Bij de gedeeltelijke parlementsverkiezingen van oktober 2017 won de centrumrechtse coalitie van Mauricio Macri. Alle analisten waren het erover eens dat een versterkte Macri zware sociale inleveringen zou doorvoeren. Zijn eerste maatregelen heeft hij aangekondigd.
Zware sociale inleveringen
Werknemers zullen een groot deel van hun sociale bescherming verliezen. Vanaf 27 november 2017 bespreekt het Congres een wetsontwerp om de arbeidsmarkt helemaal open te gooien. Dat ontwerp bevat allerlei versoepelingen voor werkgevers om mensen te ontslaan en onder nieuwe, minder gunstige voorwaarden terug aan te werven.
Ruim 28 procent van de 44 miljoen Argentijnen leeft onder de armoedegrens. De Argentijnse arbeidsmarkt kent al jaren zware problemen. Een op de drie werknemers werkt in de informele economie, zonder sociale zekerheid, met een loon dat de inflatie niet kan bijhouden. De werkloosheid bedraagt 8,7 procent, wat geen alarmerend cijfer is in vergelijking met het verleden. Voor jongeren ziet het er echter niet rooskleurig uit: een kwart van de 18- tot 24-jarigen heeft geen werk, volgens officiële cijfers.
Geen extra banen
Luis Enrique Ramírez, ondervoorzitter van de Vereniging van Arbeidsrechtadvocaten, betwijfelt of dat extra banen zal opleveren. “De ervaring in Argentinië en andere landen leert dat andere arbeidsrechten niet resulteren in meer werkgelegenheid, omdat die afhangt van de macro-economie.”
“Geen enkele ondernemer zal werknemers aannemen als hij geen vertrouwen heeft in economische groei. Wat we hier zien, is een poging van de economische en financiële sector om ten koste van de werknemers de winsten te recupereren die ze verloren sinds 1974, toen het land de Wet op het Arbeidscontract invoerde.”
Neerwaartse concurrentie van Brazilië
Brazilië, de belangrijkste handelspartner van Argentinië, heeft zijn arbeidsmarkt dit jaar reeds grondig geliberaliseerd ten bate van de werkgevers en grote bedrijven. De Argentijnse ondernemers willen dat hun land dezelfde weg opgaat. Door de lonen fel te verlagen en de arbeidsvoorwaarden te verslechten kan Brazilië nu 25 procent goedkoper landbouwmachines produceren dan Argentinië, auto’s 35 procent en schoenen zelfs 50 procent.
Werkgevers willen ook af van de arbeidsrechtbanken. Die werden opgericht om het arbeidsrecht af te dwingen. Vooral het feit dat deze rechtbanken hun taak ter harte nemen en de werkgevers zeer dikwijls veroordelen voor overtredingen van de wet ligt hen daarbij zwaar.
President Macri deelt de neoliberale ideologie van de werkgevers volledig. Hij had het eerder in 2017 al over “een maffia van arbeidsrechtszaken.” De familie van de president is eigenaar van de gelijknamige Macri-groep, een van de machtigste holdings van het land. President Macri was CEO van een autobedrijf van de groep en was ook in andere sectoren actief als ondernemer. Hij en zijn familie hebben dus een zeer groot eigenbelang bij deze sociale inleveringen, die naar buiten als ‘economische hervormingen’ worden verkocht. In werkelijkheid zijn het operaties om productiviteitswinsten terug te trekken uit de lonen van werknemers en opnieuw te concentreren in de handen van de kleine elite van oligarchieën, die het land altijd al gedomineerd hebben. Macri heeft ook de intentie de belastingen voor bedrijven te verminderen en de pensioenen in te krimpen.
