Heel even, slechts drie dagen, leek het er in november 2016 op dat Donald J. Trump afscheid had genomen van de chaos-kandidaat die hij was geweest. De miljardair was net verkozen tot Amerika's 45ste president en hij gedroeg zich voorbeeldig. Als een staatsman. Trumps Twitter-account, in de verkiezingstijd zijn favoriete wapen om mee te ontregelen en in de aanval te gaan, was zo goed als dood.

Tot die ene nachtelijke tweet op 11 november, waarin hij zijn gal spuwde over de demonstraties tegen zijn verkiezing. Wat hij op tv had gezien, beviel hem allerminst. 'Ik heb net een vrije en succesvolle presidentsverkiezing achter de rug', twitterde Trump om 03.19 uur. 'Nu protesteren professionele demonstranten, opgestookt door de media. Erg oneerlijk!'

Bewuste wanorde

Achteraf bezien is deze ene tweet van twintig woorden dé waarschuwing aan de wereld geweest dat de chaos-kandidaat Trump de overgang had gemaakt naar chaos-president Trump. Met Twitter als zijn lievelingsgeschut. Een jaar later en vele honderden omstreden tweets verder, begint de president elke nieuwe dag met een serie tweets waarin hij er met gestrekt been in gaat. Hij sart, tart en provoceert. Hij beledigt volop ('Little Rocket Man'), haalt zijn eigen ministers onderuit en probeert zijn gelijk te halen.

Hij creëert bewust wanorde. Dat doet hij deels om af te leiden, deels om de vele tegenstanders tegen zich in het harnas te jagen. Om uiteindelijk, na dagen van onrust, weer als politiek overlever boven water te komen. Donald Trump had zijn punt gemaakt, hij had de media weer bewezen dat hij niet politiek dood was en zijn 'America First'-achterban, die hem na een jaar nog altijd trouw is, was dankzij Twitter weer tevreden gesteld.

'Trump gedijt bij chaos', beaamt politiek commentator Alexandra B.Stoddard (50), adjunct-hoofdredacteur van de politieke nieuwssite Real Clear Politics. 'Hij ziet er nog altijd geen probleem in om roekeloze of impulsieve tweets af te vuren, zonder enige inbreng van zijn medewerkers. Omdat hij zich al een paar keer heeft moeten corrigeren, is het geen effectief instrument gebleken voor het afleggen van eenduidige verklaringen op het gebied van nationale veiligheid en buitenlands beleid. Maar op deze manier houdt hij wel een constante chaos in stand.'

Serieus

Wie had gedacht dat Trumps tweets, na een jaar presidentschap, ietwat aan politieke invloed hebben ingeboet, komt bedrogen uit. Natuurlijk, de wereld is onderhand gewend geraakt aan de politieke uithalen. En als het om zijn Noord-Koreatweets gaat, weten we dat de soep uiteindelijk niet zo heet wordt gegeten als Trump waarschuwt voor de totale vernietiging van Pyongyang. Maar nog altijd houden miljoenen elke dag Twitter in de gaten, van Washington tot Moskou, om te zien wat en wie de toorn heeft gewekt van 's werelds machtigste man.

'Zijn tweets nemen wij nog altijd serieus', zegt politiek commentator Michael Barone (73), verbonden aan de conservatieve denktank American Enterprise Institute. 'Soms toont hij duidelijke beleids- of personeelsvoorkeuren, die soms permanent blijken te zijn. De wijze waarop hij bijvoorbeeld afstand nam van zijn adviseur Steve Bannon liet aan duidelijkheid niets te wensen over. Wij hebben eerder meegemaakt, vaak zelfs, dat presidenten medewerkers ontsloegen, maar nooit op deze manier.'

Officiële verklaringen van de president

Stoddard, die sinds 1994 politiek Washington volgt, betoogt dat het een politieke blunder zou zijn om de komende drie jaar minder te concentreren op Trumps tweets en meer op waar zijn beleid in de praktijk op neerkomt. 'De Republikeinen in het Congres, die doodop zijn van de constante onenigheid, walgen ervan om te reageren op de presidentiële tweets', zegt Stoddard. 'Over het algemeen reageren ze dan ook niet. Maar Twitterberichten zijn nog altijd officiële verklaringen van de president. Ze kunnen niet terzijde worden gelegd.'

Zij noemt een tweet van Trump van vorige week waarin hij zich leek te keren tegen verlenging van een regeling om terreurverdachten in de gaten te kunnen houden. De president had over deze tweet niet overlegd met zijn adviseurs. Ook was hij niet gebrieft over de kwestie. De Republikeinse voorzitter van het Huis van Afgevaardigden, Paul Ryan, zag zich gedwongen Trump direct te bellen om hem uit te leggen waarom verlenging nodig was. Stoddard: 'Deze kwestie legde het werk in de hoofdstad 101 minuten stil. De president betuigde hierna in een tweet alsnog zijn steun voor het desbetreffende wetsvoorstel. En eind september dreigde hij Noord-Korea met een kernaanval. Zijn tweets zullen nooit meer genegeerd worden.'

