Dit is wat je moet weten over de nieuwe privacywet

Een app downloaden, dat is natuurlijk zo gepiept. Naar de appstore, de app downloaden en vervolgens toestemming geven. Veel mensen staan er niet bij stil dat zij daarmee de sluizen openzetten naar allerlei persoonlijke gegevens, van contacten, de locatie van foto’s en video's - noem maar op.

Het gemak waarmee we onze persoonlijke gegevens delen en weggeven, baart de Autoriteit Persoonsgegevens zorgen. ,,We delen allemaal steeds meer informatie over onszelf. Soms bewust, vaak onbewust.” Om die reden trapt voorzitter Aleid Wolfsen vanmiddag de campagne Privacy gaat iedereen wat aan af. Als een voorschot op de nieuwe Europese privacywet, die 25 mei in werking treedt.

De nieuwe privacywet moet ervoor zorgen dat onze persoonlijke gegevens beter worden beschermd. Organisaties en bedrijven krijgen meer verplichtingen en moeten vanaf dat moment in heldere taal gaan uitleggen welke gegevens ze precies gebruiken en wat ze ermee doen. Ook krijgen consumenten meer en sterkere privacyrechten, aldus de Autoriteit Persoonsgegevens. 

- Het recht op vergetelheid. Je hebt het recht online ‘vergeten’ te worden. Dit is een nieuwe regel. 
- Recht op dataportabiliteit. Je hebt het recht je persoonsgegevens over te dragen. Ook deze regel is nieuw. 
- Recht op inzage. Dit is het recht persoonsgegevens in te zien die organisaties van je verwerken.
- Recht op rectificatie. Dit is het recht persoonsgegevens die organisaties van je verwerken, te laten aanpassen of aanvullen.
- Recht op beperking van de verwerking. Je hebt het recht organisaties te vragen het gebruik van je persoonsgegevens te beperken.
- Recht bij geautomatiseerde besluitvorming en profilering. Dit betekent dat je het recht hebt op een menselijke blik bij besluiten over jou.
- Recht op bezwaar. Je hebt het recht bezwaar te maken tegen de gegevensverwerking, bijvoorbeeld bij direct marketing.

Organisaties krijgen onder de nieuwe wet meer plichten. Bijvoorbeeld om binnen een maand te reageren op verzoeken van mensen die hun rechten willen uitoefenen. Ook moeten ze je als nieuwe of bestaande klant, patiënt of cliënt duidelijk informeren over wat zij met je persoonsgegevens doen, bijvoorbeeld via een heldere onlineprivacyverklaring. 

De Autoriteit Persoonsgegevens kan organisaties straffen opleggen tot 20 miljoen euro of - als dat hoger uitkomt - 4 procent van de wereldwijde omzet. De toezichthouder kan nu ook al boetes uitdelen, maar de drempel vervalt. Nu moet er eerst sprake zijn van ernstig verwijtbare nalatigheid of opzet. 

Zolang consumenten vrij toegang blijven geven tot hun persoonlijke gegevens, zal er waarschijnlijk weinig veranderen. De Autoriteit Persoonsgegevens wil daarom met voorlichting organisaties, volwassenen en kinderen bewuster maken van de risico’s. ,,Een gratis app is niet gratis. We betalen met onze persoonlijke gegevens."