Nationaal archief geeft geheime dossiers over landverraders vrij

 De vrijgave van de stukken, alles bij elkaar ongeveer 180.000 beheersdossiers, gebeurt in het kader van Openbaarheidsdag. De algemene rijksarchivaris Marens Engelhard verbreekt de zegels van tot nu toe geheime correspondentie. 

Die correspondentie gaat onder andere over het beheer van vijandelijke vermogens. Aan het einde van de Tweede Wereldoorlog richtte de regering het Nederlands Beheersinstituut op als onderdeel van de Raad voor Rechtsherstel. Het instituut was tussen 1945 en 1967 belast met het opsporen, beheren en eventueel afnemen van vermogens van landverraders, vermogens van Duitsers in Nederland en de vermogens van tijdens de oorlog verdwenen personen, veelal gedeporteerde of ondergedoken Joden. 

In 1966 was Amsterdam in de ban van rellen. In maart waren er demonstraties en ontplofte een rookbom bij het huwelijk van prinses Beatrix en prins Claus. In juni viel er een dode bij de Telegraafrellen (ook wel: het Bouwvakkersoproer). Professor Chr. Enschedé onderzocht hoe het zo ver kon komen. Dat leidde onder andere tot het ontslag van burgemeester Van Hall. 

Ook onderzocht Enschedé in 1979 het oorlogsverleden van CDA-voorzitter Willem Aantjes. Hij toonde aan dat beschuldigingen dat Aantjes als bewaker voor de Germaansche SS had gewerkt, onjuist waren. De persoonlijke correspondentie van Enschedé over beide onderzoeken werd in het geheim naar het Nationaal Archief gebracht en verzegeld. Vandaag worden de zegels verbroken.

Een verrassend archief met veel informatie over de dekolonisatie van Nederlands-Indië, is het persoonlijk archief van J.W. Meijer Ranneft (1887-1968). Voor de Tweede Wereldoorlog was hij invloedrijk ambtenaar in Nederlands-Indië. Na de oorlog was hij onder andere lid van de Raad van State. In die hoedanigheid verzette hij zich publiekelijk tegen het beleid van de regering voor de toekomst van Nederlands-Indië. Hij maakte zich sterk voor het behoud ervan voor het Koninkrijk. Hij trok fel van leer tegen onder meer minister-president Schermerhorn, Soekarno en het allermeest tegen minister Van Mook. ]

Het gehele archief was tot nu toe beperkt openbaar. Vooral de correspondentie erin laat zien dat niet iedereen gelukkig was met de onafhankelijkheid van Indonesië.

Het Nationaal Archief dient ieders recht op informatie. In de archieven ligt bijna duizend jaar geschiedenis opgeslagen. In 137 kilometer aan papieren archieven, 15 miljoen foto’s, 300.000 kaarten en 800 terabyte aan digitale bestanden. Jaarlijks zoeken tienduizenden wetenschappers, onderzoekers, historici, én burgers in de archieven naar antwoorden, of lopen zij in een tentoonstelling langs de bijzondere stukken uit de collectie.