Direct naar artikelinhoud
Opinie

Doe de kernwapens weg, om te beginnen hier

Een F-16 vertrekt van vliegbasis Volkel in de Brabantse gemeente Uden.Beeld ANP

Praten over een kernwapenvrije wereld is mooi, maar het is tijd voor concrete stappen, aldus Jan Gruiters, directeur van vredesorganisatie PAX.

Het kabinet zet zich, binnen het kader van haar bondgenootschappelijke verplichtingen, actief in voor een kernwapenvrije wereld, 'gezien de grote risico's van proliferatie van deze wapens', valt in het nieuwe regeerakkoord te lezen. Een mooi streven. Met het kersverse VN-verbod op kernwapens, de Nobelprijs voor de Vrede die net is toegekend aan de internationale campagne tegen kernwapens (Ican) en de groeiende vraag om diplomatieke oplossingen voor het escalerende conflict rond Noord-Korea, voelt de regering de behoeften van de internationale gemeenschap goed aan. Maar de manier waarop ze haar inzet nu heeft geformuleerd kan overkomen als een lege huls. Onze regering heeft bijvoorbeeld weinig invloed op wat andere landen doen. Wat ze kan en zou moeten doen is zelf beginnen met ontwapenen.

Maak een concrete afspraak over wanneer de VS met hun C3-vliegtuigen de roestige oude bommen komen ophalen

Zo is het een publiek geheim dat er Amerikaanse kernwapens op de Nederlandse luchtmachtbasis te Volkel liggen. De regering moet hier eens open over zijn en deze massavernietigingswapens vervolgens terugsturen naar de VS. Griekenland en Canada hebben dit al eerder gedaan. Maak een concrete afspraak over wanneer de VS met hun C3-vliegtuigen de roestige oude bommen komen ophalen. Dit voorkomt bovendien dat de VS hun plannen uitvoeren om rond 2020 nieuwe kernwapens in Nederland te plaatsen. De gebouwen op de luchtmachtbasis Volkel bestemd voor deze wapens zijn kortgeleden door Amerikaanse bedrijf Atlantic CommTech Corporation gemoderniseerd en gereed gemaakt voor gebruik. Maar als Nederland echt werk wil maken van een kernwapenvrije wereld, dan kunnen de gebouwen worden omgebouwd voor ander gebruik dan voor kernwapen.

Kosten besparen

De huidige Nederlandse F16's zijn gecertificeerd om kernbommen te laten vallen. Dat betekent dat een Amerikaanse ambtenaar heeft gecontroleerd of de F16's functionerende speciale stralingsbescherming hebben op de elektronische apparatuur aan boord en dat de juiste onderdelen gemonteerd zijn om dit specifieke type Amerikaanse kernbom te lossen. Nederland heeft Joint Strike Fighters besteld en deze worden de komende jaren geproduceerd. Nederland kan aangeven dat bij deze JSF's de nucleaire optie aan boord niet gewenst is. Dit bespaart kosten en vloeit logisch voort uit de eerder aangenomen Kamermotie van Jasper van Dijk (SP) waarin de Kamer uitsprak dat de 'vervanger van de F-16 geen nucleaire taak mag hebben'.

Bij het in juli aangenomen verdrag tegen kernwapens stemde Nederland tegen. De 'bondgenootschappelijke verplichtingen' ofwel lidmaatschap van de Navo hielden haar tegen, aldus de regering. Met die bondgenootschappelijke verplichtingen valt het misschien wel mee. Op 19 september jl. riep het Italiaans parlement zijn regering op om te onderzoeken of ze het verdrag tegen kernwapens ondanks het lidmaatschap van de Navo toch kan onderschrijven. Het nieuwe kabinet kan het Italiaans parlement als voorbeeld nemen en onderzoeken hoe ze het eigen streven naar een kernwapenvrije wereld Nederlandse handen en voeten te geven. Hierboven al wat suggesties.

Het zou de nieuwe regering bovendien sieren als zij terugkomt op de tegenstem van het vorige kabinet tegen het kersverse VN kernwapenverbod. Een onderzoek naar maatschappelijk draagvlak is daarvoor niet nodig, uit recent onderzoek van het Nederlandse Rode Kruis bleek dat 87 procent van de Nederlandse bevolking wil dat de regering het VN verbod op kernwapens ondertekent. Een zin over streven naar een kernwapenvrije wereld is fraai, maar dan is het nu ook tijd om tot concrete nationale stappen over te gaan.

Lees ook: Nobelprijs: Ican gaf discussie over kernbommen nieuwe energie