Vogels de dupe van wintertijd: 'De vogel, die verzet geen klok'
Het regent dode vogels, omdat de klok vannacht is verzet naar wintertijd. Het klinkt bizar en er zijn geen harde cijfers, maar het is zo, zegt vogelexpert Nico de Haan, bekend van het tv-programma Baardmannetjes. ,,Want de vogel, die verzet geen klok.''
André Valkeman
De klok ging een uur terug vannacht en dat zorgt voor conflicten tussen de ritmes van mens en vogel. Vogels denken namelijk rustig te kunnen foerageren - de biologische term voor het regelmatig zoeken van voedsel bij dieren - en ze raken ernstig verward omdat wij er in eerder mensluwe natuurtijden opeens wél zijn.
Deskundige en tv-persoonlijkheid De Haan, die lang in Zalk woonde: ,,Dat is geen onzin, al kan ik me voorstellen dat mensen dat denken. Echter: vogels stellen hun gewoontes rond eten zoeken af op het gedrag van de mens. Ze gaan op pad wanneer er minder auto's rijden. Waardoor ze veiliger voedsel kunnen vinden. Door het verzetten van de klok duiken wij ineens op tijden op dat ze ons even niet verwachten. Vogels zijn er nog in grote aantallen, terwijl wij ook in grote aantallen in auto's rondrijden. Daardoor overlijden de dagen na het verzetten van de klok meer vogels dan gemiddeld.''
Joke Holtslag - van het vogelasiel in het Achterhoekse Barchem, dat vogels uit heel Nederland binnenkrijgt - kan het alleen maar bevestigen. ,,We krijgen in dagen nadat de klok verzet is altijd meer vogels voor verzorging dan gemiddeld. Soms komen er wel 30 vogels meer dan gemiddeld.''
Auto's
Op dit moment zijn er ongeveer 30 vogels in de opvang, bij de wisseling van de winter- en zomertijd is dat een veelvoud. ,,Die vogels zijn vaak aangereden door auto's. Maar het probleem van de klok verzetten is voor vogels veel groter, want we spreken hier nog niet eens over de vogels die overlijden na een aanrijding. Die zien wij niet.''
Holtslag zegt dat het zowel bij het aanpassen van de zomer- als wintertijd gebeurt. ,,In de zomer komen wij een uur eerder.'' Vele vogelsoorten - neem de merel, tortelduiven en kraaien - zijn in de ochtend actief in de Nederlandse natuur. Dat duurt tot een uurtje of 10.00, daarna wordt het rustiger.
De Haan: ,,Sommige vogels gaan iets langer door. En de kleine vogels zoeken de hele dag door eten. Maar veel vogels houden vanaf eind ochtend een siësta.''
Veel vogels houden vanaf eind ochtend een siësta
Nico de Haan
Na het verzetten van de klok rond de zomertijd is die 10.00 uur voor ons 9.00 uur geworden. De Haan: ,,Dus vele vogels zijn bijvoorbeeld rond onze 9.00 uur volop voedsel aan het inslaan, om die siësta goed gevuld te kunnen houden.'' Zij werken in de ochtend hard door en sommige vogels vliegen dan tegen auto's aan en vinden zo de dood. Of er wacht in het beste geval, na een botsing, een trip richting een hospitaal als de Vogelopvang Barchem.
Uilen
Holtslag: ,,Bij overgang naar de wintertijd, zoals vannacht, gaan we juist een uur langer door.'' Je ziet aan het einde van de dag hetzelfde principe, als de ochtend na de zomertijd. ,,Vele vogels beginnen in de avond aan hun laatste voedselronde. Aan de andere kant heb je de nachtvogels. Sommige nachtvogels, zoals uilen, die beginnen in de avond juist pas met voedsel vergaren. Omdat wij een uur langer doorgaan, komen de vogels ook bij wintertijd in het gedrang. Wij blijven maar komen met auto's, terwijl vogels in hun ritme rekening houden met dat wij al weg zijn.''
De Haan: ,,Al zijn de vogels na een paar dagen gewend aan onze verandering in de klok. De eerste paar dagen zullen van slag zijn, in de namiddag.''
Gratis onbeperkt toegang tot Showbytes? Dat kan!
Log in of maak een account aan en mis niks meer van de sterren.
