Direct naar artikelinhoud
Column

Wilders' wapens worden steeds botter

Lex Oomkes.Beeld Maartje Geels

De Volkskrant noemde de bijdrage van Geert Wilders aan het debat over de regeringsverklaring op haar website een 'grijs gedraaide plaat'. NRC Handelsblad had het in het commentaar over 'de xenofobische teksten van Wilders die na jaren ... vertrouwd aandoen'. In deze krant was de aandacht voor Wilders minimaal.

Wilders zelf is die eindeloze herhaling van steeds dezelfde aanklacht wel zat. De nuance die hij ergens in het debat aanbracht was in ieder geval veelbetekenend.

Voor de zoveelste keer werd hem onbetrouwbaarheid verweten door weg te lopen van nieuwe bezuinigingen in het eerste kabinet-Rutte. Sinds die crisis verdedigde hij dat weglopen uit het Catshuis met het asociale karakter van die door Europa gedicteerde bezuinigingen. Graag haalde hij oud-minister van het CDA, Hans Hillen, aan als getuige à décharge. Hillen stelde ooit in een onbewaakt ogenblik dat de PVV de val van Rutte I niet te verwijten viel.

Dit keer hield de PVV-voorman het erop dat je van mening kon verschillen over de oorzaken van de val van het door hem gedoogde kabinet. Een nuance, maar een betekenisvolle nuance.

De PVV heeft het moeilijk. De voor Wilders' onderneming zo cruciale media-aandacht begint te tanen

Cruciaal jaar

De PVV heeft het moeilijk. De voor Wilders' onderneming zo cruciale media-aandacht begint te tanen, Kamerleden laten zich minder gemakkelijk provoceren en rechters blijven gewoon zitten, ondanks verdachtmakingen.

De blokvorming in het politieke midden, die begon met de samenwerking tussen VVD en PvdA in het tweede kabinet-Rutte en in het huidige kabinet min of meer wordt voortgezet, begint Wilders parten te spelen.

Het komende jaar wordt voor de PVV cruciaal. Tegen het vorige week aangetreden kabinet heeft Wilders niets in te brengen. Al zijn wapenen zijn bot of tonen ernstige slijtageverschijnselen. Alleen een geruchtmakend verloop van het hoger beroep vanwege de 'minder, minder-uitspraak' dan wel een spectaculaire uitslag bij de verkiezingen voor de gemeenteraden kan hem nieuw elan geven.

Risico

Wat dat laatste betreft nam Wilders een groot risico door ruim tevoren aan te kondigen dat hij in maart mee zal doen bij de verkiezingen in Rotterdam. Zoals wel vaker bij revoluties dreigt door die beslissing de rechtse revolutie haar eigen kinderen op te eten. Leefbaar Rotterdam heeft het weliswaar niet gemakkelijk, maar de kans dat Wilders die partij in één keer kan overvleugelen moet als niet groot worden ingeschat. Dus óf Leefbaar Rotterdam (inclusief Thierry Baudet, die met Leefbaar samenwerkt in Rotterdam) krijgt een klap, óf de bestorming van het stadhuis aan de Coolsingel door de PVV wordt een fiasco. Het netto-resultaat is verdeeldheid en verzwakking op populistisch rechts.

Dilemma's werden door de PVV tot nu toe simpelweg overschreeuwd. Maar de partij komt zichzelf meer en meer tegen

En op diezelfde dag van de gemeenteraadsverkiezingen wordt de PVV met een tot nu toe voor die partij onbekend dilemma geconfronteerd. Wat doet de partij met de uitslag van het referendum over de uitbreiding van bevoegdheden van de inlichtingendiensten? Een referendum is voor een populistische partij het instrument bij uitstek voor de uitdrukking van de volkswil. De partij zelf ziet het probleem niet dat inlichtingendiensten allerlei data kunnen binnenslepen. Alles om islamitisch terrorisme te kunnen bestrijden.

Tegelijkertijd is het politiek o zo opportuun om de politieke elite, die niet luistert naar het volk, straks te kunnen ontmaskeren als de sleepwet in het referendum wordt verworpen. Dilemma's werden door de PVV tot nu toe simpelweg overschreeuwd. Veel lawaai maken, dan had niemand het door. Maar de partij komt zichzelf meer en meer tegen.

Lees ook:
Wat Wilders wil met Nederland
Wilders blijft erbij: zijn vervolging is politiek
- En lees hier alle eerdere columns van Lex Oomkes.