In Willemstad is Piet vooral donkerzwart en Sint wit geschminkt
Ze zijn paars, goud, blauw, geel en oranje. Maar vooral zijn ze zwart, donkerzwart geschminkt, de mannen en vrouwen van het pietengilde op Curaçao. Sinterklaas zelf is een witte Curaçaoënaar. Een wat rozige man dus, en daarom met lichte witte schmink op het gezicht. En het publiek? Het publiek vindt het prachtig.
Op zaterdagochtend, stipt om half negen, kwam het gezelschap op het Caribische eiland aan. Met een donkere sleepboot en vergezeld door een flottilla van plezierjachten. 'Sanikolas' meerde af te midden van de prachtige oude huizen op Otrobanda, in het hartje van Willemstad, en besteeg zijn kleine schimmel.
'Als het allemaal zo erg zou zijn met Zwarte Piet', zegt Glamisz Stewart, 'dan zou de discussie hier toch het felst moeten zijn. De meeste mensen op Curaçao zijn immers donker. Maar bijna iedereen is juist heel enthousiast. Niet alleen over Sinterklaas, maar zeker ook over de zwartgeschminkte Pieten.'
Stewart runt samen met haar collega Leiza Craane een kindercrèche. Maar in november en december verhuren zij op bestelling ook, namens hun 'Sint en Piet Co. Group', sinterklazen en pieten. Een enkele keer vraagt iemand om een donkere Sint. Die kan geleverd worden. Maar de meeste klanten, zo zeggen zij, vragen toch om een witte Sinterklaas en zwartgeschminkte Pieten.
Lees verder onder de foto.
De meeste klanten vragen toch om een witte Sinterklaas en zwartgeschminkte Pieten
Kind van de olie
Niet iedereen op het eiland vindt dat een goed idee. Vorig jaar waren tijdens de intocht een paar demonstranten te vinden. Nu laten ze het erbij zitten. 'Zwarte Piet', zegt Marlon Reina, een Curaçaose onderzoeker en activist, 'is een walgelijk geslaagde erfenis van het Nederlandse kolonialisme. Piet is ontegenzeglijk geworteld in het idee van een zwarte slaaf.'
In de praktijk is Sinterklaas vooral, zoals zo vaak op Curaçao, een kind van de olie. Begin vorige eeuw werd op het eiland de raffinaderij gebouwd. Met de komst van Shell kwamen ineens ook veel meer witte Nederlanders naar Willemstad. Deze 'makamba's' kregen de hoge banen, hun eigen huizen in nieuwe wijken als Emmastad en Julianadorp, en verscheepten via de Sint Annabaai ook hun witte folklore naar het eiland.
Onschuldig spel
Maar Sint en Piet zijn mensen met soepele geesten en soepele lijven. Op Curaçao is menig filmpje te vinden van een groep Zwarte Pieten die uitbundig aan het dansen zijn. Met kinderen, maar zeker ook met de oude kindervriend zelf. Niet voor niets gaat in de stoet dit jaar een groep trommelende Pieten voorop.
Daarachter, en nog voordat Sinterklaas met zijn zwartgeschminkte Hoofdpiet voorbijkomt, loopt een groepje Smurfen en andere fantasiewezens. De boodschap is duidelijk: het sinterklaasfeest in de Cariben is al tientallen jaren een onschuldig spel, waarbij zelfs de commercie deze zaterdag beperkt blijft tot het uitdelen van folders met daarin 'verlanglijstjes'.
Lees verder onder de foto.
De officiële ontvangst van het gezelschap is op het Brionplein. Het is er vrolijk druk. Sinterklaas moet er wel concurreren met de Kerstman. Die heeft op de rotondes en pleinen van Willemstad al sinds eind oktober zijn plek ingenomen. Maar vandaag schuift hij opzij voor Sint en Piet. En voor heel veel kinderen; zwarte, witte en gekleurde kinderen, in alle denkbare schakeringen.
Met Sinterklaas zwetend onder de tropenzon. Hij zwaait nog maar eens.