Direct naar artikelinhoud

Idfa, 's werelds grootste documentairefestival, is wéér groter geworden

De dertigste editie van het International Documentary Film Festival Amsterdam bleek wéér te zijn gegroeid. De jubileumeditie stond in het teken van het afscheid van oprichter Ally Derks en bracht daarnaast een ode aan de camera. De documentaire Doof kind won de VPRO Idfa publieksprijs.

Oprichtster en 'interim'-directrice Ally Derks wordt benoemd tot Officier in de Orde van Oranje-Nassau tijdens de openingsavond van Idfa.Beeld anp

's Werelds grootste documentairefestival is wéér groter geworden, zo bleek afgelopen weekend. Het aantal bezoeken aan Idfa - het totaal uitgegeven kaartjes - steeg iets ten opzichte van 2016: van 280.000 naar 285.000. Een record, voor het festival dat in 1988 de eerste editie beleefde in het Amsterdamse debatcentrum De Balie, toen nog met een film of dertig en zo'n tweeduizend bezoekers. Inmiddels is de vertoonde hoeveelheid films vertienvoudigd.

De jubileumeditie van het festival betrof een overgangsjaar: oprichter Ally Derks was al vertrokken, die werkte afgelopen jaar voor een charitatieve politiek-culturele stichting te Berlijn, maar ze was toch ook weer niet helemaal weg: de dertigste editie stond immers in teken van haar afscheid. Probeer Idfa dan maar eens naar je hand te zetten, als 'interim' artistiek directeur.

Beeldend kunstenaar Barbara Visser 'haatte' dat woord interim, zo bekent ze in het laatste festivaldagkrantje, geïnterviewd over het jaar waarin ze de leiding overnam. In Het Parool vergeleek ze het festival al met een olietanker 'en geen zeilbootje' - de koers verleggen was er voor haar niet bij. Het Idfa-bestuur hoopt in januari een meer duurzame vervanger van Derks te presenteren, maar Visser meldt in elk geval niet te zullen solliciteren: 'wellicht heeft het festival iemand nodig met wat meer ervaring als manager.'

Attractief

Hoe het ook zij: onder Visser werd een attractieve editie neergezet. De competitie voor lange documentaire, globaal gezien nog altijd de meest aansprekende vertelvorm, was zelfs iets sterker dan voorgaande jaren, en aangenaam divers. Van de enerverend gefilmde zwanenzang van een topwielrenner in het Britse Time Trial tot een ongepolijst portret van een Al Qaida-gezin in het Syrische Of Fathers and Sons. Films die niet in de prijzen vielen, maar onderstrepen dat Idfa-competitiefilms niet uit een mal komen.

Waar het festival in het verleden kon doorschieten in het uitventen van het wereldverbeterende karakter van de selectie, schonk Idfa de afgelopen edities juist weer extra aandacht aan de filmische en creatieve aspecten. Nadat montage vorig jaar een deelprogramma vormde, was er dit jaar een programma als Camera in Focus: schitterende nieuwe én oude films, nu eens verenigd omwille van de sublieme beeldvoering.

Oprichter Ally Derks over waarom ze afscheid neemt van 'haar' Idfa

De geschiedenis in de nek hijgen, dat is wat een documentairefestival eigenlijk doet. Oprichter Ally Derks maakte van het Idfa het grootste in zijn soort. Het belangrijkste van een film? Wat er ná de vertoning gebeurt. Lees het interview met haar hier terug.

Opvallende bekroning

Dat The Other Side of Everything, de winnende lange film van de Servische regisseur én cameravrouw Mila Turajlic behalve in de competitie ook in dit selecte programma was opgenomen, kwam mooi uit. Aan prominente gasten was er geen gebrek: onder meer de legendarische direct cinema-pioniers D.A. Pennebaker (92) en Frederick Wiseman (87) bezochten Amsterdam om Derks uit te zwaaien, en brachten films mee.

Het slotweekend kende nog een opvallende bekroning: de Nederlandse documentaire Doof kind van Alex de Ronde won de VPRO Idfa publieksprijs. Het invoelende portret van de dove zoon van de filmmaker gaat vanaf maart in première in de reguliere bioscoop.