De eerste drie weken van dit jaar waren er al acht incidenten met pelletkachels. Cijfers over vorig jaar ontbreken. De registratie is begin dit jaar gestart, omdat het brandweerkorpsen opviel dat zich met pelletkachels – waarin brokjes geperst houtafval worden verbrand – wel erg vaak ongelukken voordeden.

„ Het viel ons op dat er veel incidenten waren. Nu gaan we kijken welk patroon erin zit”, zegt brand-onderzoeker Peter Jaarsma van het Team Brandonderzoek (TBO) Noord-Nederland.

Volgens de onderzoeker gaat het mis bij het gebruik en de installatie van de kachels. „Het gaat geregeld fout met de aanvoer van brokjes hout, soms wordt er teveel aangevoerd. Ook denken mensen onterecht dat deze kachels volledig schoon verbranden en dat het vegen van de schoorsteen daarom niet nodig is.”

Doe-het-zelf

De kachels zijn voor relatief lage prijzen te koop bij doe-het-zelfmarkten, waardoor ze soms worden aangesloten zonder hulp van installateurs. Een grote fout aldus brandonderzoeker Jaarsma. „We zien soms dat oude gaskachels worden vervangen door pelletkachels, maar de gas-afvoer is daarvoor totaal ongeschikt. Ook maken mensen de fout pelletkachels aan te sluiten aan een gevel-uitgang, een horizontale pijp door de gevel naar buiten.”

Ook dat is een levensgevaarlijke fout, zegt Jaarsma: „Deze kachels hebben een verticale pijp door het dak nodig, want door zijwind op een gevel kan de afvoer verstopt raken. Dan is de ventilator niet sterk genoeg om de verbrandingsgassen naar buiten te duwen. Dan komen de gassen door de kachel het huis binnen; dat kan dodelijk zijn.”

Het Team Brandonderzoek Noord-Nederland komt ‘zo snel mogelijk’ met een website over de juiste installatie, het gebruik en het onderhoud van de populaire kachels. „We schrijven de website in samenwerking met de Nederlandse Haarden- en Kachelbranche, zodat we alle technische informatie helder hebben.”

Veilige kachel

De brandonderzoeker benadrukt dat de brandweerkorpsen in Groningen, Drenthe en Friesland het gebruik van pelletkachels niet afraden. „Als het apparaat goed is aangelegd, goed is afgesteld en goed wordt onderhouden, dan is het een prima veilige kachel, waarvoor niemand bang hoeft te zijn.”

Hoeveel pelletkachels in gebruik zijn, weet de brandweer niet. Ook voorzitter Gert Kooij van de Nederlandse Haarden- en Kachelbranche weet dat niet: „Er is zoveel import buiten het zicht van de reguliere vakhandel.”

Subsidie

Volgen Kooij hebben veel mensen een goedkoop exemplaar aangeschaft vanwege de 500 euro subsidie die de overheid erop geeft. De goedkoopste exemplaren zijn amper duurder dan de subsidie. „Maar een goede pelletkachel kost je minimaal 1500 euro, exclusief installatiekosten. Indirect heeft de subsidie-run op deze apparaten onveilige situaties veroorzaakt. We hebben er als branche voor geknokt dat de subsidie afhankelijk is geworden van installatie door een expert sinds begin dit jaar.”