Klokkenluiders binnen UKIP maakten zich zorgen over invloed van Breitbart op brexit
Twee klokkenluiders binnen de Britse eurosceptische partij UKIP hebben vorig jaar bij de Britse kiescommissie klachten ingediend omdat ze vreesden voor Amerikaanse inmenging in het brexitreferendum. Dat heeft The Guardian vernomen van bronnen die anoniem willen blijven.
In de maanden voor het referendum in juni 2016 kwamen de klokkenluiders mogelijke "ongebruikelijke regelingen" tussen UKIP en de Amerikaanse rechtse nieuwssite Breitbart op het spoor. Zo zouden enkele personen die door de pro-Trumpsite betaald werden als onbetaalde vrijwilligers bij de Britse partij werken. Het deed bij hen vragen rijzen of hun werk beschouwd kon worden als een onrechtstreekse politieke gift door een buitenlandse geldschieter.
Enkele mensen die door Breitbart betaald werden, werkten als onbetaalde vrijwilligers bij UKIP
Het is in het Verenigd Koninkrijk bij wet verboden dat politieke partijen buitenlandse giften aanvaarden. Volgens experten bevindt vrijwilligerswerk zich echter binnen een grijze zone in de wet.
De twee stapten naar de kiescommissie omdat ze zich zorgen maakten dat de partij zou overstappen naar financieringen buiten balans, wat in schending is met de regels. "Het was niet duidelijk of bepaalde mensen betaald werden op de balans van de partij", luidt het. "Het is belangrijk dat medewerkers tewerkgesteld worden door de partij en dat fondsen voor UKIP officieel geregistreerd worden bij de kiescommissie.
Steve Bannon
Op dat moment was Steve Bannon, die later adviseur werd van Donald Trump tot hij in augustus het Witte Huis verliet en terugkeerde naar Breitbart, chef bij de rechtse nieuwssite. Van hem is geweten dat hij een nauwe band heeft met gewezen UKIP-leider Nigel Farage.
In 2014 lanceerde Bannon Breitbart London. In korte tijd werd de website gezien als een verlengstuk van UKIP. Farage heeft Breitbart overigens meermaals geprezen voor zijn steun voor de brexit. Zonder de "ondersteunende stem" van de nieuwssite zou het referendum nooit in het voordeel van de 'leave'-campagne uitgedraaid zijn, meende Farage.
Maar door de nieuwe onthullingen rijzen er vragen over de werkelijke rol die de Amerikaanse site in het brexitreferendum speelde.
Nigel Farage
De bronnen noemen nog meer voorbeelden die wijzen op mogelijke verdachte overeenkomsten. Zo zou advocaat Matthew Richardson, die partijsecretaris was bij UKIP en eveneens banden had met Bannon, eind 2014 gesuggereerd hebben dat UKIP voor de parlementsverkiezingen gebruik zou kunnen maken van de diensten van Voter Gravity. Dat is een Amerikaans bedrijf dat verkiezingsgegevens verwerkt en volgens zijn website "gegevens omzet in stemmen". UKIP zou niet voor die diensten moeten betalen; ze zouden als een soort donatie aan de partij voorzien worden. Volgens de bronnen werd het aanbod uiteindelijk afgeslagen.
De kiescommissie besloot dat ze niet over voldoende informatie beschikte om een onderzoek op te starten
Daarnaast heeft Nigel Farage legaal advies ingewonnen over de vraag of hij al dan niet donaties van een Amerikaanse geldschieter kon aanvaarden om een chauffeur en bodyguard mee te betalen. Volgens de adviseur was zulke sponsoring niet toegestaan. "Maar het betekent dus wel dat er iemand wou betalen", klinkt het.
Geen onderzoek
Volgens de bronnen deed de kiescommissie wel navraag na de klachten, maar besloot ze dat ze niet over voldoende informatie beschikte om een onderzoek op te starten. Wel vond ze de klachten ernstig genoeg om ze aan de politie te melden. Die contacteerde minstens een van de klokkenluiders, maar besliste uiteindelijk geen verdere actie te ondernemen.
Bewijzen dat UKIP of Breitbart de wet overtreden hebben, zijn er niet. Geen van de betrokkenen wou aan The Guardian reageren.