D-day Eneco: dit zijn de argumenten vóór en tegen verkoop
Cashen of houden? Het personeel wil dat energieleverancier Eneco op de groene koers blijft, maar voor de gemeenten lonkt het geld. Vandaag moeten de 53 gemeenten met Eneco-aandelen aangeven wat ze willen. Het AD zet de argumenten vóór en tegen op een rij.
Verkopen: geen belastinggeld naar commercieel bedrijf
Publiek geld moet je risicoloos investeren, zie Icesave
,,Het is simpel: publiek geld moet je volstrekt risicoloos beleggen”, zegt Eric Spaans, raadslid van de gemeente Molenwaard (0,68 procent van de aandelen) en werkzaam in de energiewereld. In tegenstelling tot veel PvdA-collega’s is hij voor verkoop. ,,Of je het leuk vindt of niet: Eneco is na de splitsing met netbeheerder Stedin een commercieel bedrijf en elektriciteitsproductie is inherent risicovol.” Hij wijst op de Icesave-affaire waarbij zijn eigen gemeente Molenwaard miljoenen bij de IJslandse bank had gestald. ,,Dat was een harde les.”
Richard Klatten, directeur van duurzame speler Qurrent, noemt de energiemarkt 'inherent risicovol'. ,,In mijn visie zijn veel traditionele spelers ten dode opgeschreven. Zij moeten de komende jaren naast stroomproductie inzetten op energiediensten. Dat geldt voor Eneco net zo goed. Fors investeren in windparken is daarvoor onvoldoende.”
Daar komt bij dat Eneco niet alleen in Nederland actief is. Het is mede-eigenaar van het Duitse energiebedrijf Lichtblick, ook nam het dit jaar een flink aandeel in de virtuele energiecentrale Kraftwerke. Gemeenten zijn kritisch. ,,Daarbij investeert Eneco de laatste tijd vooral in het buitenland, mede op ons risico”, schrijft het Dordtse college van B&W deze week.
Houden: verjubel het geld niet!
Het lijkt zo aantrekkelijk: verkoop van Eneco kan 2 tot 2,9 miljard euro opleveren. Gemeenten krijgen in één keer enkele tot wel honderden miljoenen (Den Haag, Rotterdam, Dordrecht) binnen. Die kunnen ze besteden aan mooie projecten in hun stad of dorp. De andere kant is dat het jaarlijkse dividend, in 2017 circa 65 miljoen euro, vervalt.
Afschrikwekkend voorbeeld is het Zuid-Hollandse Voorschoten, dat in 2009 de Nuon-aandelen voor 40 miljoen verkocht. Het geld werd zo enthousiast uitgegeven dat in plaats van een riante spaarpot een grote schuld van tientallen miljoenen euro’s resteert. De Groningse hoogleraar Maarten Allers stelde tegen De Groene Amsterdammer dat veel politici het geld beschouwen als ‘gratis geld’. In steden als Den Bosch en Tilburg zijn inmiddels honderden miljoenen uitgegeven. Weliswaar aan nobele zaken, maar het geld is weg.
Houden: Eneco is als enige duurzaam
Het is waar Eneco keer op keer op wijst: de verduurzaming van Nederland loopt serieus gevaar als gemeenten hun aandelen verkopen. Het Rotterdamse energiebedrijf koos in 2007 als eerste grote speler een groene koers. Tien jaar later investeert Eneco 300 miljoen per jaar in duurzame projecten en is het mede-eigenaar van twee windparken op zee. Ook is Eneco onder meer mede-eigenaar van Greenchoice en biedt het allerlei slimme diensten aan, zoals thermostaat Toon.
,,Eneco is echt de witte raaf onder de grote stroombedrijven”, looft Richard Klatten, ceo van Qurrent, dat vorige week in het jaarlijkse onderzoek van Consumentenbond, Natuur & Milieu en Wise als groenste stroombedrijf uit de bus kwam. ,,De energietransitie wordt gedragen door nieuwkomers zoals wij en Eneco.”
In datzelfde onderzoek eindigt Eneco met afstand als beste grote energiebedrijf. Met rapportcijfer 7,9 wordt het in de categorie ‘voorlopers’ geplaatst. Ter vergelijking: Nuon haalt slechts een 4,7 en is volgens de onderzoekers ‘een vervuiler’. Essent doet het met een 5,2 iets beter en is een ‘volger’.
