Dit stuk is geschreven in de Amsterdamse Grachtengordel en hier vinden we Zwarte Piet racisme. In de provincie zijn ze het daar niet mee eens en noemen ze ons om die reden juist weer Zeurpieten. Dat bleek afgelopen weekend weer rond de landelijke intocht van Sinterklaas in het Friese provinciestadje Dokkum. Leden van de Randstedelijke elite konden daar ondanks een vergunning niet demonstreren; ze werden onderweg tegengehouden door normale, nuchtere Nederlanders die hun kinderfeest niet laten verpesten door een stel multiculturele raddraaiers, zelfs als ze daar zonder toestemming een snelweg voor moeten blokkeren – met alle gevaarlijke gevolgen van dien.

Bovenstaande is althans het beeld dat je krijgt van de berichten op sociale media en in De Telegraaf, waar een Friese heldin op het schild werd geheven rond de ‘Slag om Dokkum’. De onderneemster had daags voor de intocht opgeroepen om de activisten van Kick Out Zwarte Piet voortijdig een halt toe te roepen, een oproep die ze overigens snel weer introk nadat het Openbaar Ministerie haar beschuldigde van opruiing. Vervolgens kreeg ze een mooie plek op de voorpagina, in een gewoon artikel verderop en in een analyse. Ze mocht ook nog even haar verhaal doen bij Pauw, waar ze vooral bijval in plaats van kritische vragen kreeg. Volgens De Telegraaf gaapt er een ‘reusachtige kloof’ tussen de provincie en delen van de Randstad. ‘Thema’s als genderneutrale toiletten, “diversiteit”, en vooral het debat over Zwarte Piet worden door een kleine culturele elite in met name Amsterdam aan de rest van Nederland opgedrongen.’

Alsof de nuchtere Fries die een snelweg blokkeert meer Nederlander is dan de activist van Kick Out Zwarte Piet

Dat in de grote steden meer mensen het problematische rond deze zaken inzien, is voor niemand een verrassing. Het is dan ook geen toeval dat Sinterklaas in bijvoorbeeld Rotterdam en Amsterdam het afgelopen weekend werd vergezeld door Roetveegpieten in plaats van Zwarte Pieten. Een mooi begin. Maar laat er nou in die steden (helaas) ook geen consensus bestaan over dit onderwerp, net zoals niet alle Friezen woedend bussen met actievoerders willen tegenhouden op een snelweg – en daarmee een belangrijk recht in een democratie schenden.

Het is dan ook opvallend dat het al dan niet wijzigen van Pieten, die overigens niemand wil afschaffen of verbieden, wordt teruggebracht naar een conflict tussen de Randstad en de provincie. Was het maar zo simpel. Juist door te wijzen op de verschillen tussen stad en platteland, zoals gedaan door het Fries ‘volksverzet’ en de stukken in onder meer De Telegraaf, wordt een culturele kloof gecreëerd. Alsof de nuchtere Fries die een snelweg blokkeert meer Nederlander is dan de activisten van Kick Out Zwarte Piet. En alsof ze zich in de rest van het land de les door ‘ons’ laten lezen. Dat is onderschatting van de provincie en overschatting van de Randstad.

Wat er gebeurt is het uitlokken van een cultural war, een term die James Davison Hunter in 1991 in zijn boek Culture Wars: The Struggle to Define America introduceerde als verwijzingen naar de schier onoverbrugbare kloof in de Verenigde Staten tussen conservatieven en progressieven op fundamentele thema’s als ras, seksualiteit, abortus, de doodstraf, secularisatie, geslachtspolitiek en buitenlandbeleid. En dat is kwalijk, want het leidt de aandacht af van het echte probleem. Dus laten we alsjeblieft ophouden met dat rare ‘Randstad versus de provincie’ frame. Want zoals wij inmiddels door het hele land, en niet alleen in de Grachtengordel, hebben geconcludeerd: Zwarte Piet is racisme. En dáár moeten we iets aan doen.