Syrische vluchtelingen keren nog nauwelijks terug

Die twintig Syriërs reisden eerst naar een buurland van Syrië en keerden daarna terug. Ook is het sinds 2016 mogelijk via de Iraanse hoofdstad Teheran naar Damascus te vliegen. Iran is een bondgenoot van de Syrische president Assad. Daarnaast verlieten minder dan tien andere Syriërs Nederland ook, maar met een ander land in het Midden-Oosten als eindbestemming.

Het ministerie doet geen uitspraken over de motieven voor hun terugkeer. Het is daarom niet bekend of het gaat om zogenoemde 1F’ers, asielzoekers die hier geen verblijfsvergunning krijgen doordat ze mogelijk oorlogsmisdaden hebben gepleegd in hun vaderland. Nederland zet op dit moment geen afgewezen asielzoekers gedwongen uit naar Syrië; daarvoor wordt het land nog te gevaarlijk geacht. 

Vluchtelingenorganisaties verwachten dat eerst de vluchtelingen in buurlanden zullen terugkeren als in grotere delen van Syrië het vechten afneemt. In landen als Turkije en Jordanië verblijven een paar miljoen Syriërs in opvangkampen. Volgens de UNHCR zijn er vanuit die landen 22.000 mensen teruggegaan naar Syrië.

De terugkeercijfers zijn vele malen lager dan het aantal Syriërs dat nog steeds naar Nederland komt. Dat waren er in 2017 tot december ruim 10.296. In ruim 8.000 gevallen ging het daarbij om gezinshereniging: kinderen en echtgenoten van Syriërs die herenigd worden met een familielid dat al zeker een jaar in Nederland is en een verblijfsvergunning heeft. Die familieleden verblijven vaak in de kampen in omringende landen.

De vluchtelingenstroom vanuit Syrië naar Europa kwam in 2013 op gang door de bugeroorlog in het land. Op het hoogtepunt van de vluchtelingencrisis, in 2015, vroegen 27.000 Syriërs asiel aan in Nederland. In totaal kwamen er sinds 2013 60.000 Syriërs naar Nederland.

Zij kregen vrijwel allemaal een verblijfsvergunning voor vijf jaar. Voor de asielzoekers die in 2013 arriveerden, loopt die vergunning dit jaar af. Ze kunnen dan een aanvraag doen om hun papieren te laten omzetten in een verblijfsvergunning voor onbepaalde tijd.

 Het ministerie meldt dat de gronden voor het verlenen van asiel voor Syriërs nog steeds aanwezig zijn. ,,De IND neemt aan dat vreemdelingen die vanuit het buitenland terugkeren naar Syrië bij of na hun inreis een reëel risico lopen”, aldus een woordvoerder. ,,Maar er is geen sprake van een automatische verlenging. De vergunning kan om verschillende (individuele, red.) redenen worden afgewezen. En er moet een inburgeringsdiploma worden behaald.”