Eneco is de witte raaf onder de grote stroomleveranciers
De tekst gaat verder na de foto
Verkopen: Eneco overdrijft eigen belang schromelijk
Het klimaatakkoord van Parijs hangt echt niet van Eneco af
Zo groen als Eneco het doet voorkomen is het bedrijf nu ook weer niet. Slechts een kwart van de opgewekte stroom komt uit duurzame bronnen als zon, wind en biomassa, meldt het bedrijf zelf. Dat zal in 2020 de helft zijn. In totaal levert Eneco 2000 MW aan duurzame stroom, dat is evenveel als drie fikse elektriciteitscentrales.
Voorstanders ergeren zich aan het frame dat Eneco volgens hen neerzet. ,,De suggestie dat enkel een Eneco in publieke handen een duurzame toekomst van het bedrijf en Nederland garandeert, is aperte flauwekul,” zegt Eric Spaans, PvdA-raadslid voor de gemeente Molenwaard. Hij wijst op het Energieakkoord en de duurzame plannen van het nieuwe kabinet. ,,Inmiddels is de verduurzaming in volle gang en zetten ook fossiele bedrijven steeds meer in op duurzaamheid.”
Het college van B&W van Dordrecht – met 9,05 procent één van de grote aandeelhouders – noemde het afgelopen week in een uitgebreide brief ,,vergezocht dat dit klimaatakkoord door een onderneming [Eneco] met een investeringscapaciteit van maximaal 300 miljoen euro per jaar gerealiseerd moet worden”.
Verkopen: Het torenhoge salaris van ceo Jeroen de Haas
Een andere grote ergernis van de aandeelhouders is het torenhoge salaris van ceo Jeroen de Haas en de Eneco-top. De Haas kreeg in 2016 bijna zeven ton bijgeschreven, de overige drie directieleden ruim vijf ton. Ook de managementlaag daaronder zit er zeer warmpjes bij, zeggen insiders. ,,Wij hebben nul komma nul invloed op het salaris van De Haas”, stelt raadslid Spaans.
Aandeelhouders ergeren zich sowieso aan hun geringe invloed op Eneco. Topman De Haas gaat zijn eigen gang en wordt door critici met een zonnekoning vergeleken. CNV-vakbondsbestuurder Peter Fey stelt in een reactie dat de gemeenten nooit bijzonder hard hun best hebben gedaan. ,,Als je invloed wilt hebben via het aandeelhouderschap, werk daar dan aan.” De bond erkent dat het salarisbeleid wringt. ,,Maar bij verkoop aan een buitenlands bedrijf vloeit er straks ook veel geld weg.”
Houden: Duizenden banen verloren
Bij Eneco werken ruim drieduizend mensen. Het gaat om hoogwaardige banen
Vakbonden wijzen op het belang voor de werkgelegenheid. CNV, dat afgelopen zomer een waarschuwende brief aan gemeenten stuurde, maakt zich zorgen. ,,Bij Eneco werken drieduizend mensen, het gaat om hoogwaardige banen”, zegt bestuurder Peter Fey.
Als afschrikwekkend voorbeeld geldt de verkoop van Nuon en Essent in 2009. Sinds beide in 2009 in handen van Vattenfall en RWE kwamen, zijn er duizenden banen geschrapt. Voor Fey is het duidelijk: ,,kijk wat er nu gebeurt bij Tata Steel in de IJmond. Daar dreigen veel ontslagen. Als andere landen hun bedrijven beschermen, moeten wij niet roomser zijn dan de paus.”
DEADLINE IS VANMIDDAG 18.00 UUR, DORDRECHT BESLIST LATER
Officieel moeten de 53 gemeenten hun standpunt vanavond om 18.00 uur doorgeven aan de Aandeelhouderscommissie, waarin negen van hen zitting hebben. Helemaal gehaald gaat die deadline overigens niet worden. De gemeenteraad van Dordrecht – na Rotterdam (32 procent) en Den Haag (17 procent) met ruim 9 procent de derde aandeelhouder – beslist vanavond.
Duidelijk lijkt dat er een grote meerderheid voor verkoop is. Alleen lijkt het percentage voorstanders wel beduidend minder groot dan vooraf gedacht. De benodigde 75 procent voorstanders lijkt niet te worden gehaald. Daardoor kan een nieuwe eigenaar bij privatisering niet eenzijdig Eneco's statuten wijzigen en de absolute macht over het energiebedrijf verwerven. Dat drukt de potentiële waarde van Eneco.
