Direct naar artikelinhoud

Tien Indonesische homo's veroordeeld tot 2 jaar celstraf - minister noemt lhbt'ers 'gevaarlijker dan atoombom'

Tien homomannen zijn deze week in Jakarta veroordeeld tot 2 jaar gevangenisstraf omdat ze deelnamen aan een seksfeest in de Indonesische hoofdstad. De veroordeling benadrukt de snel groeiende homofobie in een land waar bencongs en waria's (homo's en travestieten) nog niet zo lang geleden steeds meer geaccepteerd leken te worden.

Een man, veroordeeld voor homoseksuele activiteiten, krijgt publiekelijk stokslagen buiten bij een moskee in Atjeh, Indonesië.Beeld Heri Juanda, AP

De politie beëindigde het feest in mei met veel bombarie: ze pakten 141 mannen op en lieten hen naakt spitsroeden lopen langs de mobieltjes van fotograferende agenten.

Homoseksualiteit is niet strafbaar in Indonesië. De tien mannen zijn daarom veroordeeld op grond van de anti-pornowet, die alles verbiedt wat 'niet netjes' is. Veel ophef is daar niet over. De Indonesische media lijken zich bij de homovervolging te hebben neergelegd en zwijgen in alle talen. 'Niets. Geen woord', zegt Andreas Harsono, onderzoeker van mensenrechtenorganisatie Human Rights Watch. 'Het spijt me ontzettend.' Spijt? Hoezo? 'Ik maak deel uit van dit volk.'

Tot in de top van de regering wordt meegewerkt aan het criminaliseren van homoseksualiteit. Vice-president Jusuf Kalla beval eind 2015 alle internationale organisaties om te stoppen met hulp aan programma's die verband hielden met lhbt'ers. Hij legitimeerde daarmee een anti-homostemming die al enkele jaren om zich heen begon te grijpen. 'De bron van de homohaat is de opkomst van moslimpopulisme', zegt Harsono, en dat populisme kreeg vleugels onder de vorige president, Susilo Bambang Yudhoyono.

Tot in de top van de regering wordt meegewerkt aan het criminaliseren van homoseksualiteit

De homo's op televisie moesten er al aan geloven. Bij het parlement ligt nog een wet om al het 'lhbt-gedrag' van de tv te gaan weren, maar in werkelijkheid zijn de vrouwelijke mannen er al lang niet meer. De televisiecensuur heeft ze al verdreven door te dreigen met straffen voor de zenders die 'vrouwelijk gedrag' door mannen toestaan. Zelfs de nationale transseksueel Dorce Gamalama komt al jaren niet meer aan de bak.

Bij het Indonesische parlement ligt ook een wetsontwerp om élke vorm van seks buiten het huwelijk strafbaar te maken. Het zou van elke homo definitief een crimineel maken. Twee moslimgroepen, de Familie Liefde Alliantie en de Associatie van Moslimhuisvrouwen hebben geprobeerd die wet via het Constitutionele Hof ingevoerd te krijgen. Het scheelde weinig of het was gelukt: 5 rechters waren tegen, 4 waren voor. Het Hof heeft de beslissing over de sekswet nu teruggegeven aan het parlement.

Als de wet door het parlement komt is dat volgens mensenrechtenonderzoeker Harsono het einde van Indonesië als modern land. 'Dat wordt zo'n enorme stap terug. Niet alleen voor lhbt'ers, ook voor ongehuwde koppels. Het maakt een einde aan de privacy in Indonesië en zal knokploegen aanmoedigen de moraliteit in eigen hand te nemen. Ze kunnen zomaar iemands huis binnendringen en zeggen dat je lesbisch bent of homo, ze kunnen je de wijk uitjagen, je dwingen te verhuizen. Dat gebeurt ook al.'

Het maakt een einde aan de privacy in Indonesië en zal knokploegen aanmoedigen de moraliteit in eigen hand te nemen
Andreas Harsono

Het bekendste voorval is van twee homo's in Atjeh die door buurtbewoners uit hun huis werden gesleept en voor de shariarechter moesten verschijnen. Zij werden veroordeeld tot 85 stokslagen. In Tangerang, een buurstad van Jakarta, is een verloofd paar de straat op gesleurd 'omdat zij buitenechtelijke seks zouden hebben'. Een opgehitste meute dwong ze zich uit te kleden, waarna ze naakt door de straten van de buurt werden geparadeerd. In dit geval greep de politie in: de daders werden ter verantwoording geroepen, maar het kwaad was al geschied.

Het moslimpopulisme wordt steeds brutaler. Haatpredikers en knokploegen maken seksuele en religieuze minderheden het leven zuur. Voorop loopt altijd het Front van de Verdedigers van de Islam (FPI). Bij dat front heerst een overwinningsstemming, sinds de christelijke ex-gouverneur van Jakarta, Ahok, onder druk van moslimprotesten de verkiezingen verloor van de moslimkandidaat Anies Baswedan.

Het FPI gaat er prat op dat het met pure intimidatie een einde maakt aan elke bijeenkomst van lhbt'ers. Sinds dit jaar hoeft het dat niet eens meer zelf te doen: de politie doet het vuile werk voor ze, glundert Syahid Joban, een van de leiders van het front. Hij oreert, met de Koran in de hand, dat homoseksualiteit een ziekte is. 'Zelfs beesten die geen hersens hebben weten dat. Heb je ooit gezien dat een haan samen is met een andere haan?'

De samenleving voegt zich moeiteloos naar de nieuwe omstandigheden, de politie en de media voorop. Daarvoor hoef je maar naar een persconferentie te gaan. Na alweer een razzia in een gay club, waar 51 homo's zijn opgepakt, toonde commissaris Argo onlangs een plastic zak met 'bewijsmateriaal' aan de Indonesische pers. In de zak zat wat doosjes en flesjes. Achter de commissaris stonden vier mannen van de mobiele brigade in full battle dress: met helm, kogelvrij vest en automatisch geweer. Waarom zij daar staan vraagt niemand meer. Homo's zijn een gevaar voor de samenleving, dat heeft de minister van Defensie, Ryamizard Ryacudu, zelf gezegd. Hij noemde lhbt'ers zelfs 'gevaarlijker dan de atoombom'. En niemand spreekt hem tegen.

Hij oreert, met de Koran in de hand, dat homoseksualiteit een ziekte is. 'Zelfs beesten die geen hersens hebben weten dat. Heb je ooit gezien dat een haan samen is met een andere haan?'
Syahid Joban