Madrid geeft Catalonië twee nieuwe deadlines

De Spaanse regering gaat de procedure opstarten om de Catalaanse autonomie terug te schroeven. Dat heeft premier Mariano Rajoy volgens Spaanse media verklaard nadat de Catalaanse minister-president Carles Puigdemont dreigde het parlement te laten stemmen over onafhankelijkheid als er geen overleg komt met Madrid.

kdr, rvs, wle

Wat heeft Catalonië geantwoord?

In zijn antwoord aan Rajoy, 10 minuten voor de deadline van 10 uur vanochtend, zei Puigdemont dat de 'opschorting van de onafhankelijkheidsverklaring' van kracht blijft, maar stuurde hij ook een waarschuwing: ‘Als de (Spaanse, red.) overheid blijft weigeren om in dialoog te gaan en een repressief beleid blijft voeren, dan kan het Catalaans parlement, als het dat het opportuun acht, overgaan tot de stemming over een formele onafhankelijkheidsverklaring, wat het niet heeft gedaan op 10 oktober.’

Puigdemont antwoordde daarmee strikt genomen wel degelijk op de vraag van Madrid of Catalonië de onafhankelijkheid al dan niet heeft uitgeroepen. Het parlement heeft dat op 10 oktober niet formeel gedaan, zegt hij immers op het einde van zijn brief. Maar door te zeggen dat het dat alsnog kan doen als er geen dialoog komt, maakte Puigdemont wel duidelijk dat hij die stap niet uitsluit.

Hoe reageert de Spaanse regering?

Rajoy nam geen genoegen met het antwoord van Puigdemont, zo bleek bijna onmiddellijk uit een mededeling van de Spaanse regering. Het uitblijven van een expliciet intrekken van de onafhankelijkheid wordt gezien als het niet tegemoetkomen aan de eis van de regering.

Daardoor komt het Spaanse dreigement om de Catalaanse bevoegdheden in te trekken weer iets dichter bij de uitvoering.Rajoy heeft voor zaterdag een buitengewone ministerraad bijeengeroepen om artikel 155 te activeren. Dat is het grondwetsartikel waarmee de regering in Madrid een aantal bevoegdheden van de regionale overheid in Catalonië kan overnemen. Zaterdag beslist de regering welke bevoegdheden dat juist zullen zijn. Vanaf vandaag buigt een aantal ministers zich daar al over, samen met een aantal mensen van de sociaaldemocratische PSOE, die in de oppositie zit.

Betekent dit dat Madrid de touwtjes in handen neemt in Catalonië?

Daar staan we een stap dichterbij. Maar artikel 155 wordt pas van kracht na de goedkeuring door de voltallige vergadering van de Spaanse Senaat. Pas als dat gebeurd is, is de inperking van de Catalaanse autonomie een feit. De stemming van de Senaat kan naar verwachting plaatsvinden eind volgende week.

Enkel een duidelijk signaal van de Catalaanse regering dat ze afziet van onafhankelijkheid, kan Madrid misschien nog van gedachten doen veranderen. Voor zo'n signaal lijken nu weer twee deadlines te gelden: zaterdag als Catalonië wil tegenhouden dat de procedure voor artikel 155 in gang wordt gezet, en de stemming van de Senaat, waarschijnlijk eind volgende week, als ze wil verhinderen dat artikel 155 ook werkelijk toegepast wordt.