De Rwandese oppositieleidster Diane Shima Rwigara. Het Afrikaanse land Rwanda scoort aanzienlijk hoger dan Nederland als het om gelijkheid van vrouwen gaat. © REUTERS

Vrouwen in Rwanda en Bolivia gelijker aan mannen dan Nederlandse

Nederland is dit jaar maar liefst 16 plaatsen gekelderd op de ranglijst van landen waar vrouwen gelijk zijn aan mannen: van de 16e naar de 32e plaats. De ongelijkheid tussen mannen en vrouwen is hier toegenomen, concludeert het World Economic Forum.

Gea Bruinsma en Annemieke van Dongen 02-11-17, 02:00 Laatste update: 02-11-17, 09:37

De daling van Nederland op de ranglijst is extra opvallend omdat we op het terrein van onderwijs juist het meest gelijke land ter wereld zijn. Mannen en vrouwen doen het op school en in het hoger onderwijs dus even goed.

Zodra ze de arbeidsmarkt betreden, lijkt het echter mis te gaan. Zoals bekend werken Nederlandse vrouwen veel vaker in deeltijd dan vrouwen in andere landen. Dat leidt tot een financiële achterstand. Daarnaast zijn vrouwen hier maar zeer mager vertegenwoordigd in machtsposities in de economie en politiek.
Sinds het begin van de jaarlijkse meting, in 2006, is de score op die punten zelfs achteruitgegaan.

Rwanda

Aangezien we zoveel hoogopgeleide vrouwen hebben, zou je meer evenwicht verwachten in de politiek én op economisch vlak
Henk Volberda, hoogleraar Erasmus Universiteit

In de eerste ranglijst, in 2006, stond Nederland nog op de twaalfde plek. Inmiddels moeten we landen als Rwanda, Bolivia en de Filippijnen voor laten gaan. In de top vijf staan vier Scandinavische landen: IJsland, Noorwegen, Finland en Zweden. De grootste stijger was dit jaar Bulgarije. Dat stoomde op van de 41 naar de 18e plek.

De duikeling van Nederland is 'teleurstellend', vindt Esther de Jong van Atria, het kennisinstituut voor emancipatie en vrouwengeschiedenis. ,,Het rijke Nederland wordt nu ingehaald door een stuk minder bedeelde landen. Er zijn dus geen financiële argumenten voor onze lage score.”

Dat beaamt Henk Volberda, hoogleraar strategisch management en ondernemingsbeleid van de Erasmus Universiteit. ,,Aangezien we zoveel hoogopgeleide vrouwen hebben, zou je meer evenwicht verwachten in de politiek én op economisch vlak.”

Canada
Opvallend is ook de opmars van Canada. Het land van de progressieve premier Justin Trudeau heeft stuivertje gewisseld met Nederland. Het steeg van de 35e naar de 16e plek, vooral dankzij de inhaalslag die vrouwen er op de werkvloer maken. Voor hetzelfde werk krijgen ze nu ook vaker hetzelfde betaald als mannen.

Dat is in de rest van de wereld vaak niet het geval. Voor het eerst sinds het begin van de metingen is de wereldwijde ongelijkheid tussen vrouwen en mannen gegroeid. ,,Ontmoedigend’’, stelt een woordvoerder van het World Economic Forum. ,,Een groot contrast met de positieve, gestage vooruitgang die het afgelopen decennium op andere terreinen decennium is geboekt.’’
De groeiende kloof is volgens de onderzoekers deels te verklaren doordat vooral in landen met de grootste bevolking – China, India en de VS – de verschillen tussen mannen en vrouwen weer toenemen.

Kinderopvang

Als land doe je het ook economisch beter als er een gelijkere man-vrouwverhouding is. Daar profiteert de hele maatschappij van
Esther de Jong, kennisinstituut Atria voor emancipatie

Nederland moet een voorbeeld nemen aan Scandinavië, stelt Volberda. ,,In Zweden zijn de arbeidscondities voor vrouwen beter. Er is onder meer veel ruimere kinderopvang en mannen krijgen langer ouderschapsverlof. Zo blijven meer vrouwen op de arbeidsmarkt.”

Atria wil dat het kabinet streefcijfers instelt voor vrouwen in de politiek en andere topposities. Daarnaast pleit het kennisinstituut voor maatregelen tegen zwangerschapsdiscriminatie en het aanpakken van de loonkloof.

Bestrijden van ongelijkheid is niet alleen belangrijk omdat mannen en vrouwen nu eenmaal gelijke rechten hebben, benadrukt De Jong. ,,Als land doe je het ook economisch beter als er een gelijkere man-vrouwverhouding is. Daar profiteert de hele maatschappij van.”

200 jaar

Daarom vindt Atria het kwalijk dat de positie van vrouwen niet eens wordt genoemd in het nieuwe regeerakkoord. ,,Alsof we er al zijn. De ranglijst laat zien dat dat echt niet zo is. Het gaat zelfs slechter. We kunnen niet op onze lauweren rusten.”

Wereldwijd is nu 68 procent van de genderkloof gedicht. Nederland scoort nog altijd wel bovengemiddeld: 74 procent. Bij het huidige tempo duurt het volgens de onderzoekers nog meer dan tweehonderd jaar voordat wereldwijd de klooft tussen vrouwen en mannen op de arbeidsmarkt verdwenen is.