Barone, auteur van veel boeken over de Amerikaanse politiek, ziet liever dat Trump direct een streep zet onder zijn twittermanie. Al was het alleen maar om een eind te maken aan de chaos in zijn beleid. Barone: 'Ik deel de afkeer van veel mensen - en het zijn niet alleen maar Democraten of anti-Trumpers - voor Trumps tweets. Maar zo te zien zal hij ermee door blijven gaan.'

Trump is niet beroerd om ook trouwe bondgenoten onder handen te nemen. Na kritiek van de Britse premier May omdat hij tweets van de rechtse Britse partij Britain First had geretweet, slaat de president terug.

Trump gebruikt zijn tweets ook om zijn ministers publiekelijk te corrigeren. Nadat minister van Buitenlandse Zaken Tillerson oppert met Noord-Korea te onderhandelen, wijst hij de bewindsman erop dat praten geen enkele zin heeft.

De wereld keek uit naar Trumps eerste toespraak bij de VN. Na zijn ongekende dreigement om Noord-Korea van de kaart te vegen, verspreidde hij de bedreiging nogmaals per tweet. Compleet met video.

Als de eerste aanklachten in het Ruslandonderzoek bekend worden, slaat Trump meteen per tweet terug. Net zoals hij eerder deed met zijn campagnevoorzitter Paul Manafort, bagatelliseert Trump de rol die een van de aangeklaagden, George Papadopoulos, speelde in zijn campagne.

Een van de partijgenoten met wie Trump op Twitter volop ruziede, was senator Bob Corker. Hij was een van de weinige Republikeinen die de president durfde te bekritiseren. Vlak voor een bijeenkomst met Republikeinse senatoren, haalt Trump opnieuw uit naar Corker.

Per tweet zegt Trump vlak na Nieuwjaarsdag zowel bondgenoot Pakistan als de Palestijnen de wacht aan. Detijd is voorbij, betoogt de president, dat we ze honderden miljoenen dollars hulp geven maar er niets voor terug krijgen. Beide bekritiseerden eerder Trumps erkenning van Jeruzalem als hoofdstad van Israël.

Trump is furieus over Michael Wolffs boek Fire and Fury. Op de dag dat het boek uitkomt, probeert hij opnieuw twijfel te zaaien over Wolffs betrouwbaarheid. Ook zijn vroegere strateeg Steve Bannon haalt de president onderuit. Bannon is inmiddels omgedoopt tot 'Sloppy Steve'.

Een van de meest controversiële besluiten in Trumps eerste maanden was het ontslag van FBI-directeur James Comey. In een tweet probeert hij Comey te 'intimideren'. Trump wekt de indruk dat hij zijn gesprekken met de FBI-baas heeft opgenomen. Zijn boodschap: pas op!

De president ergert zich groen en geel aan de protesten van Colin Kaepernick en andere NFL-spelers tegen de raciale ongelijkheid in de VS. Als de protesten aanhouden, haalt hij opnieuw uit. Trumps achterban, zo blijkt uit de peilingen, steunt hem volop als hij op deze wijze opkomt voor de vlag en het volkslied.

Drie weken voor zijn inauguratie, prijst Trump de Russische president Poetin in een opvallende tweet. Hij waardeert het dat Poetin niet terugslaat, nadat president Obama Russische diplomaten in de VS heeft uitgewezen. Trumps critici roepen direct dat de zakenman meer respect heeft voor Poetin dan voor Obama.

Media over één jaar Trump
Donald Trump is een jaar president van de VS, aanleiding voor terugblikken door media en columnisten. Was het wel zo erg als velen vreesden? 

Alle dagen in het nieuws
Na zijn inauguratie op 20 januari 2017 heeft Donald Trump op alle mogelijke manieren het beeld bepaald. Scroll hier door de opvallendste beelden. 

Raad Trumps cijfers
Een jaar is Donald Trump nu president van Amerika. Hoeveel daalden zijn waarderingscijfers, hoeveel illegalen zette hij uit en hoeveel gingen de belastingen omlaag? Raad het zelf, in deze quiz. 

Trumpfilter
Nieuws over Donald Trump: we kunnen ons voorstellen dat het nogal overdadig overkomt. Daarom verdelen we het in verschillende categorieën. Wat is echt belangrijk, wat eigenlijk gewoon business as usual en wat is vooral afleiding?

Trump zou alles anders gaan doen, wat is daarvan terecht gekomen in zijn eerste jaar? 
Amerika-correspondent Michael Persson maakt de balans op.

Beoordeel Trump niet alleen op zijn uiterlijk vertoon, zegt buitenlandanalist Ian Brzezinski. 'Hij wil alles anders doen. Maar kijk eens hoe hij uiteindelijk de Navo steunt.'

Kellyanne Conway is altijd bereid voor Trump in de bres te springen. En ze zit nog steeds in het Witte Huis, ergens. Een profiel.

Loes Reijmer duikt in het taalgebruik van Trump op Twitter, en ontdekt dat dit eigenlijk best aardig is, op een bepaalde manier.

Trump maakt ook op het gebied van de rechtspraak haast met het afbreken van de erfenis van Obama. Hij schuift in hoog tempo door en door conservatieve rechters naar voren.