Direct naar artikelinhoud

Trump spreekt van 'stilte voor de storm' na overleg met militaire top, maar niemand weet wat hij bedoelt

Sommigen zien het als een voorbode van militair ingrijpen, wellicht tegen Noord-Korea. Anderen breken zich het hoofd over wat president Trump nou precies bedoelde. 'Weten jullie wat dit betekent?', vroeg Trump donderdag de pers op cryptische toon na overleg in het Witte Huis met Amerika's hoogste militaire leiders. Waarschuwend: 'Misschien is dit wel de stilte voor de storm.'

President Trump donderdag met de militaire top in het Witte Huis.Beeld AFP

Was het slechts een typisch Trumpiaanse overdrijving waarachter verder niets moet worden gezocht? Of heeft de president, bewust of per ongeluk, een tipje van de sluier gelicht van wat heel snel staat te gebeuren?

Trump maakte de opmerking, terwijl hij tegelijkertijd demonstratief wees naar de generaals naast hem, toen hij op het punt stond om met 's lands belangrijkste militairen en hun vrouwen op de foto te gaan in de State Dining-kamer van het Witte Huis. 'Welke storm?', vroeg een journalist verbaasd. 'Rond IS? Rond Iran? Wat?' Trump: 'Daar komen jullie nog wel achter'.

De president vergrootte hierop de nieuwsgierigheid van de media door op de enorme kracht van de Amerikaanse krijgsmacht te wijzen. 'Wij hebben de beste militairen van de wereld in deze ruimte', aldus de president. Hierna kapte hij het gesprek af, waarop alle journalisten direct de zaal moesten verlaten. 'Welke storm, meneer de president', probeerde NBC-verslaggeefster Kristen Welker het nog voor een laatste keer. Trump, kortaf: 'Je zal er gauw achterkomen.'

Het is vrij bijzonder dat een Amerikaanse president, omgeven door zijn volledige militaire top, zo'n dreigement uit terwijl het land niet eens in oorlog is. 'Alleen een president die nooit heeft gediend in het leger en erkent dat hij nooit heeft gelezen over de geschiedenis, denkt zo lichtvaardig over oorlog', twitterde David Axelrod, oud-adviseur van president Obama.

Tijdens een bijeenkomst vrijdag in het Witte Huis met latino-leiders, nam Trump geen gas terug vanwege de uitspraak. 'Je zal erachter komen', zei hij nadat een journalist hem vroeg wat hij van plan was.Beeld EPA

Hoogoplopend conflict

Een dag na de cryptische zin werd er nog volop gespeculeerd waarop Trump nou doelde. Maar de president en vicepresident Mike Pence weigerden opheldering te verschaffen. Pence verwees naar het Witte Huis waar Trump, tijdens een bijeenkomst in het Oval Office, opnieuw zei: 'Je zal erachter komen'. Zijn woordvoerder: 'We gaan nooit van tevoren zeggen wat we gaan doen.'

Trump deed zijn opmerkelijke uitspraak direct na de bijeenkomst waarin hij gebrieft werd door de voltallige militaire top over het hoogoplopende conflict met Noord-Korea, het omstreden nucleaire akkoord met Iran dat hij in de prullenbak dreigt te gooien en de strijd tegen IS in Irak en Syrië. Aanwezig waren onder andere Joseph Dunford, Amerika's hoogste militair, en minister van Defensie Mattis, een oud-generaal.

'Wij staan voor veel kwesties op het terrein van nationale veiligheid', aldus Trump in een verklaring voor hij zich met hen terugtrok. 'Recentelijk zijn wij geconfronteerd met uitdagingen die wij lang geleden al hadden moeten oplossen. Zoals Noord-Korea, Iran, Afghanistan, IS en de revisionistische machten die onze belangen in de hele wereld bedreigen.' 

