Achter de schermen is dans om opvolging Dijsselbloem begonnen

De discussie in Brussel over hervormingen van de euro-muntunie is in volle gang (zie kader), maar daarnaast speelt de komende weken een op het oog veel plattere kwestie: wie volgt Jeroen Dijsselbloem op als voorzitter van de eurogroep? Op 4 december zouden we het antwoord op deze ‘poppetjesvraag’ moeten weten. De strijd barst los: vóór, maar vooral achter de schermen.

Vandaag zat Dijsselbloem zijn voorlaatste eurogroep-bijeenkomst voor, als het goed is. Zijn opvolger als Nederlands minister van financiën, Wopke Hoekstra (CDA), maakte zijn debuut in Brussel. De voorzitterskwestie stond niet op de agenda, maar dringt zich al een paar dagen steeds nadrukkelijker naar de voorgrond.

Afgelopen weekeinde meldde de Duitse krant Süddeutsche Zeitung dat Berlijn mogelijk zal aandringen op uitstel van de stemming en Dijsselbloem wil vragen om nog iets langer aan te blijven. Volgens de krant ziet Duitsland nog geen goede opvolger voor hem.

Een andere vertragende factor zou kunnen zijn dat Duitsland wacht op een nieuwe regering. Straks zit daar misschien een minister die geen stem heeft gehad in de keuze van de eurogroepvoorzitter. Dat geldt in iets mindere mate ook voor Oostenrijk.

Niettemin zegt Dijsselbloem dat uitstel niet aan de orde is. “Ik heb in de vorige eurogroep voorgesteld hierover op 4 december te stemmen, en dat is aanvaard, dus hebben we op 4 december een stemming”, zei hij vandaag in Brussel. “Er zijn negentien ministers. We gaan kijken wie zichzelf naar voren schuift.”

Geruchten

Een aantal namen keert steeds terug in de geruchtenmachine. De uitgesproken Slowaak Peter Kazimir is een van de langstzittende leden van de eurogroep en heeft zijn voorzittersambities vandaag nog eens bevestigd. Zijn voordeel: hij is sociaal-democraat, net als Dijsselbloem. De wankele partijpolitieke balans bij de Brusselse topfuncties blijft dan onveranderd, al vinden sommigen dat de sociaal-democratie in Europa na een reeks dramatische verkiezingsnederlagen enige bescheidenheid past.

Een andere ‘oude’ naam is die van de Spaanse minister Luis De Guindos, die Dijsselbloem jaren geleden al wilde vervangen.

Man in opkomst is de Franse minister Bruno Le Maire, die net als zijn president Emmanuel Macron als een wervelwind door Europa gaat. Le Maire is in korte tijd een prominente rol gaan spelen op EU-vergaderingen, onder meer op het gebied van een eerlijke belasting­heffing voor grote bedrijven.

Verder worden genoemd: de Portugees Mario Centeno, de Luxemburger Pierre Gramegna en de Letse oud-schaakkampioene Dana Reizniece-Ozola, een van de slechts twee vrouwen in de eurogroep.

Een betere muntunie

Het is de laatste grote klus van Jeroen Dijsselbloem als voorzitter: het in goede banen leiden van de discussie over hervorming van het eurozone-bestuur. Die is in een stroomversnelling geraakt na de Franse en Duitse verkiezingen. Volgende maand schuift Dijsselbloem tijdens een speciale eurozone-top aan bij de regeringsleiders. Gisteravond leidde Dijsselbloem een bijzondere editie van de eurogroep: er zaten acht ministers uit niet-eurolanden bij – de Britse was niet uitgenodigd. Bijna alle landen (behalve Kroatië en Tsjechië) zijn onderworpen aan strengere begrotingsregels die ze in 2012 hebben afgesproken.