schadevergoeding. „Als aandeelhouder” van de NAM schrijft Shell „de problemen in Groningen serieus” te nemen en werkt het mee „aan een oplossing”. En het zet zich in „om NAM ook op termijn financieel gezond te houden”.

Die juridisch gewogen woorden zullen de politieke sfeer niet verbeteren. In Nieuwsuur verklaarde directeur Marjan van Loon (Shell Nederland) dat de NAM financieel robuust genoeg is om de schade te betalen. Juist over de hoogte van de vergoeding moet de strijd in Den Haag nog gevoerd worden. De commotie dit weekeinde bewijst in elk geval dat de Kamer dat gevecht met Wiebes, mogelijk „messy” en „bloody”, uiterst kritisch in de gaten houdt.

Lees ook: Hoe wordt het verzakkende Groningen ooit weer veilig?