'Oneindige supernova' fascineert wetenschappers
Een opvallend ruimtefenomeen plaatst wetenschappers voor een raadsel: supernova iPTF14hls lijkt maar niet te willen doven. Terwijl de normale levensduur van een supernova zo'n 100 dagen is, houdt deze het al drie jaar vol.
Jarenlang gingen wetenschappers ervan uit dat supernova's - sterren die acht keer zo groot zijn als de zon en aan het einde van hun leven ontploffen - langzaam doven. iPTF14hls bewijst echter dat het ook anders kan. De Chinese student Zheng Chuen Wong, stagiair van astronoom Iair Arcavi aan de universiteit van Californië, ontdekte twee jaar geleden dat er iets vreemds mee aan de hand was. De supernova was namelijk meer licht gaan geven dan vlak na de explosie.
,,Hij liet me de data zien", vertelt Arcavi aan space.com. ,,Hij vroeg me: 'Is dit normaal?' en ik zei 'Absoluut niet. Dat is heel vreemd. Supernova's doen zoiets niet.'" In tegenstelling tot andere supernova's lijkt iPTF14hls veel langzamer te verouderen. Na de gebruikelijke 100 dagen zag deze eruit als een supernova van slechts 30 dagen oud. En ook nu, drie jaar na de explosie, geeft hij nog steeds licht.
Puzzel
Toen de wetenschappers in de archieven doken, ontdekten ze dat er al eerder een ontploffing was geweest op precies dezelfde plek in het heelal, in 1954. Met andere woorden: de ster is toen geëxplodeerd, bleef een halve eeuw leven, ontplofte toen weer en is nog altijd niet dood. Wetenschappers begrijpen er niets van. Ze publiceerden over dit raadsel in Nature.
Arcavi en zijn team hopen de komende tijd een antwoord te vinden op de vraag waarom deze supernova zo anders is dan alle andere. Hun telescoop zal in ieder geval de komende twee jaar dag en nacht op het fenomeen gericht staan. Collega's uit Zweden nemen het over zodra iPTF14hls in Amerika buiten beeld raakt en ook een ruimteschip van NASA en de Hubble telescoop zullen een steentje bijdragen. ,,Het is gewoon een puzzel in de lucht", aldus Arcavi's collega Stanford Woosley. ,,Daar leven wij astronomen voor."
Gratis onbeperkt toegang tot Showbytes? Dat kan!
Log in of maak een account aan en mis niks meer van de sterren.Lees Meer
-
PREMIUMonderzoek
‘Knip’ in het dna helpt patiënten met ernstige erfelijke aandoening van hun klachten af
-
PREMIUM9
Kan kanker vroeger worden opgespoord met bloedtest? ‘Als dit lukt, is het echt een klapper’
Artsen zoeken manieren om kanker in een steeds vroeger stadium op te sporen. In de VS kunnen patiënten al commerciële bloedtesten doen. Deze nieuwe vorm van opsporing wordt nu ook in Nederland onderzocht. ,,Als dit gaat lukken, is het echt een klapper in de opsporing van deze ziekte”, zegt Otto Visser, hoofd van de kankerregistraties bij kankercentrum IKNL. -
Niemand was zo lang in de ruimte als kosmonaut Oleg Kononenko: hoe houdt hij dat vol?
De Russische kosmonaut Oleg Kononenko heeft sinds zondag officieel het record in handen van langste verblijf in de ruimte door een mens. Toch voelt de 59-jarige Rus zich nog prima na in totaal tweeënhalf jaar zweven op 423 kilometer boven de aarde. -
Ongecontroleerde satelliet tuimelt richting Aarde
Een ongecontroleerde ‘overleden’ satelliet tuimelt volgens ruimtevaartorganisatie ESA woensdag door de atmosfeer van de Aarde, bijna dertig jaar na de lancering. De satelliet, bekend als ERS-2, zal naar verwachting bij terugkeer grotendeels opbranden. -
Jackpot voor wetenschappers: 160 miljoen om blinden weer te laten zien en crisissen te voorkomen
Bij een groepje wetenschappers kan de vlag uit: zij krijgen een beurs van samen 160,5 miljoen euro. Zij moeten met hun onderzoek Nederland bij de wereldtop laten horen. En als samenleving hebben we er ook nog wat aan.
-
PREMIUM
Wanneer is te veel sporten gevaarlijk? Cardioloog legt uit wat een sporthart is en welke risico’s er zijn
-
-
-
Wereldberoemde primatoloog Frans de Waal (75) overleden: de man die toonde dat apen emotie voelen
De bekende onderzoeker Frans de Waal is donderdagavond Amerikaanse tijd op 75-jarige leeftijd overleden in zijn woonplaats Atlanta, Georgia (VS), aan de gevolgen van uitgezaaide maagkanker, zo heeft zijn familie bevestigd, meldt NRC. De Waal schreef onder meer boeken over het sociale gedrag van mensapen. -
Nederlandse klimaatcamera de ruimte in: ‘Lijkt op een futuristische frituurpan’
De Amerikaanse ruimtevaartorganisatie Nasa lanceert – als het weer meezit – dinsdag een raket die een satelliet in een baan om de aarde brengt. Nu gebeurt dat wel vaker, maar deze keer zit er een peperdure klimaatcamera op, de SPEXone, waar Nederlandse wetenschappers jaren aan hebben gewerkt.
-
PREMIUM
Waarom geven we miljarden uit aan de ruimtevaart?
-
Phishing-alarm, test nu of jouw gegevens circuleren onder criminelen
De recherche heeft 7,3 miljoen e-mailadressen onderschept bij criminelen, die ze gebruikten om mensen digitaal te beroven. Grote kans dat ook jouw e-mailadres hierbij zit. Zeven tips om phishing te herkennen. -
-
Schoonmaaktip
Je huis weer ‘lenteproof’: maak deze fout niet met je vitrage