Onrustig begin staatsbezoek aan Griekenland na omstreden uitspraken Erdogan
De Turkse president Recep Tayyip Erdogan is vandaag in Athene aangekomen voor een tweedaags bezoek aan Griekenland. Met het bezoek hopen Turkije en Griekenland hun onderlinge relatie te verbeteren. Maar nog vóór het goed en wel begon, kwam het tot een woordenwisseling over de afbakening van de grenzen tussen de twee landen.
De afbakening van grenzen in de Egeïsche Zee is al lange tijd een gevoelige kwestie tussen de twee landen. In 1996 kwam het bijna tot een oorlog tussen Turkije en Griekenland als gevolg van een dispuut over een aantal onbewoonde eilanden voor de Turkse kust.
De onderlinge irritaties bleken ook toen Griekse militaire toestellen de Turkse gevechtstoestellen die Erdogans vliegtuig escorteerden, tegenhielden toe ze het Griekse luchtruim binnenkwamen. De piloot van het presidentiële toestel had een Grieks escorte geweigerd.
65 jaar
Het bezoek heeft een extra symbolische lading gekregen doordat het voor het eerst sinds 65 jaar is dat een Turks staatshoofd Griekenland bezoekt, al heeft Erdogan wel twee keer als premier het buurland aangedaan. Daarbij komt dat Erdogan zich sinds de mislukte staatsgreep van vorig jaar nauwelijks meer in Europa heeft laten zien, uit ergernis over de kritiek van de EU-landen op de massale arrestaties en ontslagen waarmee de Turkse autoriteiten op de couppoging reageerden.
Uit vrees voor een mogelijke aanslag hebben de Griekse autoriteiten een enorme politiemacht op de been gebracht voor het bezoek van Erdogan. De Turkse president zelf wordt begeleid door een cordon van tweehonderd Turkse lijfwachten. Vorige week pakten de Griekse autoriteiten in Athene negen Turken op die ervan worden verdacht dat ze lid zijn van de DHKP-C, een extreemlinkse groepering die de verantwoordelijkheid heeft opgeëist voor verscheidene zelfmoordaanslagen in Turkije.
Uit vrees voor een mogelijke aanslag hebben de Griekse autoriteiten een enorme politiemacht op de been gebracht
Bruggen slaan
Aan de vooravond van zijn bezoek trapte Erdogan de Grieken op de tenen met een interview waarin hij het Verdrag van Lausanne uit 1923 ter discussie stelde. In dat verdrag, dat een einde maakte aan een bloedige oorlog tussen Griekenland en Turkije, werden de grenzen van Turkije vastgelegd. Maar Erdogan liet gisteren nog eens weten dat hij vindt dat het verdrag moet worden herzien.
Dat lokte meteen een geprikkelde reactie uit van de Griekse regering. 'De Griekse regering en premier Alexis Tsipras willen dat het bezoek een gelegenheid vormt om bruggen te slaan, niet om muren op te trekken', zei een woordvoerder van de regering. Hij wees erop dat het Verdrag van Lausanne de 'hoeksteen' vormt van de betrekkingen tussen de twee landen. Volgens hem valt er niet te onderhandelen over de overeenkomst.
Erdogan sprak ook nog eens zijn ergernis uit over de weigering van de Griekse justitie om acht militairen die na de mislukte coup naar Griekenland vluchtten, uit te leveren. Het Griekse hooggerechtshof verwierp het uitleveringsverzoek van Turkije, omdat de militairen volgens het hof niet op een eerlijk proces kunnen rekenen in Turkije.
De Turkse president klaagde dat Tsipras hem beloofd had de acht binnen twee tot drie weken terug te sturen. 'Maar helaas zitten ze nog steeds in Griekenland', zei hij. 'Als je het aan de rechters overlaat, komt er niets van. Om de rechterlijke macht goed te laten functioneren, moet je als regering eerst de noodzakelijke maatregelen nemen voordat je de zaak in handen van de rechterlijke macht geeft.'
Toenadering
Erdogan klaagde ook over de behandeling van de Turkssprekende minderheid die in het noordoosten van Griekenland woont. Volgens hem worden deze mensen gediscrimineerd en wordt er nauwelijks geïnvesteerd in het gebied waar zij wonen.
Het is de bedoeling dat Erdogan morgen een bezoek aan het gebied brengt. Verwacht wordt dat de etnische Turken hem als een held zullen ontvangen. Sommige Grieken vrezen dat Erdogan met zijn bezoek de etnische spanningen alleen maar zal versterken.
Ondanks de geschillen hoopt Athene dat het bezoek zal bijdragen tot een toenadering tussen Turkije en de EU. Sinds de mislukte coup heeft Turkije, net als Griekenland lid van de Navo, hooglopende ruzie gehad met enkele EU-landen en Navo-partners waaronder Nederland en Duitsland. Tegelijkertijd heeft Ankara de banden met Rusland aangehaald.
Griekenland is erbij gebaat goede betrekkingen met Turkije te houden om te voorkomen dat de Griekse eilanden voor de Turkse kust opnieuw worden overspoeld door een stroom van vluchtelingen uit Syrië, die hun toevlucht in het buurland hebben gezocht.