Direct naar artikelinhoud

Hoofd Amerikaanse commando voert bevelen Trump over kernwapens niet zomaar uit

De hoogste Amerikaanse militair die verantwoordelijk is voor de inzet van kernwapens zal een bevel van president Donald Trump niet zomaar uitvoeren. Volgens luchtmachtgeneraal John Hyten kan er geen sprake zijn van een 'illegale' atoomaanval.

John HytenBeeld ap

De uitspraken van Hyten, dit weekeinde, volgen op een recente discussie in de Amerikaanse Senaat over de eventuele inzet van kernwapens. Met name Democratische senatoren maken zich zorgen over een lichtvaardig besluit van Trump. In augustus dreigde de president, tevens opperbevelhebber, Noord-Korea met 'vuur en furie' als dat land zich agressief blijft gedragen jegens de VS. Vorige maand beschuldigde de prominente senator Bob Corke de president ervan de VS 'op een weg naar de derde Wereldoorlog' te voeren.

Generaal Hyten, hoofd van het Amerikaanse Strategische Commando, zei dit weekeinde op een veiligheidsconferentie in Canada dat er binnen de krijgsmacht volop wordt nagedacht over de eventuele inzet van kernwapens. 'Dat zijn we aan onze verantwoordelijkheid verplicht'.

Hij schetste de gang van zaken als de president overweegt naar het atoomwapen te grijpen. 'Ik zal de president adviseren, hij zal me vertellen wat ik moet doen. En als het illegaal is, wat gebeurt er dan? Ik zal zeggen: 'Mr. President, dat is illegaal'. Wat zal hij dan doen? Hij zal vragen: 'Wat is dan wel legaal?'. We zullen hem dan opties voorleggen, een mix van capaciteiten om te reageren op welke situatie dan ook'. Hyten voegde eraan toe dat het 'niet zo gecompliceerd is'.

Generaal John Hyten in Zuid-Korea.Beeld epa
De president kan niet op eigen houtje op een knop drukken en raketten de lucht in sturen
Peter Feaver, Amerikaanse hoogleraar politieke wetenschappen

Daarover werd anders gedacht op een speciale bijeenkomst die de senaatscommissie voor Buitenlandse Zaken vorige week belegde over 'de autoriteit om opdracht te geven kernwapens te gebruiken'. Het was de eerste vergadering over dit onderwerp sinds 1976, tijdens de Koude Oorlog. Volgens een verslag van de BBC hing er een nerveuze sfeer tijdens de bijeenkomst, waarop ook enkele oud-militairen en onafhankelijke experts aanwezig waren.

'De president kan niet op eigen houtje op een knop drukken en raketten de lucht in sturen', zei de Amerikaanse hoogleraar politieke wetenschappen Peter Feaver geruststellend. Een presidentieel bevel vereist medewerking van anderen, 'op alle niveau's'. Zo zullen juristen ingeschakeld worden. Sommige senatoren betwijfelden of dat daadwerkelijk zal gebeuren. Een besluit moet wellicht binnen minuten, of zelfs seconden, genomen worden. De Democratische senator Edward Markey vroeg zich hardop af of Trump zich door generaals of wie dan ook zal laten weerhouden.