Ook slachtoffers en getuigen van misdrijven herkenbaar in beeld

Het Openbaar Ministerie (OM) maakte eerder vandaag al bekend sneller namen en foto's van verdachten en veroordeelden in de media te verspreiden om zo meer misdrijven op te kunnen lossen.  De nieuwe regels zien echter ook op slachtoffers en getuigen die herkenbaar in beeld kunnen worden gebracht als er 'zwaarwegende belangen' zijn om een misdrijf op te lossen. 

Waar in de oude aanwijzing niets staat vermeld over deze groep, spreekt de nieuwe aanwijzing er nadrukkelijk wel over. Als de identiteit van een slachtoffer of getuige die zichtbaar is op videobeelden niet bekend is, kan de officier van justitie besluiten hem of haar herkenbaar in beeld te brengen om de opsporing vlot te trekken. In het verleden kwam dit ook wel voor, maar nu is het nadrukkelijk vastgelegd in nieuwe regels.

Persofficier Ernst Pols, belast met de Landelijke portefeuille opsporingsberichtgeving, erkent de nieuwe passage in de aanwijzing. ,,Wij zien in de praktijk natuurlijk de noodzaak om getuigenoproepen te doen. Het is voor het onderzoek dan soms echt van cruciaal belang dat mensen zich melden. Uiteraard zijn waarborgen in deze nieuwe aanwijzing van groot belang, omdat het voor mensen natuurlijk heel ingrijpend kan zijn om in beeld te komen.''

Het OM erkent best ver te kunnen gaan als het moet. ,,Het kan heel goed dat we mensen bijvoorbeeld in eerste instantie altijd blurren, omdat het om een getuige gaat. De kans bestaat ook dat het daar bij blijft. Maar als het opsporingsbelang zwaarder weegt, dan kun je daar van afwijken en iemand herkenbaar afbeelden. Tenzij iemand gevaar loopt natuurlijk, dan moeten we het gewoon niet doen.''

Volgens Pols wijst de praktijk ook uit dat veel slachtoffers en getuigen die wel toestemming kunnen geven, ook meewerken. ,,Ik doe de toestemming voor dit soort opsporingsberichten nu al een jaar of tien. Mijn ervaring is dat als de slachtoffers bij ons bekend zijn, het gros van die mensen het ook wel goed vindt om in die opsporingsberichten te zien te zijn. Er zijn mensen die juist willen laten zien wat hen is overkomen, een andere categorie wil gewoon meewerken om de zaak op te lossen. En een minderheid zegt het niet te willen. In beginsel accepteren we dat ook.''

Pols ziet wel de gevaren van het publiceren van herkenbare beelden.  ,,Natuurlijk is het pijnlijk als bijvoorbeeld een getuige ten onrechte als verdachte wordt gepresenteerd. Dat gebeurt wel eens. We worstelen daar ook wel mee. Dan zien wij de beelden en denken; hoort die persoon er nu bij of niet? Is hij misschien handlanger of misschien niet? Dan is het bij ons wel zo; als er geen verdenking is, dan is het dus het andere en is het dus een getuige. En dan moet dat ook expliciet uit het opsporingsbericht blijken.''