Vanaf vandaag staat (of stond) u er weer dagelijks in: de file. ‘s Lands snelwegen lijken meer verstopt dan ooit. Lijken, want dat ís niet zo. Hoe komt dat automobilisten dat tóch vinden?
Ton VoermansLaatste update:01-02-19, 16:49
Mensen vinden files niet erg als ze weten wat de dagelijkse reistijd is
Arnoud Broekhuis van de ANWB
,,Voor velen vormt de dagelijkse file een moment van privacy en rust: een moment waarop men zich even niet hoeft te bemoeien met het wel en wee van partner en kinderen, en niet tegemoet hoeft te komen aan de wensen van veeleisende collega’s.’’ De onderzoekers van het Kennisinstituut voor Mobiliteitsbeleid tikten het tien jaar geleden met droge ogen op. Forensen - zo blijkt uit Amerikaans onderzoek - ervaren de file echt als een transitieperiode waarin zij letterlijk en figuurlijk afstand nemen van huis en haard om zich in te stellen op werk. En ‘s avonds precies omgekeerd. Heerlijk dus, die lange rijen rode remlichten voor je, een momentje voor jezelf.
,,Mensen vinden files niet erg als ze weten wat de dagelijkse reistijd is,’’ zegt Arnoud Broekhuis van de ANWB. ,,Zoals toenmalig minister van Verkeer en Waterstaat, Karla Peijs al zei: ‘De auto, is het verlengstuk van de woonkamer.’ Wat mensen wél erg vinden zijn de onverwachte files door een ongeluk of zo, die gooien je sociale agenda overhoop.’’
Hoogtepunt
Afgelopen november en begin december waren verschrikkelijk, maar het kan nog veel erger. Het hoogtepunt van de file-ellende was in 2007-2008. Nederland stond letterlijk stil. ,,Vergeleken met toen is de filezwaarte nu een kwart minder. Er zijn in tien jaar weliswaar 1 miljoen auto’s bijgekomen, maar ook 700 kilometer extra asfalt.’’
Maar al dat extra asfalt slibt weer in rap tempo dicht. Neem de A2 tussen de knooppunten Deil en Everdingen. In 2010 werd de verbreding naar 2x4 rijstroken opgeleverd. Wie wekelijks uren verspilde met gasgeven en remmen slaakte een zucht van verlichting. Nooit meer. Een glimmend zwart asfalt-walhalla dat op Schiphol niet zou misstaan maakte voorgoed een einde aan al het leed. En nu? De desillusie is gigantisch. De snelweg slibt wéér dicht en het verkeer staat geregeld muurvast.
Het is logisch dat we teleurgesteld zijn, weet Broekhuis. In de crisisjaren was er minder verkeer en er kwam veel asfalt bij. Autorijdend Nederland raakte verwend met het lekker doorrijden. ,,De A2 Amsterdam-Utrecht. Vijf rijstroken, vroeger drie maar het staat in de spits weer gewoon vast.’’ Maar de gedachte dat het erger is dan ooit, zit echt tussen de oren. ,,Er is geen discussie over mogelijk dat de doorstroming beter is dan tien jaar geleden.’’ De filezwaarte (berekend door de lengte te vermenigvuldigen met de duur van de file) op de A2 tussen Abcoude en Maarssen was in 2008 110.000 en in 2017 50.000.
'Aangeleerde hopeloosheid'
Ons gemopper is, zegt verkeerspsycholoog Gerard Tertoolen, voor een deel ‘aangeleerde hopeloosheid’. ,,Een soort gelatenheid. Terwijl we zelf in die file gaan staan, ook mensen die wél op een andere manier naar hun werk kunnen. Voor hen is de file blijkbaar niet erg genoeg om een andere optie te kiezen.”
Tertoolen weet dat er ook in 2018 gewoon weer veel files zullen staan, waar veel mensen over zullen klagen. ,,Maar we kunnen ook met zijn allen besluiten minder ongelukken én dus minder files te veroorzaken? Hoe? Door beter op te letten en niet meer tijdens het rijden op je smartphone te kijken.”
Voorlopig zijn vandaag de eerste lange files van 2018 er weer. Kleine troost voor de automobilisten die niet helemaal zen worden van de files: het wordt niet zo erg als in november. In januari gaan er veel mensen zonder kinderen op wintersport. En dat merk je. Minder file, minder tijd voor jezelf.
Gratis onbeperkt toegang tot Showbytes? Dat kan!
Log in of maak een account aan en mis niks meer van de sterren.
