Sybrand Buma: Jan Pieterszoon Coen is onderdeel van onze historie

Overdrijft u niet?

,,De discussie over de Coentunnel is ook al begonnen. Maar J.P. Coen is onderdeel van onze historie. Als je alles relativeert, blijft er niets over."

Coen heeft als gouverneur-generaal flink huisgehouden in Nederlands-Indië. In Duitsland en Rusland zijn verwijzingen naar Hitler en Stalin ook uit het straatbeeld verdwenen. Toch praat men erover. Verliest u nu niet zelf de nuance?

,,Die vergelijking vind ik zot. En daarbij: natuurlijk is het ook van belang om de zwarte kanten van ons verleden te belichten, maar dan moet je geen namen gaan uitwissen om daarmee een moreel betere samenleving te worden. Het zou een complete farce zijn als we de Coentunnel opeens de Amsterdam Noord-tunnel Westbuis zouden noemen. Alsof mensen dan geen Coentunnel meer zeggen!"

Het Mauritshuis verwijderde de buste, maar richtte tegelijkertijd twee wanden in om over het leven van Johan Maurits te vertellen. Die context geven, is toch precies wat u wilt?

,,Als het de bedoeling is om de geschiedenis te vertellen, dan ben ik het daar mee eens. Maar daar gaat de discussie niet over. Er wordt gedaan alsof je door een tunnel naar J.P. Coen te vernoemen zelf medeverantwoordelijk bent voor de slavernij. Alsof dat niet zo is als je die tunnel anders noemt. Onzin!"

Wat is het risico daarvan?

,,Je gooit dan weg wat je gezamenlijk deelt als nationale identiteit. Dan blijft er een relativering over, waar niets voor in de plaats komt. We moeten het door er de verhalen bij te vertellen juist wel koesteren. We dragen een collectieve verantwoordelijkheid voor het verleden met de goede en slechte kanten. Daar hebben we het mee te doen en van te leren.''

U raakte met uw pleidooi voor het Wilhelmus een gevoelige snaar. Lof en hoon waren uw deel. Ziet u politiek al verandering?

,,Het valt mij op dat de SP onder Emile Roemer, als het bijvoorbeeld over vluchtelingen ging, erg meedeed met GroenLinks en de PvdA. Lilian Marijnissen zegt nu dat zij openstaat voor vluchtelingendeals met Afrika. Roemer wilde dat nooit zeggen. Dat verwelkom ik."

U ziet in de SP een bondgenoot?

,,Je zou op het gebied van identiteit en cultuur nieuwe coalities kunnen bouwen. Dat is geen kwestie van links of rechts. Maar kijk je kosmopolitisch of zoals de gewone Nederlander er naar kijkt? Links valt uiteen in elitair links van Klaver en een volkslinks deel. Daar reken ik de SP toe."

CDA en SP waren ooit al eens de initiatiefnemers van een Nationaal Historisch Museum. Dat kwam er niet. Tijd voor een herkansing?

,,Als de SP daarin zou willen samenwerken, dan zou ik dat heel goed vinden. We hebben daar in het regeerakkoord al een gewijzigde vorm over afgesproken. Geen nationaal museum, maar wel op meerdere plaatsen in Nederland de geschiedenis beter zichtbaar maken, zoals de plaats waar de Unie van Utrecht is gesloten of het Hof van Dordrecht."

Bent u blij dat het thema nationale identiteit opduikt in de campagne voor de gemeenteraadsverkiezingen? Vorig jaar werkte het, nu staat het CDA er in de peilingen niet florissant bij.

,,Dit is al langer een thema, ook op lokaal niveau. Ik zie dat ook in de verkiezingsprogramma's. Het is een van de kernvraagstukken in het Nederland van nu. Mensen zijn bezig met de vraag in wat voor samenleving we leven. Ik hoop dat men in gemeenten waar dit speelt de discussie aangaat: is dit waar we heen willen?''

U was in 2014 de grootste partij met ruim 14 procent van de stemmen, nu staat u op 9 procent in de peilingen.

,,Wij staan in de peilingen op het niveau waar we voor de Tweede Kamerverkiezingen ook stonden. Ik heb alle hoeken van de peilingen gezien. Het gaat erom dat je mensen weet te overtuigen. We kunnen nu een ander CDA laten zien dan toen. Toen zaten we net in de oppositie. In mijn ogen staan we nu aan het begin van een nieuwe periode waarin we veel van wat we belangrijk vinden ook in beleid kan worden omgezet."