Hij maakte van de gelegenheid gebruik om opnieuw Noord-Korea en Kim Jong-un te bekritiseren. 'Ons doel in Noord-Korea is een einde te maken aan de aanwezigheid van kernwapens', benadrukte de president. 'Wij kunnen niet toestaan dat deze dictatuur ons land en onze bondgenoten bedreigt met een onvoorstelbaar aantal doden. Wij zullen doen wat we moeten doen om dat te voorkomen. En het zal gebeuren, als dat nodig is, geloof mij.'

Direct werd de 'stilte voor de storm'-uitspraak in verband gebracht met het nieuws, eerder op die avond, dat Trump volgende week afstand zal nemen van de omstreden nucleaire deal met Iran. Deze moet voorkomen, door de verrijking van uranium aan banden te leggen, dat Teheran een kernmogendheid wordt. Trumps antwoord 'Je zult er gauw achterkomen' zou dan slaan op de bekendmaking die voor volgende week donderdag gepland is.

Het moment waarop Trump de opmerking maakt. Hij en First Lady Melania gingen toen vlak voor het diner op de foto met de hoogste militaire leiders en hun partners.Beeld EPA
Een president die lichtvaardig denkt over oorlog.
David Axelrod, oud-adviseur Obama

'Kleine Raketman'

Maar zijn uitspraak komt ook vijf dagen nadat de president Noord-Korea en Kim opnieuw bedreigde met militaire actie. In een serie tweets reageerde Trump op uitspraken van minister van Buitenlandse Zaken Tillerson over onderhandelingen met Pyongyang om de angel uit het hoogoplopende conflict met Noord-Korea te halen.

'Hij verdoet zijn tijd door te proberen te onderhandelern met Kleine Raketman', aldus Trump. 'Bespaar je energie, Rex, wij zullen doen wat moet gebeuren. Aardig zijn tegen Raketman heeft 25 jaar niet gewerkt dus waarom zou het nu wel werken? Clinton faalde, Bush faalde en Obama faalde. Ik zal niet falen.'

Dat was op zondag. Als Trump iets van plan is rond Noord-Korea, is het de grote vraag wat hij dan voornemens is gezien de beperkte militaire mogelijkheden van de VS in het gebied. Gaan de VS, bij een eerstvolgende raketlancering van Pyongyang, wellicht proberen om de middellange afstandsraket Hwasong-12 neer te halen? Het is een optie die de laatste tijd steeds meer wordt besproken in Washington. Pikant is dat Trump donderdag de militaire top opdroeg om hem, sneller dan tot nu toe gebruikelijk is, militaire opties te geven zodat hij in een crisis kordaat kan reageren.

Als Trump zich heeft versproken over een op handen zijnde actie, dan zal het niet de eerste keer zijn. Direct na zijn beëdiging sprak hij tijdens een ontmoeting met de Russische minister van Buitenlandse Zaken Lavrov in het Oval Office frank en vrij over een geheim terreurplan van IS in Syrië waarover hij kort daarvoor uitvoerig was ingelicht door de Amerikaanse inlichtingendiensten. Israël, dat toen de zeer vertrouwelijke informatie had doorgespeeld aan de VS, was naar verluidt des duivels over de loslippigheid van Trump.

De president en Defensie-minister Mattis, een oud-generaal van de mariniers. Mattis staat er niet bekend om, om heikele militaire avonturen te beginnen in het buitenland.Beeld AFP
We gaan niet vantevoren zeggen wat we gaan doen.
Sarah Huckabee Sanders, woordvoerder Trump

Wat is nu écht belangrijk in de stroom aan nieuws rondom Trump, en wat is vooral afleiding? De Volkskrant brengt orde in de chaos met het Trumpfilter.

Trump noemt de Noord-Koreaanse dictator Kim Jung-Un steevast 'kleine raketman'. Kim noemt Trump dan weer 'geestelijk gestoord' en 'seniel'. Moeten we ons zorgen maken over deze atoomretoriek?

Het lingo van Trump is sowieso verwarrend. De Volkskrant zocht uit hoe een typische Trumpspeech in elkaar zit.