258 miljard euro hebben we er allemaal samen op staan. Maar de spaarboekjes waar de Belg o zo verknocht aan is, leveren niets op – in bijna alle gevallen nog het wettelijke minimum van 0,11 procent intrest. En het ziet er niet naar uit dat daar snel verandering in komt. Dat zegt de gouverneur van de Nationale Bank, Jan Smets, in de krant De Tijd.

“Een hogere rente is waarschijnlijk niet voor morgen”, zegt hij. “Ik heb er alleszins begrip voor dat spaarders niet tevreden zijn met het rendement van hun spaarboekje. Maar de lage rente is noodzakelijk voor het herstel van onze economie.”

Hoe dat komt, die aanhoudend lage interesten? “Omdat de Europese Centrale Bank de rente bewust zo laag houdt. Ze wil dat we ons geld uitgeven in plaats van het op te potten”, zegt Koen De Leus, hoofdeconoom van BNP Paribas Fortis. “Dat moet helpen om bedrijven te doen draaien, jobs te creëren en de economie weer op gang te brengen.”

Koopkrachtverlies

Maar die raad volgt de Belg dus niet. Er staat nog steeds een enorm kapitaal op spaardeposito’s. Maar met dat enorme kapitaal kan de Belg wel steeds minder doen.

“De rente is nu 0,11 procent en zou gewoon nul zijn als er geen wettelijk minimum zou zijn”, zegt De Leus. “We verwachten dat de Europese Centrale Bank eind 2018 of begin 2019 de rente met 0,25 procent verhoogt. Dan gaan de rentes op de spaarboekjes misschien naar 0,15 of 0,20 procent stijgen.”

Maar daar word je volgens De Leus eigenlijk nog altijd armer van. “Omdat de inflatie tegen mogelijk tegen de 2 procent zit”, zegt hij. “Alles wordt dus 2 procent duurder, terwijl je geld maar met pakweg 0,2 procent stijgt.”

De Belgische spaarders hebben door dat mechanisme dit jaar een paar miljard aan koopkracht verloren. “En dat koopkrachtverlies zal nog een hele tijd doorgaan”, zegt De Leus.

De alternatieven? “Voor alle duidelijkheid: natuurlijk is het wijs en goed om wat geld opzij te zetten op een spaarboekje”, zegt De Leus. “Je moet een buffer houden voor als je plots ziek wordt of je auto het begeeft. Maar zet geen gigantische sommen op zo’n spaarrekening. Geld waarvan je weet dat je het in principe de eerste vijf jaar niet nodig hebt, beleg je beter in aandelen of investeringsfondsen of iets dergelijks.”

Spaargeld activeren

De regering heeft ook al stappen genomen om het geld dat op de spaarboekjes staat te “activeren”. Vroeger moest je geen roerende voorheffing betalen op je interesten op je spaarboekje als die interesten lager waren dan 1.880 euro. Dat is verlaagd naar 940 euro. Maar die maatregel raakt maar een kleine minderheid van de spaarders: om aan 940 euro interest te komen, moet er al 850.000 euro op zo’n rekening staan.

“De regering zegt wel dat ze spaargeld wil activeren, maar ze heeft eigenlijk een omgekeerd signaal gegeven”, zegt De Leus. “Want door de vrijstelling wordt aan de grote meerderheid van de spaarboekjes niet geraakt. Terwijl de regering met de geplande taks op effectenrekeningen belastingen heft op mensen die beleggen en daarmee onze ondernemingen ondersteunen. Dat is volledig het tegenovergestelde van wat eigenlijk de bedoeling was.”