'Uitroepen onafhankelijkheid Catalonië nabij'

Puigdemont zei tegen de BBC dat 'geen enkele samenleving een toestand moet accepteren die ze niet wil'. Veel Catalanen accepteren niet langer dat ze Spaans zijn. Dat blijkt ook uit de uitslag van het referendum: zo’n 90 procent van de 2,2 miljoen uitgebrachte stemmen was vóór onafhankelijkheid. 

Dat betekent dat de Eenzijdige Verklaring voor Onafhankelijkheid zal worden aangekondigd (een DIU, volgens de Catalaanse afkorting). Volgens een wet die het Catalaanse parlement in september goedkeurde, moet die DIU binnen 48 uur na het bekendmaken van de officiële uitslag van kracht worden. Vrijdagmiddag dus.

Daarop zal het parlement begin volgende week in een plenaire zitting bijeenkomen om die DIU officieel te bekrachtigen. Dat parlement is overigens sterk verdeeld: de partijen die strijden vóór onafhankelijkheid hebben een kleine meerderheid van 72 van de 135 zetels. Twee pro-onafhankelijkheidspartijen, de Junts Pel Si en de CUP, willen zo'n debat maandag houden.

De grote vraag is wat de centrale regering in Madrid zal doen als die DIU wordt uitgesproken. De meest vergaande maatregel is het toepassen van artikel 155 van de Grondwet. Daarmee kan het zelfbestuur van een regio tijdelijk worden opgeheven. Vanuit Madrid kunnen dan nieuwe verkiezingen voor die regio worden uitgeschreven.

Tijdens het referendum zondag, dat door de rechter werd verboden, stemden zo'n 2,2 miljoen mensen over de voorgenomen onafhankelijkheid van Catalonië. De Spaanse politie trad hard en gewelddadig op om het referendum te verhinderen. Sindsdien zijn de verhoudingen tussen de voor- en tegenstanders van Catalaanse onafhankelijkheid verder op scherp komen te staan.

Ondertussen wil het Spaanse hooggerechtshof dat het hoofd van de Catalaanse politie getuigt over beschuldigingen over opruiing. Josep Lluis Trapero zal moeten toelichten hoe de arrestatie van enkele hoge Catalaanse ambtenaren is verlopen.

De ambtenaren werden door de Spaanse politie in september opgepakt in de aanloop naar het referendum. Het hof wil weten hoe de Catalaanse politie zich daarbij opstelde. Trapero is niet de enige die zijn rol mag komen uitleggen; ook een tweede hoge Catalaanse politiefunctionaris is opgeroepen.

Het hooggerechtshof in Madrid oordeelde in een eerder stadium dat het referendum in Catalonië onwettig was en niet mocht worden gehouden. De regering van Catalonië zette de volksraadpleging ondanks het verbod door.