Nieuwe wet in Turkije dreigt seksueel misbruik van kinderen te legaliseren (COLUMN)

2
98

child-marraige-images

Istanbul/Peter Edel (COLUMN) – Op 26 mei jl. maakte het Constitutioneel Hof in Turkije een einde aan een wet tegen seksueel misbruik van kinderen jonger dan vijftien jaar. Twee maanden later beargumenteerde het hof dit besluit. Door de couppoging van 15 juli bleef dat nogal onderbelicht in het buitenland.

In augustus drong het daar alsnog door. De Zweedse minister van Buitenlandse Zaken Margot Wallström reageerde er verbolgen over en op de luchthaven van Wenen suggereerde een display dat Turkije voortaan seks met kinderen toestaat.

Gebruiken en tradities

Het besluit van het Constitutioneel Hof was totaal verkeerd begrepen in Zweden en Oostenrijk vond de Turkse justitieminister Bozdag. Hij benadrukte dat de annulering van de wet pas een half jaar later effect zou krijgen en dat er dus niets aan de hand was.

Ondertussen verschenen berichten in de Turkse media dat de oude wet door een nieuwe zou worden vervangen, om jonge kinderen zouden beter dan voorheen tegen seksueel misbruik te beschermen.

De argumentatie van het hof doet anders vermoeden. Daar werd aangedrongen op een wet in dit verband waarin ‘gebruiken en tradities’ worden meegewogen. Daarmee wordt het kinderhuwelijk bedoeld.

Logica

Hoe weerzinwekkend het ook is dat kinderen via een huwelijk hun jeugd wordt ontnomen, er zit een zekere logica in de redenering van het Constitutioneel Hof. Als het toegestaan wordt dat meisjes al op twaalfjarige leeftijd trouwen kun je immers moeilijk verbieden dat ze dan ook seksuele omgang met hun huwelijkspartner hebben.

In 2009 werd de minimum leeftijd voor het huwelijk van vijftien naar zeventien verhoogd in Turkije. Veel is daar niet mee bereikt, want rechters geven regelmatig toestemming aan ouders die hun dochter willen laten trouwen wanneer ze nog maar zestien is. Bovendien zorgde het Constitutioneel Hof er vorig jaar voor dat het religieuze huwelijk gelegaliseerd werd, wat huwelijken op nog veel jongere leeftijd mogelijk maakt.

Percentage

Officieel is bij 15 procent van de huwelijken in Turkije de bruid jonger dan achttien jaar en bij een procent jonger dan vijftien. Een procent lijkt niet veel, maar getalsmatig is het schrikken. Bovendien zijn in dit percentage niet de kinderhuwelijken op religieuze basis meegeteld. Al met al behoort Turkije tot de landen waar het kinderhuwelijk het vaakst voorkomt.

Er liggen aan dat laatste verschillende oorzaken aan ten grondslag, waaronder slechte economische omstandigheden. Het kinderhuwelijk komt dan ook het vaakst voor in de meest achtergebleven delen van Turkije, met name in het oosten en zuidoosten van het land. Meer specifiek, onder het conservatieve deel van de Koerdische bevolking.

Daarnaast volgt een deel van de kinderhuwelijken uit verkrachting. Na te zijn verkracht worden jonge meisjes vaak gedwongen om met hun verkrachter te trouwen. Zo wordt hem vervolging bespaard en tegelijkertijd eerverlies voor de familie van het slachtoffer voorkomen. (Gedwongen) zelfmoord en moord om de eer van de familie te redden zijn echter evenmin uitzonderingen als gevolg van verkrachting van jonge meisjes.

Ik wijs hier verder op de bevindingen van zogenaamde ‘echtscheidingscommissie’. Deze adviesraad binnen het Turkse parlement kwam eerder dit jaar tot het standpunt dat wanneer een vijftienjarige meisje wordt verkracht, zij er het beste aan doet om met haar verkrachter te trouwen.

Wetsvoorstel

Kortom, deze misstanden smeken om een gedegen wetgeving. Vooralsnog zien we echter alleen een besluit van het Constitutioneel Hof dat volgens critici neerkomt op een goedkeuring ervan.

Ondertussen nadert het moment waarop het besluit van het hof effect zal krijgen. De tijd begint dus te dringen, want gaat er definitief een streep door de wet, zonder dat er een nieuwe voor in de plaats komt, dan dreigt er een einde te komen aan lopende rechtszaken tegen kinderverkrachters.

