Met deze stemming zet het parlement de lidstaten onder druk: zij moeten besluiten of RoundUp op de markt mag blijven.

Glyfosaat is omstreden. Volgens de agrarische industrie is het middel van de Amerikaanse multinational Monsanto onmisbaar voor de voedselvoorziening. Critici waarschuwen voor de schadelijke effecten van de stof voor mens en milieu. Volgens een rapportage van de Wereldgezondheidsorganisatie (WHO) is glyfosaat 'waarschijnlijk kankerverwekkend'. In twee Europese rapporten wordt het gebruik ervan veilig genoemd.

Verdeeld

De Europese lidstaten zijn verdeeld. Een aantal landen vindt dat de onkruidverdelger op de markt kan blijven. Andere landen, waaronder Frankrijk, Italië, Luxemburg en Oostenrijk zijn tegen. Nederland sprak zich eerder uit voor verlenging van de licentie met tien jaar, zoals de Europese Commissie heeft voorgesteld.

Europarlementariër Bas Eickhout van GroenLinks, die protest indiende tegen de tienjarige verlenging van de licentie, zei blij te zijn dat het parlement 'gezondheid en milieu op de eerste plaats zet'. CDA-Europarlementariër Annie Schreijer vindt een verbod 'onevenredig' en onthield zich van stemming. Van de Europarlementariërs stemden 355 voor een verbod, 204 tegen.

Wat het parlement betreft mag glyfosaat na 2022 niet meer worden gebruikt in de land- en tuinbouw. Gebruik door particulieren zou aan het eind van dit jaar al moeten worden verboden. Experts uit de EU-landen buigen zich woensdag over de kwestie, maar het is nog onzeker of zij erover gaan stemmen. Om glyfosaat op de markt te houden moeten ten minste 16 landen die samen ten minste 65 procent van de EU-bevolking vertegenwoordigen voor stemmen.

Universiteit Wageningen

Uit recent onderzoek van de Universiteit Wageningen bleek dat in bijna de helft van alle Europese landbouwgrond glyfosaat en AMPA - een afbraakproduct van glyfosaat - is aangetroffen. De onderzoekers vinden het onverstandig om glyfosaat op de markt te houden. Hoogleraar Violette Geissen, een van de auteurs van de studie, toonde zich ingenomen met de uitspraak van het Europarlement. Volgens haar kan het bestrijdingsmiddel negatieve effecten hebben voor de biodiversiteit in de bodem, voor het leven in rivieren, vaarten en sloten, en voor de mens. Geissen wijst erop dat mensen de stof in hun longen kunnen krijgen als gevolg van winderosie.

Het Internationaal Agentschap voor Kankeronderzoek (IARC), een semi-autonoom onderdeel van de WHO, publiceerde in 2015 een rapport waarin werd gesteld dat glyfosaat 'waarschijnlijk kankerverwekkend is bij mensen'. Twee Europese instanties trokken andere conclusies. Volgens de Europese Autoriteit voor Voedselveiligheid (EFSA) en het Europees Agentschap voor chemische stoffen (ECHA) is er onvoldoende bewijs dat glyfosaat kankerverwekkend is. 

Vorige week meldde het persbureau Reuters dat het IARC passages uit zijn rapport over glyfosaat heeft geschrapt die afbreuk deden aan de conclusie dat het middel vermoedelijk kankerverwekkend is. Bevindingen van wetenschappers die geen verband hadden gevonden tussen glyfosaat en kanker bij proefdieren bleken wel in een ontwerpversie maar niet in de eindversie van het rapport te staan. Reuters vond tien aanpassingen in de tekst die neerkwamen op het verwijderen of neutraliseren van 'ontlastende' passages.

Beschuldigingen

Het IARC wees de beschuldigingen van het persbureau dinsdag van de hand. In een schriftelijke verklaring spreekt de organisatie van 'valse beweringen'. 'De conclusies over het risico van kanker zijn het resultaat van wetenschappelijk overleg in werkgroepen van onafhankelijke wetenschappers, zonder belangenverstrengeling.'

Eerder dit jaar relativeerden wetenschappers tegenover de Volkskrant de gevaren van glyfosaat. 'Het is niet zoiets als met roken of asbest', zei hoogleraar arbeidshygiëne Hans Kromhout van de Universiteit Utrecht. 'Als het gaat om veiligheidsrisico's, hebben we het niet zozeer over de burger die het weleens in zijn tuin gebruikt. Denk eerder aan mensen in de beroepssfeer, die er serieus mee werken. En dan nog vooral in de armste landen van de wereld', zei toxicoloog Paul Scheepers van Radboud UMC.

_{Verbetering: In een eerdere versie van dit artikel stond dat de lidstaten drie maanden hebben om te besluiten of RoundUp op de markt mag blijven. Dit klopt niet.} 

Monsanto's landbouwgif glyfosaat: ideaal bestrijdingsmiddel voor de een, sluipend milieugevaar volgens de ander
Een kankeragentschap noemde Monsanto's landbouwgif glyfosaat 'waarschijnlijk kankerverwekkend'. Nu staat Europa op het punt de goedkeuring ervan te verlengen. In academische kringen groeit het verzet.