VvAA, de grootste Nederlandse koepelorganisatie van zorgverleners, heeft een brandbrief aan de leden van de Eerste Kamer gestuurd. Hier wordt op 8 november het wetsvoorstel marktordening gezondheidszorg besproken dat twee maanden terug door de Tweede Kamer werd aangenomen.
De koepel, waarbij ruim 120.000 zorgverleners zijn aangesloten, heeft op verzoek van de leden Spong Advocaten gevraagd het wetsvoorstel juridisch te toetsen.
De wetswijziging maakt het mogelijk dat een arts in opdracht van een zorgverzekeraar bij een controle rechtstreeks en zonder toestemming van de patiënt medische gegevens kan opvragen. Deze uitbreiding van de al bestaande wetgeving is bedoeld om fraude binnen de zorg beter aan te kunnen pakken.
Slecht onderbouwd
Juristen van VvAA hadden al het vermoeden dat dit wetsvoorstel in strijd is met het Europees Verdrag voor de Rechten van de Mens (EVRM). Spong Advocaten bevestigt dit na onderzoek: de nieuwe Nederlandse wet is in strijd met artikel 8 van het verdrag.
Volgens Sidney Smeets van Spong Advocaten heeft minister Edith Schippers (Volksgezondheid) het 'probleem’ dat zij met de wetswijziging wil aanpakken onvoldoende onderbouwd. "Zorgfraude is verwerpelijk, maar het probleem is kleiner dan aanvankelijk werd gedacht", stelt hij.
Onaanvaardbaar risico
Een principieel belang, dus de privacy van de patiënt, weegt volgens het EVRM sowieso zwaarder dan een financieel belang als fraude.
"Het belang van de patiënt op privacy weegt altijd zwaarder", aldus Smeets. "Medische diagnoses raken de kern van het privéleven van de betrokkenen. En medewerkers van zorgverzekeraars vallen niet onder het medisch beroepsgeheim. Met deze nieuwe wet ontstaat een onaanvaardbaar risico van privacyschending."
Ook stelt de jurist dat het aantasten van het medisch beroepsgeheim niet noodzakelijk is om fraude te bestrijden. "Bestaande instrumenten worden niet of onvoldoende benut", stelt Smeets.
Andere bevoegdheden
"Zorgverzekeraars hebben ook nu al zeer vergaande bevoegdheden dossiers te controleren. Wanneer er een redelijk vermoeden van fraude is, kan het onderzoek aan politie en justitie worden overgedragen. De rechter toetst dan per geval of het medisch dossier van een patiënt mag worden ingezien." In de praktijk doen zorgverzekeraars dit echter zelden.
Uit onderzoek onder ruim 23.000 leden van de VvAA blijkt dat 95 procent van de zorgverleners vindt dat de senaat het wetsvoorstel moet verwerpen. Van de zorgverleners vindt 97 procent dat een patiënt altijd om toestemming moet worden gevraagd voordat zorgverzekeraars toegang kunnen krijgen tot dossiers.
De wet is al door de Tweede Kamer goedgekeurd. Voordat het daadwerkelijke in werking kan treden moet ook de Senaat akkoord gaan. Afgaande op de stemverhouding in de Tweede Kamer, waar VVD, PvdA, CDA, PVV, SGP, VNL, Houwers en Van Vliet voorstemden, ligt het in de lijn der verwachting dat een meerderheid van de senatoren zal instemmen.