Hoe duizenden joodse vluchtelingen in China aan de Holocaust ontkwamen

“In Shanghai was er ook een joods ghetto tijdens WO II, inclusief pretzels en Duits bier. Nazifunctionarissen gingen er langs om zich wat meer thuis te voelen”

Begin twintigste eeuw werd Shanghai het Parijs van het Oosten genoemd. De stad was in handen van Amerikanen, Fransen en Britten, een vrijhaven tijdens de holocaust waar zowel welgestelde kosmopolieten als armzalige verschoppelingen hun geluk kwamen beproeven.

Joan Veldkamp (1965) is politicoloog, Azië-specialist en journalist. Van 2005 tot 2012 was ze correspondent in Japan en China. Toen Joan Veldkamp in Shanghai ging werken als correspondent voor de NOS, de Volkskrant en Elsevier, woonde ze in een oude, elegante villa waar de geschiedenis van afdroop. Art-deco, Franse stijl, platanen in de straat, het leek eenFranse provinciestad. Hoe Chinees het er voor de rest ook aan toeging – wasgoed aan de bomen, mensen die op krukjes zitten te eten, ouderlingen die mahjong spelen – het westerse verleden van de stad was op elke straathoek tastbaar.

En toen vernam Joan Veldkamp dat er in Shanghai ooit een Joods getto was geweest. Eind jaren dertig, toen in Europa duidelijk werd dat Hitler een bedreiging was voor wie Joods was, zijn een paar duizend Duitse en Oostenrijkse Joden naar Shanghai gevlucht. Joan Veldkamp dook in die geschiedenis en schreef Vrijhaven Shanghai (september 2017), het voor velen onbekende verhaal van de Joden die in China aan de holocaust ontkwamen.

Het boek is op meesterlijke wijze opgetekend aan de hand van de verhalen van Peter Engler en Guenter Cohn, twee Joodse jongens die ondanks alle armoede, zorgen en dreiging een onvergetelijke jeugd beleven in de nauwe steegjes van Shanghai en vrienden voor het leven worden.

Klik hier om het boek Vrijhaven Shanghai te kopen op Bol.com

Bekijk hier de boekbespreking met Joan Veldkamp door Willem Offenberg, geïnterviewd in de winkeletalage van De Amsterdamse Boekhandel.

Luister hier naar de uitzending met Joan Veldkamp op NPOradio1.

Joan Veldkamp - Vrijhaven Shanghai

Advertentie (4)