In dit deel van Griekenland is de sharia van kracht
Bij Griekenland denk je aan Plato, het orakel van Delphi, een wilde soap van goden en godinnen op de Olympus, ouzo, lege schatkisten, christelijke iconen en nog veel meer. Maar niet aan de sharia.
Toch is Griekenland het enige Europese land waar die islamitische religieuze wet van kracht is, zij het uitsluitend in de noordoostelijke provincie Thracië, en alleen voor moslims. Ook geldt enkel het islamitische familie- en erfrecht, niet het sharia-strafrecht. Geen stenigingen of onthoofdingen dus, maar toch is ook in Thracië de sharia een struikelblok. Vorige week bezocht premier Tsipras, zelf atheïst, Thracië. Hij wil de rol van de sharia beperken, tot opluchting van veel moslims.
Tot 1923 woonden er nogal wat moslims in Griekenland, niet alleen in Thracië. Het was een nalatenschap van het Turkse Ottomaanse Rijk, dat Griekenland eeuwenlang overheerste. Na de Eerste Wereldoorlog grepen Griekenland en Turkije elkaar bij de strot in een oorlog op leven en dood. In 1923 besloten ze tot een wederzijdse etnische zuivering, om conflicten in de toekomst te voorkomen.
Alle in Griekenland wonende moslims voeren onder dwang op boten via de Egeïsche Zee naar Turkije en alle christelijke Grieken die in Turkije woonden, maakten even onvrijwillig de omgekeerde zeereis. Het was een drama dat een einde maakte aan duizenden jaren Griekse beschaving in Klein Azië. Criterium was niet taal maar godsdienst. Daarom tref je in Turkije nog weleens Griekstalige mensen aan, maar die zijn dan wel moslims. Twee regio's waren uitgezonderd. Christelijke Grieken in Istanbul mochten blijven, evenals moslims in de Griekse regio Thracië. Daar leven nu ruim honderdduizend moslims, de meesten Turkstalig.
Familie- en erfrecht
De moslims van Athene blijven hun diensten vooralsnog houden in kelders, garages en woonkamers
Hun familie- en erfrecht bleven islamitisch, met de zegen van de Griekse overheid. In 2015 veroorzaakte dat een juridisch conflict. Een moslimman had bij testament al zijn bezit nagelaten aan zijn weduwe. Dat nam de onterfde familie niet. Ze eiste verdeling van de erfenis volgens shariarecht. De weduwe bracht daartegen in dat ze, hoewel moslima, als staatsburger viel onder Grieks recht en niet onder de sharia en dus eiste ze de complete erfenis op. Lagere rechters gaven haar gelijk maar volgens het Hooggerechtshof was ze toch gebonden aan de sharia. Premier Tsipras wil voortaan enkel nog ruimte laten voor de sharia als alle betrokkenen een erfenis islamitisch willen regelen. Zo niet dan geldt Grieks recht.
Er speelt nog een ander probleem tussen de islam en de Griekse staat, dat onlangs twee moslimgeestelijken zeven maanden cel bezorgde, voorwaardelijk. Hun vergrijp: ze hadden een begrafenisdienst geleid, hoewel ze 'onbevoegd' waren. Er zijn in Thracië twee soorten islamitische mannen Gods: de ene groep erkend door de staat, 'bevoegd' dus, en de andere geaccepteerd door veel gelovigen maar niet door de overheid. Er zijn zelfs twee oppermoefti's, als hoogste sharia-autoriteiten, de een gekozen en 'onbevoegd', en de ander benoemd door de staat en wel 'bevoegd'.
Overigens wonen er tegenwoordig veel meer moslims in Athene dan in Thracië, door immigratie. De islam, verdwenen in de negentiende eeuw uit de hoofdstad nadat Griekenland zich had vrijgevochten van het Ottomaanse Rijk, is terug van weggeweest. De bouw van de eerste officiële moskee verloopt traag en onder veel Grieks nationalistisch gefoeter. De moslims van Athene blijven daarom hun diensten vooralsnog houden in kelders, garages en woonkamers.