Een justitiecommissie binnen het Turkse parlement formuleerde een wetsvoorstel dat binnenkort aan de volksvertegenwoordigers zal worden voorgelegd. Activisten die zich inzetten voor de rechten van kinderen zijn er niet hoopvol over.

Dat laatste komt om te beginnen omdat de justitiecommissie gedomineerd wordt door de regerende Partij voor Gerechtigheid en Ontwikkelingen (AKP). De aartsconservatieve AKP hecht in haar huidige vorm nu eenmaal meer waarde aan het handhaven en restaureren van gebruiken en tradities, dan aan het verbeteren van mensenrechten. Dat president Erdogan zich uitspreekt voor een herinvoering van de doodstraf zegt genoeg.

Wat er tot dusver over de nieuwe wet bekend is stemt evenmin hoopvol, want de commissie stelt voor om de minimum leeftijd waarop seksuele omgang met minderjarigen toegestaan is terug te brengen van vijftien naar twaalf jaar. Dit leidt tot de vrees dat de nieuwe wet kinderhuwelijken en seksueel misbruik van kinderen verder in de hand zal werken.

Psychologische druk

Toegegeven, het zal in het algemeen niet meevallen om een gedegen wet te formuleren waarmee seksueel misbruik van kinderen doeltreffend wordt bestreden. Om maar iets te noemen: het gaat niet op om zonder meer te stellen dat seksuele omgang met kinderen vanaf een bepaalde leeftijd toegestaan is zolang daar toestemming van het kind voor wordt gegeven. Zo stond het voorheen ook in de Turkse wet, maar daarmee wordt voorbijgegaan aan de ontvankelijkheid van kinderen voor psychologische druk.

Dat laatste maakt het moeilijk om te bepalen of een kind in alle vrijheid toestemming gegeven heeft. Het verweer van ‘ze wilde het zelf’ is daardoor erg vaak dubieus.

Leeftijd

Aan de andere kant mag geen situatie ontstaan waarin een veertienjarige jongen die seks heeft gehad met een meisje van dezelfde leeftijd bloot komt te staan aan dezelfde wet als volwassenen die zich aan een kind vergrijpen.

Daarom dient het in een tegen seksueel misbruik van kinderen gerichte wet niet alleen te gaan om de leeftijd van het slachtoffer, maar vooral ook om dat van de dader. Een Turkse advocaat die zich inzet voor de rechten van kinderen benadrukte hoe belangrijk het is dat het aldus in de nieuwe wet komt te staan. Kennelijk ziet deze advocaat dat niet als een vanzelfsprekendheid.

Duitsland

Op de website van het Turkse staatspersbureau Anadolu verscheen een artikel waarin een zekere Mehmet Alparslan Saygin stelde dat de Duitse wet seksuele omgang met kinderen in principe vanaf veertien jaar toestaat.

Saygin verdedigde aldus het besluit van het Constitutioneel Hof. Duitsland kent echter geen (semi)gelegaliseerd kinderhuwelijk zoals Turkije, waardoor de vergelijking niet opgaat.

Anders gesteld, door de ‘gebruiken en tradities’ in Turkije dient de bescherming van kinderen tegen seksueel misbruik daar nog specifieker in de wet omschreven te worden dan in landen als Duitsland.

Woede

Wat vaststaat is dat de bescherming van kinderen belangrijker is dan gebruiken en tradities, onder welke denkbare omstandigheden dan ook. Helaas staat het verre van vast dat iedereen er zo over denkt in Turkije.

Tot nu toe heb ik me zakelijk uitgedrukt, maar tijdens het schrijven voelde ik een woede opborrelen die ik uiteindelijk toch niet voor me kan houden. Sta me daarom toe om het aan het einde van dit artikel anders onder woorden te brengen: feodale pedofielen moeten met hun smerige tengels van kinderen afblijven, en iedere hufterige rechter of politicus die deze gorigheid faciliteert door er geen einde aan te maken is er medeverantwoordelijk aan.

Zo, dat lucht op…

Volg Peter Edel op Twitter

Peter Edel is schrijver van De diepte van de Bosporus, een politieke biografie van Turkije (2012, uitgeverij EPO, Antwerpen)

2 REACTIES

  1. Over dit onderwerp kun je kort zijn en dat is verwoord in de laatste alinea!! En dan is dat in deze alinea nog redelijk netjes verwoord…

LAAT EEN REACTIE ACHTER

Please enter your comment!
Please enter your name here