Waarom ik de Anne Faber-petitie niet teken

Een jonge vrouw is van het leven beroofd. Dat stemt mij zeer verdrietig, maar boos, nee. Boos zijn verandert niets aan de onrechtvaardigheden en dramatische gebeurtenissen die nu eenmaal onderdeel zijn van het leven.

Velen kunnen het noodlot niet meer accepteren in een wereld waarin alles maakbaar lijkt. Ze eisen stampvoetend het recht op absolute veiligheid. Dat lijkt me onmogelijk. Naast mijn verdriet om de dood van een jonge vrouw, voel ik óók verdriet omdat een jonge man zo kan ontsporen. Beide ouderparen zullen toen ze die roze wolk in hun armen hadden heel andere toekomstverwachtingen hebben gehad.

Uiteraard is er ook afschuw wanneer je bedenkt wat zich in die bossen afgespeeld moet hebben. Maar de invulling die wordt gegeven aan de begrippen boosheid en afschuw in de petitie 'Anne Faber dood door schuld rechtssysteem' lijkt mij van een andere orde: 'het volk' is boos en vol afschuw over het 'falend rechtssysteem' dat deze gruwel mogelijk maakte. Er moeten schuldigen aangewezen en drastische acties ondernomen worden om te zorgen dat dit 'nooit' meer gebeurt.

Ik teken die petitie niet.

Ik begrijp en respecteer de emoties waar de petitie uit voortkomt. Het is de ondertoon: ik weiger over de rug van een jong slachtoffer mee te werken aan de ontmanteling van onze over het algemeen vreedzame en goed georganiseerde samenleving door de fictie van de tegenstelling 'het volk' en 'de verantwoordelijken voor de ellende van het volk', te versterken.

Volkstribunaal

Loop ik hierdoor de kans om niet meer tot 'het volk' te behoren? Word ik daarmee ingedeeld in 'de elite' en medeschuldig aan het 'falende rechtssysteem'? Ben ik daardoor medeschuldig aan de dood van Anne Faber of toekomstige Anne Fabers? Mogelijk, ik weet niet welk volkstribunaal dit bepaalt en wat de sancties zijn. Vroeger was executie van 'de elite' gangbaar als 'het volk' het voor het zeggen kreeg, maar dat was vroeger, toch?

Steeds vaker kom ik 'het volk' tegen. Het ligt bestorven in de mond van dynamische politici die streven naar een nieuwe orde. Maar wie zijn 'het volk'? Ik weet niet aan welke criteria iemand moet voldoen om tot 'het volk' te behoren. Wat ik wel weet is dit: door een kunstmatige, mistige scheiding te creëren tussen 'het volk' en anderen ('de elite') worden onvrede, haat en pessimisme eenvoudig gekanaliseerd door zondebokken aan te wijzen, mythes te creëren over samenzweringen en de eigen verantwoordelijkheid weg te schuiven. Uiteindelijk brengt elk 'volk' een nieuwe 'elite' voort die 'weet wat het volk wil'. De vele monumenten in duizenden stads- en dorpskernen door heel Europa getuigen van wat dat oplevert.

Zouden al die politici, rechters, officieren van justitie, jeugdzorgmedewerkers, politiemensen, reclasseringsambtenaren, gevangenismedewerkers, psychiaters en psychologen die volstrekt integer en met hart en ziel werken aan een veilig Nederland voor iedereen niet ook gewoon tot 'het volk' kunnen behoren? Zouden zij ook niet boos, gefrustreerd en verdrietig zijn, dat ondanks hun harde werken tóch iemand flipt en vreselijk onheil veroorzaakt? Als een van hen, weet ik dat wel zeker.

Had geschreven: 'Intens verdrietig zijn wij dat een jonge vrouw is vermoord door een jonge man met een zware gedragsstoornis. Gezien de grote maatschappelijke onrust die dit met zich meebrengt vragen wij u te onderzoeken welke maatregelen genomen kunnen worden om het risico op herhaling zo veel mogelijk uit te sluiten zonder dat hierbij de elementaire uitgangspunten van ons rechtssysteem worden aangetast'.

Ik denk dat ik dan alsnog zou tekenen.

Lees ook de reactie van advocaat R.P. de Boer op deze opiniebijdrage: 'De kritiek op de Anne Faber-petitie is simplistisch en oppervlakkig'

- De column van Stevo Akkerman: Er is geen antwoord op alle vragen over het kwaad
- Het commentaar van Trouw: Er zijn veel complexe vragen te stellen over tbs
- Ook de verdachte die niet meewerkt kan TBS krijgen