Als de overheid nepnieuws gaat verbieden, pleegt ze censuur

Ferdinand Vos had zin in een lekker kippetje. Hij verborg zich in de bosjes en riep heel hard: "Kukeleku! Kukeleku!"

Een domme plofkip dacht: "Hee, leuk, een vriendje." Hij waggelde naar het bosje, en daar nam Ferdinand hem gevangen.

"Je bent geen kip, maar een vos," zei de domme plofkip.

"Aan je ogen mankeert niets," zei Ferdinand, die een vuurtje begon te stoken.

"Maar je zei kukeleku," zei de domme plofkip.

"Dat was een nepkukeleku. Zonder nep kan de natuur niet bestaan, plofkipje. De kikker heeft een schutkleur, zodat je denkt dat hij een steen is en het mooie viooltje doet weer net of hij een vlinder is om andere beesten af te schrikken en de wandelende tak is geen tak. Zo is de natuur, Ploffie."

Op een paar honderd meter afstand van dit tafereel waren soldaten in gevecht. Je moest goed kijken, want ze droegen een pak waardoor ze net op een bos leken. En sommigen leken op een strand. Een nepbos en een nepstrand.

Langzaam bewogen ze zich voort. Dat kwam doordat één van hun generaals MacBeth van Shakespeare had gelezen: 'Een vals gezicht moet verbergen wat een vals hart weet.'

Van Homerus tot Shakespeare, van Von Clausewitz tot Churchill, ze maakten allemaal gebruik van nep. Nepnieuws, neplegers, nepbossen, nepschapen, neptanks.

It's nature, not nurture. Nep als wapen is goedkoop en effectief.

Een paar honderd meter van dat leger - dat trouwens de oorlog won - bevindt zich thans een bijzonder gebouw van de Europese Commissie.

Daar viel een persbericht uit een raam: 'De Europese Commissie laat weten dat onder leiding van een speciale taskforce dit voorjaar maatregelen worden gepresenteerd die nepnieuws moeten tegengaan.'

Alsof je soldaten vraagt in lichtgevende pakken ten strijde te trekken. Als de overheid nepnieuws gaat verbieden, maakt ze zich schuldig aan censuur. En waar wordt gecensureerd, sterft de democratie. Als een plofkip in de klauwen van een vos.

"Had ik maar iemand gehad die mij voor de kukeleku van Ferdinand had gewaarschuwd," zei de plofkip.

"De boer van wie jouw hok is, heeft nog nooit kukeleku gezegd," zei Ferdinand, "en hij gaat je hele familie uitmoorden."

"Kukeleku," zei de domme plofkip.

"Koekoek," zei Ferdinand. Die ging een plekje zoeken om te slapen, stak de weg over en werd aangereden door een auto.

"Koekoek?" zei de koekoek.

Theodor Holman (1953) is columnist, schrijver, televisie- en radiomaker. Elke dag, uitgezonderd zondag, lees je hier zijn column. Lees al zijn columns terug in het archief. 

Reageren? t.holman@parool.nl