Bevolking Iran neemt het heft in eigen hand

De discussie over het kernwapenprogramma van Iran heeft de aandacht voor de ontwikkelingen in dit geteisterde land en vooral de grove schendingen van de mensenrechten, de economische misère en de oorlogszucht van de religieuze dictatuur naar de achtergrond verdrongen. De bevolking lijkt echter het heft in eigen hand te nemen.

Slechts 24 uur voor de bestorming van de Berlijnse muur in november 1989 was Helmut Kohl, de Duitse kanselier, op bezoek bij Lech Walesa, de toenmalige Poolse president. Op de vraag wanneer de twee Duitslanden herenigd zouden zijn, antwoordde Kohl: "Ik zal het niet meemaken". De volgende dag was de muur al gevallen. Zo snel zal het in Iran niet kunnen gaan. Maar wie de Iraanse ontwikkelingen volgt, merkt snel op dat de bevolking niet meer bang is voor het regime.

Ze eisen steeds openlijker dat de autoriteiten naar hun grieven luisteren. De overgrote meerderheid van de bevolking is jong en gebruikt de sociale media voor het organiseren van demonstraties en sit-ins om de misstanden naar buiten te brengen. De afgelopen maanden hebben er honderden van dit soort demonstraties in het hele land plaatsgevonden. Er zijn betogingen in verschillende steden geweest tegen een aantal financiële banken en instellingen, geallieerd aan de Revolutionaire Garde. Deze instellingen, zoals Arman, Vahdat en Caspian kunnen spaargelden van de spaarders niet terugbetalen. Bij Caspian duurt een sit-in actie nu meer dan een maand. Opvallend is dat vrouwen vaak de demonstraties leiden. Het is bemoedigend te zien hoe een jonge vrouw de zedenpolitie tegenhoudt en omstanders om hulp vraagt omdat haar vriendin is gearresteerd vanwege overtreding van de kledingvoorschriften.

Mismanagement

Door mismanagement, de financiering van de oorlogen in Syrië en Irak en hulp aan Hezbollah is de economie bankroet. Een dollar was in 1979, toen de revolutie plaatsvond , 70 rials; tegenwoordig is een dollar meer dan 40.000 rials. De Revolutionaire Garde, die vele sectoren van de industrie en de dienstverlening controleert samen met hoge regeringsfunctionarissen, is zeer corrupt. Zo verdwijnen er miljarden euro's in de zakken van de machthebbers. Religieuze instellingen met miljarden euro's inkomsten betalen geen belasting. Op de lijst van Transprancy International staat Iran op plaats 131, dus zeer corrupt. De recente sanctiemaatregelen van de Verenigde Staten zullen de economie verder verzwakken.

Door veertig jaar mismanagement, steun aan terrorisme en oorlogsvoering, is Iran van een rijk land een zielig en arm land geworden, waarin een deel van de bevolking honger lijdt. Onlangs schreef een regimegezinde columnist: 'Onze veiligheid wordt niet in de eerste plaats door het Amerikaanse leger bedreigd, maar door legers werklozen en legers werkloze afgestudeerden en van werknemers die hun salarissen niet hebben ontvangen'.

Daarom komt de bevolking in opstand. Onmachtig om de mensen tegemoet te komen grijpt het regime naar verdere onderdrukking. De rapporten van Amnesty International en de VN spreken boekdelen.

Gouden kans

Veel dictaturen zijn door hulp uit buitenland ten val gebracht. Nu is er voor Nederland en Europa een gouden kans de Iraniërs te ondersteunen. Zo zou ze naar het voorbeeld van Amerika de Revolutionaire Garde op de terroristenlijst moeten zetten. En, net als de demonstranten eisen, Iran dwingen Irak en Syrië te verlaten en in contacten met Iran de mensenrechten hoog op de agenda zetten. Met de verdwijning van dit regime zal aan 40 jaar van onruststoken, oorlogvoeren, terrorisme en een stroom van vluchtelingen een einde komen.