‘Geachte ouder/verzorger, Wellicht hebt u via de media gehoord dat er mogelijk opnieuw acties komen in het primair onderwijs. Graag geven wij u meer informatie over de aanleiding en de gevolgen van deze acties. Met Prinsjesdag werd bekend dat er 270 miljoen euro beschikbaar komt, terwijl berekend is dat er 1,4 miljard nodig is voor eerlijke salarissen en vermindering van de werkdruk.’ Zo begint de brief die zowel mijn zoontje als mijn dochtertje in de hand hadden toen ik ze onlangs opwachtte op het schoolplein. Omdat de regering de benodigde 1,4 miljard euro niet vrij wil (met de nadruk op 'wil') maken, gaan de leraren in het basisonderwijs op 12 december staken. Voor de tweede keer dit jaar.

Rutte-III heeft dus wél geld om dividendbelasting af te schaffen, maar kan geen geld voor ons basisonderwijs vinden

Wacht even, dacht ik, 1,4 miljard euro – dat bedrag komt me bekend voor. Oh ja: het is precies hoeveel het de schatkist kost om de dividendbelasting af te schaffen.

Even een opfrisser: dividendbelasting is de belasting die bedrijven inhouden wanneer ze een uitkering – dividend – doen aan hun aandeelhouders. De Nederlandse aandeelhouders kunnen die belasting verrekenen met hun inkomstenbelasting. Buitenlandse beleggers, zoals gigantische pensioenfondsen uit de Verenigde Staten of schatrijke oliesjeiks, kunnen dat niet. Het afschaffen van de dividendbelasting was dus eigenlijk een vervroegd kerstgeschenk van onze nieuwe regering aan die ‘arme’ buitenlandse beleggers.

De regering rechtvaardigde het afschaffen van die belasting voor buitenlandse aandeelhouders met het argument dat het goed is voor onze economie, en voor de banen in Nederland. Een steekhoudende analyse die ook laat zien waaróm dat zo is, ben ik tot op heden echter niet tegengekomen.

Fundament slecht aangelegd

Maar even afgezien daarvan: het kabinet Rutte-III heeft dus wél geld om dividendbelasting af te schaffen, maar kan geen geld voor ons basisonderwijs vinden. Toevallig genoeg gaat het om precies hetzelfde bedrag. We zouden dus ook kunnen zeggen dat onze regering het blijkbaar belangrijker vindt om buitenlandse beleggers een plezier te doen dan om te investeren in ons basisonderwijs.

En als econoom breekt daar mijn klomp. Want als er iets cruciaal is voor economische groei op de (middel)lange termijn, is het wel hoe goed opgeleid de bevolking is. Dat is zo in élk land – en dus ook in Nederland.

En dat opleiden begint, u raadt het, in het basisonderwijs.

Dat betekent dat we het basisonderwijs kunnen zien als een soort fundament waarop ons economisch huis van de toekomst gebouwd gaat worden. Nu ben ik geen bouwkundige, maar dit weet ik wel: je kunt nog zulke prachtige muren bouwen, er schitterende daken op plaatsen,  magnifieke gevels optuigen en de tuin nog zo mooi inrichten, maar als het fundament niet deugt is het wachten tot het misgaat. In het beste geval moet je allerlei dure herstelwerkzaamheden verrichten; in het slechtste stort je hele bouwwerk in elkaar.

Het is mij dan ook een raadsel hoe het afschaffen van de dividendbelasting beter kan zijn voor onze economie dan investeren in het basisonderwijs – zeker als je bedenkt dat er op datzelfde basisonderwijs jarenlang snoeihard is bezuinigd én dat er door de vergrijzing een tekort aan leraren aan zit te komen.

Het afschaffen van de dividendbelasting kan alleen beter zijn voor onze economie en banen in de ogen van iemand die niet verder dan een jaar vooruit kijkt. Of in de ogen van iemand die na zijn ministerschap een baan bij een multinational ambieert, natuurlijk.

Sinterklaas bestaat

Een loonsverhoging voor leraren in het basisonderwijs, of meer personeel om de administratieve lasten bij die leraren weg te halen: als land zouden we er onmiddellijk profijt van hebben. Niet alleen maken we het werk draaglijker voor de mensen die onze kinderen op de toekomst voorbereiden, we maken het vak ook aantrekkelijker voor de generatie leraren die de huidige op zal volgen. En vergis u niet: van die nieuwe generatie leraren kunnen we er niet genoeg hebben. Binnen niet al te lange tijd zal er namelijk een leger aan leraren met pensioen gaan.

Stelt u zich eens voor hoe we ons onderwijs zouden kunnen verbeteren als er ieder jaar 1,4 miljard euro extra in zou worden geïnvesteerd

In het Nederlandse basisonderwijs zijn er ongeveer 110 duizend leraren werkzaam. Gemiddeld krijgt een leraar – ik gebruik met opzet krijgt, want hij/zij verdient meer – iets meer dan 3000 euro per maand. Een simpele berekening laat zien dat eenmalig 1,4 miljard euro genoeg is om al die leraren tot en met 2023 elk jaar 5 procent opslag te geven.

Let wel: die loonsverhoging zouden we voor de komende jaren veiligstellen met slechts één keer 1,4 miljard euro. De afschaffing van de dividendbelasting kost 1,4 miljard euro per jaar. Stelt u zich eens voor hoe we ons onderwijs – in het algemeen, niet alleen het basisonderwijs – zouden kunnen verbeteren als er ieder jaar 1,4 miljard euro extra in zou worden geïnvesteerd.

Onderweg naar huis kon mijn kroost aan niets anders denken dan Sinterklaas. Maar zelf kon ik alleen maar denken aan die oliesjeiks en Amerikaanse miljonairs die voor onze regering kennelijk belangrijker zijn dan hun toekomst.

Om met Hans Wiegel te spreken: ‘Sinterklaas bestaat’. Voor multinationals tenminste.