Nulpunt
Vlak voor de deadline zijn de verhoudingen tussen voorstanders en tegenstanders van verkoop tot het nulpunt gedaald. De ergernis wordt vergroot door de slimme lobby van Eneco. Dat gooit de trukendoos helemaal open en laat de Rotterdamse wethouder Adriaan Visser – voorzitter van de Aandeelhouderscommissie en pro verkoop – afschilderen als geldwolf.
Zo dook donderdag ineens een brief van de grote afnemers KPN, NS en Albert Heijn op waarin ze het belang van Eneco beklemtoonden en het bedrijf opzichtig prezen. Een week eerder kwam de ondernemingsraad met een brandbrief. Met advertenties in kranten en op internet zet Eneco zich neer als duurzaamheidskoning. Als gevolg kozen verschillende gemeenten voor houden, waaronder de op één na grootste aandeelhouder Den Haag.
Gratis onbeperkt toegang tot Showbytes? Dat kan!
Log in of maak een account aan en mis niks meer van de sterren.Lees Meer
-
met video
Bij steeds meer filialen van Albert Heijn hoef je niet meer met pin te betalen bij zelfscankassa
Den Haag -
PREMIUM
Wanneer is te veel sporten gevaarlijk? Cardioloog legt uit wat een sporthart is en welke risico’s er zijn
Sporten is gezond, ook voor je hart. Maar in een klein aantal gevallen kan een intensieve belasting van het hart nadelig of zelfs fataal zijn. Als je heel veel sport, verandert je hart van grootte en vorm, dat wordt wel een sporthart genoemd. Cardioloog Frank Timmermans legt uit wanneer te veel sporten ongezond wordt en welke risico’s je loopt. -
Oproep
Doe ook mee aan de rubriek Geld & Geluk in ons magazine Mezza
Wil je jezelf met je partner, gezin of huisgenoten of - als je single bent - in je eentje terugzien in ons weekendmagazine Mezza en op deze site? Vertel voor onze rubriek Geld & Geluk hoe het reilt en zeilt bij jou thuis. Laat hieronder je gegevens achter en dan nemen wij contact met je op. -
Extra verhoging minimumloon met 1,2 procent stap dichterbij, PVV blijft achter links voorstel staan
De PVV in de Tweede Kamer blijft pal achter de extra verhoging van het minimumloon staan. De partij trotseert daarmee VVD, NSC en BBB, waarmee verder wordt onderhandeld over een nieuw kabinet. De kans is nu groot dat de laagste loonschalen, de AOW en de bijstandsuitkeringen per 1 juli met 1,2 procent extra omhooggaan. -
Appelsientje gaat ook voor de melk-truc om suikertaks te ontwijken
Fruitsappenmaker Appelsientje heeft een handige manier gevonden om de verhoogde suikertaks te omzeilen: doe er een beetje melk bij en dan is het product gevrijwaard van de limonadebelasting van 26 cent per liter.
-
PREMIUM
Nederlanders brengen hele dagen in luie stoel door: ‘Zelfs op een verjaardag zitten we’
-
-
-
DNB-baas: economie draait ‘best goed’, maar grote groep Nederlanders heeft nauwelijks voordeel
De economie draait ‘best goed’ vindt Klaas Knot, de president van De Nederlandsche Bank. Maar we lopen wel tegen grenzen aan, waarschuwde hij donderdag bij de presentatie van het jaarverslag. Nederland moet kiezen: minder slechtbetaalde bedrijfstakken als slachthuizen en kassenteelt, minder slechtbetaalde arbeidsmigranten. En méér liefde voor sectoren met een hoge productiviteit. -
PREMIUM
Is dit dé oplossing tegen voedselverspilling in de horeca? ‘100 kilo weggooien is 700 euro in de afvalbak’
Hotels en restaurants brengen dagelijks bergen met eten rechtstreeks naar de afvalbak. Dat zorgt voor grote verspilling van voedsel én geld. Het Utrechtse bedrijf Orbisk bedacht een superslimme oplossing voor dit probleem en daar veroveren ze nu de wereld mee.Utrecht
-
Schoonmaaktip
Je huis weer ‘lenteproof’: maak deze fout niet met je vitrage
-
41
Dierenartskosten verschillen enorm per praktijk: 340 euro of 135 euro voor dezelfde behandeling
Dierenartskosten kunnen flink verschillen per praktijk, blijkt uit een steekproef onder dierenartspraktijken. Zo kost een sterilisatie van een poes gemiddeld 172 euro en minimaal 111 euro, maar kan je met een beetje pech een gepeperde rekening van meer dan 240 euro krijgen. -
-
update
Frauderende cryptobaas Sam Bankman-Fried moet 25 jaar cel in