Sheila Sitalsing: Erkenbranders zijn geen vrolijke Happinez-lezers, nazi's zijn het

Na het fraaie verhaal over Erkenbrand, pleisterplaats voor jonge mannen met nazisympathieën op hbo-plus niveau, dat afgelopen zaterdag in de Volkskrant stond, volgden hier en daar alras de relativeringen.

Het is een marginaal clubje van amper volgroeide jongemannen met overmatige acné die geen meisje kunnen vinden. Ze brengen hun dagen door met het bewonderen van foto's die The Golden One, een Zweedse racist die in extreem-rechtse kringen kennelijk enige roem geniet, online plaatst: plaatjes waarin hij, getooid met carnavalsaccessoires als Keltische zwaarden, gouden helmen en leren lendendoekjes, in diverse stadia van halfnaaktheid zijn spierbundels toont. Die tent heeft vijf handenvol leden. Dat zit vooral elkaar te retweeten en te liken. Als ze groot zijn, gaat het vanzelf wel over.

Dat zal ongetwijfeld. Maar alles wat groot is, is ooit klein geweest - dit geldt evengoed voor Facebook als voor de NSDAP, en ook de Volkskrant begon ooit als katholiek weekblaadje van vier pagina's. Bovendien is het geen kinderclub; de leden zijn volwassenen met een rijbewijs en stemrecht. Thierry Baudet is hun politieke hoop. In diverse Centraal- en Oost-Europese broederlanden van de Europese Unie kunnen we al jaren zien hoe snel het kan gaan als de aanhang van een dubieuze politieke beweging een kritieke massa bereikt. En als ergens in Nederland een geflipte neonazi rondloopt met een wapen op zak, stel ik het buitengewoon op prijs dat mijn ochtendblad me daarvan op de hoogte stelt.

De gewapende geflipte heet Erkenbrand-kopstuk Fausto. In een onlinechat waaruit de Volkskrant citeert, beweert hij een mes te hebben getrokken toen 'twee mocro's op een scooter' homo naar hem zouden hebben geroepen. 'Ik denk dat ik ook echt zou hebben gestoken als ze afgestapt waren.' Het zal grootspraak zijn van iemand die in het echt waarschijnlijk in zijn broek piest als je hard 'boe' tegen hem roept, maar het leest niettemin wat ongemakkelijk. Dat Fausto ook 'een gun' zou hebben bijvoorbeeld, en in een onlinechat opmerkt: 'Shhhh, but yes, number of guys in EB have licenses' (een aantal Erkenbranders heeft een wapenvergunning). Het lijkt me een zaak voor de politie.

Jongemannen met privéfantasietjes over Keltische zwaarden kunnen heel wat ellende aanrichten met wapens, vooral als je bedenkt dat ze zichzelf en elkaar voeden met theorieën over blanke suprematie en de minderwaardigheid van Joden (Fausto: 'Ik zal ook geen traan laten als men de trein naar het Oosten opnieuw opstart').

Over Erkenbrand verschenen eerder stukjes in de pers. Zo had het AD een half jaar geleden een niet onwelwillend artikel over 'het studiegenootschap' dat 'drukbezochte praat- en studiebijeenkomsten' belegt waarin de leden 'filosoferen over een toekomst waarin cultuur belangrijker is dan economie en waarin spiritualiteit het wint van materialisme'. Ze verklaren zich, in dat AD-stukje, 'voor een etnisch homogeen Nederland', maar 'voor de goede orde: ze pleiten niet voor gedwongen deportatie van minderheden'.

Een hele opluchting, kon je toen als argeloos lezer nog denken: Erkenbranders zijn vrolijke Happinez-lezers die 'voor de goede orde' heus niet voor deportatie van mij en mijn kinderen zijn.

De Volkskrant plaatste daar, geheel in lijn met zijn traditie van zuurpruimerij, dit weekend enkele nuanceringen bij. Of nou ja: nuanceringen. Nazi's zijn het. Echte.