Latino's in Florida lopen weg van Trump

Het is rond het middaguur als de hemel zich boven Doral, een voorstad van Miami, in alle hevigheid opent. De ongeveer vijftig kiezers in de rij voor het stemkantoor bij de centrale bibliotheek van de stad zoeken snel dekking tegen de stortregen.

Voor het groepje campagnemedewerkers, dat bij de bibliotheek kiezers die vervroegd hun stem uitbrengen probeert over te halen op hun kandidaten te stemmen, mag het de pret niet drukken. "¡Doral, Doral, voten pa'l concejal!", zingt een van hen met een zwaar Colombiaans accent. "Doral, Doral, stem voor het gemeenteraadslid!"

Het is een bont groepje: Venezolanen, Colombianen, Cubanen, een enkele Mexicaan. Zingend en met kartonnen campagneborden steunen ze hun kandidaten voor het burgemeesterschap van Doral en voor gemeenteraadsleden, pal naast de vrijwilligers van rivalen. Twee dingen hebben ze echter met elkaar gemeen: de voertaal is zonder uitzondering Spaans, en voor het presidentschap van de Verenigde Staten zeggen ze allemaal Hillary Clinton te steunen.

Venezolanen

"We hebben nogal wat geschillen waar het onze stad betreft, maar voor het presidentschap stemt niemand hier op Trump", zegt de Venezolaanse vijftiger Freddy Solorzano, kletsnat maar in een goed humeur. "Doral is voor de Democraten!"

Deze voorstad met iets meer dan 50.000 inwoners staat ook wel bekend als 'Doralzuela', vanwege het grote aantal Venezolanen dat er de laatste jaren is neergestreken. Meer dan tweederde van de bevolking hier is latino, vergelijkbaar met de andere gemeentes die samen groot-Miami vormen.

Electoraal leunde Doral de afgelopen jaren richting de Republikeinen, maar dit jaar lijkt alles anders. Veel latino's hier zeggen zich persoonlijk aangevallen te voelen door de opmerkingen van Clintons Republikeinse tegenstander Donald Trump over Mexicanen (die hij 'verkrachters' en 'criminelen' noemde) en diens voornemen ongedocumenteerde migranten massaal te deporteren.

"Als latina kan ik het gewoon niet opbrengen om Trump te steunen", zegt de 28-jarige tandartsassistente Arianna Aguilar, die als klein meisje met haar ouders uit Cuba naar de VS migreerde. "We zijn hier allemaal nakomelingen van migranten, we zouden die diversiteit juist moeten vieren. Trump heeft zich tegen de latino-gemeenschap gekeerd."

Voor Trump is die weerzin tegen hem onder latino's slecht nieuws. Florida is met haar 29 kiesmannen een cruciale 'swing state' in de strijd om het presidentschap - als hij die niet wint, is de kans dat hij president wordt uiterst klein. Het is ook nog eens een staat waar tot en met gisteren vervroegd mocht worden gestemd. En in die 'early voting' spelen latino's een hoofdrol die de Republikeinen grote zorgen baart.

Volgens de electorale autoriteiten van Florida waren latino's gisterochtend al goed voor ongeveer 14 procent van de in totaal 5,7 miljoen early votes. Ook zouden volgens de Democratische campagne grote aantallen jonge latino's dit jaar voor het eerst en vervroegd hebben gestemd. Latino's zouden vorige week al 170.000 stemmen meer hebben uitgebracht dan in 2012. Wat overigens nog niet wil zeggen dat ze allemaal voor Clinton hebben gestemd.

Van oudsher zijn de latino's in Florida conservatiever dan elders in het land. De grootste groep hier vormen de Cubanen, meestal vluchtelingen voor de communistische dictatuur op het eiland en hun nakomelingen. In de jaren tachtig steunden ze bij iedere verkiezing de harde Republikeinse anti-Castro politiek. Mede dankzij hen kleurde Florida in zes van de negen laatste verkiezingen rood (de kleur van de Republikeinen).

Het latino-electoraat in Florida is de laatste jaren echter geleidelijk van de Republikeinen afgedreven. Stonden in 2006 nog 370.000 latino's in Florida geregistreerd als Democraat en 414.000 als Republikein, anno 2016 is die balans 678.000 om 479.000. Bovendien is het aantal niet-partijgebonden latino's in die periode bijna verdubbeld.

Demografische veranderingen zijn mede de oorzaak van de kentering. Onder de Cubanen is een nieuwe generatie opgegroeid die het veel minder dan hun voorouders interesseert of Washington een harde opstelling tegen het Castro-regime volhoudt. Daarnaast zijn er de afgelopen jaren grote groepen neergestreken uit andere landen, zoals Colombianen, Venezolanen en Puertoricanen.

Doorslag

Die laatste groep zou wel eens de doorslag kunnen geven in de nog steeds erg spannende race in Florida, waar Clinton gisteren een voorsprong van 1 procent had in een gemiddelde van recente peilingen. De afgelopen tien jaar zijn zo'n 150.000 Puertoricanen neergestreken in Florida, vooral in de omgeving van Orlando. Ze ontvluchten de verstikkende schuldencrisis op het eiland, die voor een economische implosie en grote armoede heeft gezorgd.

Inwoners van Puerto Rico zijn Amerikaanse staatsburgers, maar omdat het eiland geen staat is mogen ze pas stemmen als ze zich ergens op het Amerikaanse vasteland vestigen. De Puertoricanen lijken in Florida daardoor plotseling een nieuwe, electorale 'stoorfactor' te worden; de meerderheid stemt van oudsher Democratisch, en in Florida is inmiddels een kwart van het latino-electoraat van Puertoricaanse afkomst. De economische crisis in Puerto Rico zou wel eens het laatste zetje kunnen kunnen worden dat Hillary Clinton in het Witte Huis doet belanden.