Onderzoekers hebben een schaaldiertje ontdekt dat plastic afval afbreekt, maar dit is geen goed nieuws.
Niet eerder in de geschiedenis van de planeet aarde waren onze oceanen zo smerig en vervuild. Plastic drijft in de oceanen, verwoest kwetsbare ecosystemen en bedreigt het leven in de zee – biologisch niet afbreekbaar plastic wordt in de loop van de tijd steeds kleiner en komt in de voedselketen. Met alle desastreuze gevolgen van dien.
Tot overmaat van ramp krijgt de vervuiling nu hulp van een minuscuul soort vlokreeftje dat het plastic verder versnippert en verspreidt. En het probleem daarmee verergert.
Wetenschappers van de Universiteit van Plymouth ontdekten dat dit micro-organisme een gewone plastic zak kan omzetten in ongeveer 1,75 miljoen microscopische fragmenten.
De schaaldiertjes toveren een plastic zak om tot kleine deeltjes van 0,3 tot 5 millimeter groot – kleiner dan een rijstkorrel. En daar zit niemand op te wachten. Onze zeeën herbergen namelijk nu al om en nabij de 51 biljoen microplastic deeltjes.
Zeediertjes verwarren plastic deeltjes met voedsel
De boosdoener luistert naar de exotische naam Orchestia Gammarellus, maar staat beter bekend als de kwelderspringer, een vlokreeftje dat in het hele Atlantische kustgebied voorkomt.
Het diertje wordt weliswaar niet groter dan 1,8 centimeter, maar anders zijn geringe afmeting is de schade die het kreeftje veroorzaakt groot. Overigens wijzen de onderzoekers op de mogelijkheid dat misschien niet alleen het vlokreeftje plastic versnippert, maar dat mogelijk ook andere organismen plastic kunnen verkleinen.
Maar er is meer slecht nieuws. De studie, die onlangs in het vakblad Marine Pollution Bulletin verscheen, toont namelijk ook aan dat kwelderspringers plastic zakken vier keer zo snel versnipperen wanneer ze bedekt zijn met biofilm. Biofilm is een laag micro-organismen die worden omgeven door zelf geproduceerd slijm en dat wijst op voedselinname. Kortom: het wijst erop dat de vlokreeftjes aan de maaltijd zitten.
Net als veel andere zeedieren worden de schaaldiertjes aangetrokken door plastic zakken. Ze trekken en scheuren aan de zakken en consumeren uiteindelijk de flarden als voedsel - dit blijkt uit residuen die de onderzoekers in hun uitwerpselen aantroffen. Overigens is het niet van belang of het plastic wel of niet biologisch afbreekbaar is, de kwelderspringer eet beide.
Ban op plastic tasjes kan het tij niet keren
"De vlokreeftjes spelen een belangrijke rol in de afbraak van organisch materiaal in kustgebieden", schrijven de auteurs.
Jaarlijks produceren we ongeveer 120 miljoen ton wegwerpplastic, waarvan zo'n 8 miljoen ton in zee terechtkomt. En daarna in zeeschildpadden, zeevogels en vissen. Er zijn al walvissen aangespoeld met meer plastic in de maag dan echt voedsel.
En ook al hebben veel supermarkten en winkels gratis tassen in de ban gedaan, waardoor er beduidend minder tassen over de toonbank gaan, het is zeker niet voldoende om deze catastrofe af te wenden.
"Plastic vormt al een ernstige bedreiging voor de mariene flora en fauna, deze studie toont aan hoe sommige zee-organismen bijdragen aan de verspreiding", aldus Richard Thompson, hoogleraar mariene biologie aan de Universiteit van Plymouth in een verklaring. "Het toont aan dat vervuiling van de zee niet alleen een esthetisch probleem is, maar ook ernstige milieuschade kan veroorzaken."
