Dit is een artikel uit het NRC-archief De artikelen in het archief zijn met behulp van geautomatiseerde technieken voorzien van metadata die de inhoud beschrijven. De resultaten van deze technieken zijn niet altijd correct, we werken aan verbetering. Meer informatie.

Cultuur

In dit Ierse weeshuis belandden de ‘kinderen van de duivel’

The New York Times maakte een indrukwekkende documentaire over een katholiek weeshuis in Ierland, waar bijna achthonderd kinderen overleden.

Foto Paul Faith/AFP
Foto Paul Faith/AFP Een gedenkplaats in het Ierse Tuam ter herinnering aan de omgekomen kinderen in het weeshuis.

Het is een gitzwarte bladzijde in de Ierse geschiedenis: Tuam. Tussen 1925 en 1961 zijn daar, in een katholiek weeshuis in het westen van het land, bijna achthonderd kinderen overleden - meer dan het landelijke gemiddelde. Een deel van hen werd begraven in een ondergrondse tank, die in 1995 door spelende jongens werd gevonden, de rest in ongemarkeerde graven.

Wat gebeurde er precies in dit weeshuis in Ierland? The New York Times zocht amateurhistoricus Catherine Corless (63) op, die opgroeide in Tuam. Op weg naar school kwam ze langs het tehuis. Het was verboden terrein. Daar binnen zaten ongehuwde moeders en hun kinderen. Zondaars en hun onwettige kroost, werd gezegd. De gevallenen.

Het weeshuis, dat werd geleid door de zusters van de Bon Secours-orde, maakte Corless nieuwsgierig. In 2012 begon zij daarom een onderzoek naar het leven van de kinderen. Maar bij het in kaart brengen, ontstonden alleen maar meer vragen. Waarom stierven er zo veel kinderen? Ze vroeg rond en Corless kreeg te horen: “Ah, die arme kinderen. Die arme kinderen”.

Twintig ondergrondse kamers

Inmiddels is het stilzwijgen voorbij. Sinds 2014 doet een speciale commissie onderzoek naar de dood van de bijna achthonderd kinderen - dankzij de studie van Corless. In maart werden na opgravingen nog eens twintig ondergrondse kamers ontdekt, die een “significante hoeveelheid menselijke resten” bevatten. Later werd duidelijk dat het ging om de botten van kinderen van 35 weken tot drie jaar oud. Een man die in het weeshuis opgroeide, zegt tegen The New York Times: “Er was geen liefde, geen verzorging”.

In de documentaire The Lost Children of Tuam geeft The New York Times de gestorven kinderen een gezicht, aan de hand van persoonlijke verhalen en archieffoto’s.

Bekijk de documentaire hier (11 minuten):

Liever de longread van The New York Times over het Ierse weeshuis lezen? Ireland Wanted to Forget. But the Dead Don’t Always Stay Buried (ongeveer 7.600 woorden, leestijd: 30 minuten)